[Báo Đất Việt] 'Rộ' trào lưu học 'Nghệ ngữ' trên cộng đồng mạng

mr_nhox_shock · 29/4/11

'Rộ' trào lưu học 'Nghệ ngữ' trên cộng đồng mạng

Mỗi vùng, miền trên đất nước Việt Nam lại có bản sắc văn hóa của riêng mình, trong đó tiếng địa phương (phương ngữ) là một nét văn hóa quý báu cần được bảo tồn. Tiếng Nghệ Tĩnh (khu vực gồm hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh) là một trong những phương ngữ như vậy.

Trong thời gian gần đây, một bài viết có tựa đề “Giáo trình tự học tiếng Nghệ trong 24h” đã lan truyền trong cộng đồng mạng Việt Nam với tốc độ chóng mặt. Với nội dung gồm những những kiến thức cơ bản kèm theo ví dụ minh họa sống động, “Giáo trình” này đã xuất hiện trên hàng chục diễn đàn lớn nhỏ và thu hút rất đông các bạn trẻ hào hứng vào học tiếng Nghệ.

Tiếng Nghệ thật là phong phú

Trong phần mở đầu của “giáo trình” tiếng Nghệ, người biên soạn cho biết “công trình” của mình được thực hiện nhằm “khắc phục tình trạng mình nói mà các bạn ngoài Bắc nghe không hiểu gì, đồng thời đáp ứng nhu cầu học tiếng Nghệ An ngày càng cao của một số anh chị em ngoài Bắc muốn làm dâu rể Nghệ An”.

Theo giáo trình, tiếng Nghệ có ngữ pháp thống nhất với tiếng Việt nói chung và khá giống các tỉnh miền Trung (từ Nghệ An đến Thừa Thiên Huế) ở các từ vựng cơ bản như "mô, tê, răng, rứa".

Đặc trưng làm nên sự khác biệt giữa tiếng Nghệ Tĩnh với tiếng của các địa phương khác là ở âm điệu và hệ thống từ loại. Theo đó, về mặt âm điệu, người xứ Nghệ đọc dấu ngã (~) thành dấu nặng (.), cho nên nghe giọng Nghệ mới “nặng trình trịch”. Thậm chí, ở một số vùng, dấu hỏi (?) cũng được đọc thành dấu nặng (.). Các phụ âm “s” và “x”, “tr” và “ch”, “r” và “d” người Nghệ Tĩnh phát âm rất rõ, chứ không đọc bằng nhau như giọng Hà Nội.

Về hệ thống từ vựng, mỗi địa phương ở Nghệ Tĩnh lại sử dụng những từ khác nhau, đặc biệt là danh từ, nhưng về toàn thể thì ở mọi vùng đều dùng chung một số từ thông dụng và phổ biến. Những từ vựng này được liệt kê ở một “từ điển” đi kèm “giáo trình”.

Từ điển tiếng Nghệ:

Đại từ - Mạo từ:

* Mi = Mày
* Tau = Tao
* Choa = Chúng tao
* (Bọn)bây = Các bạn
* Hấn = Hắn, nó
* Ci (ki, kí), cấy = Cái.

Danh từ:

* Con du = con dâu
* Chạc = Dây
* Chủi = Chổi
* Con me = Con bê
* Đọi = (cái) Bát
* Nạm = Nắm.
* Trốc = Đầu.
* Tru = Trâu.
* Trốc tru = Đồ ngu.
* Trốc gúi = Đầu gối.
* Khu = Mông, đít.
* Mấn = Váy.
Thán từ - Chỉ từ:

* Mô = 1. Đâu. 2. Nào.
* Mồ = Nào.
* Ni = 1.Này. 2.Nay.
* Tê = Kia.
* Tề = Kìa.
* Rứa = Thế
* Răng = Sao.
* Chi = Gì.
* Nỏ = Không.
* Ri = Thế này.
* A ri = Như thế này.
* Nớ = Ấy .
* (Bây) Giừ = (Bây) Giờ.
* Hầy = Nhỉ.
* Chư = Chứ.
* Rành = Rất.
* Đại = 1. Khá. 2. Bừa.
* Nhứt = Nhất.
Động từ:
* Bổ = Ngã.
* Bứt = Bẻ.
* Chưởi = Chửi.
* Ẻ = sản xuất.
* Đấy = Đái.
* Đút = Đốt.
* Đập (chắc) = Đánh (nhau).
* Dắc = Dắt.
* Gưởi = Gửi.
* Hun = Hôn.
* Mần = Làm.
* Nhởi = Chơi.
* Rầy = Xấu hổ.
* Vô = Vào.

Tính từ:

* Cảy = Sưng.
* Ngái= Xa.
* Su = Sâu.
* Túi = Tối.

Kết hợp gữa âm điệu và từ vựng, một số câu ví dụ về ngôn ngữ của người Nghệ được đưa ra như sau:

Bây đi mô đó, cho choa đi với = Các bạn đi đâu đấy, cho chúng tôi đi với.

Giừ mi ở chộ mô rứa? = Giờ cậu ở chỗ nào thế?

Đóng ci cựa lại = Đóng cái cửa lại.

Cấy chi rứa = Cái gì thế?

A ri là răng? = Như thế này là thế nào?

Phim ni xem hay đại = phim này xem khá hay.

Dắc con tru ra đồng = dắt con trâu ra đồng.

Ao ni su ri = Ao này sâu thế.

Giải mã bài thơ tiếng Nghệ bí hiểm

Ngay sau khi nghiềm ngẫm giáo trình tiếng Nghệ, cảm nhận đầu tiên của nhiều bạn trẻ không phải người Nghệ An, Hà Tĩnh là tiếng Nghệ cực kỳ khó “nhằn”. Thành viên kubihihihi, diễn đàn Vozforum nhận xét: “Học tiếng này cũng như học tiếng Anh, cứ phải tiếp xúc nhiều mới nói sõi được, chứ cứ đọc công thức thì không thể nào mà nhớ nổi”.

Theo những thành viên là người gốc Nghệ thì “giáo trình” trên mới chỉ cung cấp những kiến thức cực kỳ sơ đẳng, đặc biệt là từ vựng tiếng Nghệ. Tuy nhiên, nhiều người vẫn rất hào hứng bắt tay ngay vào thực hành tiếng Nghệ bằng cách học dịch “Nghệ ngữ”. Thành viên có nick tinhyeudimat, một “chuyên gia” tiếng Nghệ đưa ra đề bài: “Bửa nớ đi ngoài cươi bấp cái cẳng bổ trợt cái trục cúi, mai đi mần không đặng. Quê choa nói rứa đó, bọn bây dịch đi”.

Đáp án đúng được thành viên yeu2lan đưa ra: “Bữa kia đi ngoài sân vấp cái chân ngã trầy đầu gối, mai không đi làm được”.

Nhưng hóc búa nhất vẫn là một bài thơ tiếng Nghệ mà người tỉnh ngoài đọc thì chỉ có nước… ú ớ như đọc mật mã. Thậm chí, nhiều người Nghệ chính gốc cũng không thể “giải mã” đúng 100% bởi bài thơ sử dụng khá nhiều từ địa phương riêng biệt.

Dưới đây là nội dung bài thơ: "Mùa nực với mùa gắt/Kêu chắc đến rồi tề/Dừ sốt hơn bựa tê.../Khát khô mui nẻ họng/Ung bứt toóc dới rọng/Mụ cào ló trửa cươi/Con chắt ả mô rồi/Hắn cợi tru vô rú/Bếp lạnh tanh mun trú/Cho ga trọi ga bươi/Nác chát ở mô rồi/Múc cho tui một đọi/O tê ngong rành sọi/Ả nớ chộ cũng tài/O ả có thương ngài/Nấu cho nồi nác chát/Tui uống vô mát rọt/Thứ chè gay rành tài/Nắng ra răng mặc trời/Cũng thua nồi nác chát".

Và đây là một “bản dịch” được cho là tương đối “chuẩn” của thành viên có nick thanhve:

Mùa nực với mùa gắt - Mùa nóng với mùa gặt

Kêu chắc đến rồi tề - Kêu nhau đến rồi kìa

Dừ sốt hơn tự tê - Giờ nóng hơn dạo trước

Sốt khô mui nẻ họng - Nóng khô môi nẻ họng

Ung bứt toóc dới rọng - Ông gặt lúa dưới ruộng

Mụ cào ló trửa cươi - Bà cào lúa giữa sân

Con chắt ả mô rồi - Con bé chắt của chị đâu rồi

Hắn cợi tru vô rú - Nó cưỡi trâu vào núi

Bếp lạnh tanh mun trú - Bếp lạnh tanh mun trấu

Cho ga trọi ga bươi - Cho gà chọi gà bươi

Nác chát ở mô rồi - Nước chát ở đâu rồi

Múc cho tui một đọi - Múc cho tôi một bát

O tê ngong rành sọi - Cô kia ngong(?) giỏi thật

Ả nớ chộ cũng tài - Chị kia thấy cũng tài

O ả có thương ngài - Cô với chị có thương người

Nấu cho nồi nước chát - Nấu cho nồi nước chát

Tui uống vô mát rọt - Tôi uống vào mát ruột

Thứ chè gay rành tài - Thứ chè gay tài thật

Nắng ra răng mặc trời - Nắng thế nào thì mặc trời

Cũng thua nồi nước chát - Cũng thua nồi nước chát

Nhìn chung, dù còn đơn giản nhưng sự ra đời của giáo trình tự học tiếng Nghệ đã được các bạn trẻ hưởng ứng nồng nhiệt. “Tiếng Nghệ rất khó nhưng cũng rất dễ thương. Hè này về Nghệ An du lịch chắc chắn mình sẽ mang theo “cẩm nang” tiếng Nghệ này để tập nói chuyện với người địa phương”, Phương An, thành viên mạng xã hội Facebook, chia sẻ.
Click to expand...

Nguồn: Báo Đất Việt
Mấy bạn ấy tính cua gái nghệ an à ? Bó tay

Leo Trozki · 29/4/11

Rơm rơm quá

mr_nhox_shock · 29/4/11

Nguồn báo đất việt, mod sửa lại hộ nhé, nãy quên ghi

MrNow · 29/4/11

Chặc chẵn là như thể rồi .

re_code_v_x · 29/4/11

trặc trẳn là như thệ rùi [-x

Ao ni su ri
Click to expand...

ù, tưởng tiếng nhật

huyetmalk · 29/4/11

ngoài chữ tau mình hay xài thì mấy chữ kia chưa nghe bao giờ
bản thân cực kỳ ghét tiếng mọi
nhưng khi chat mà dùng từ "tao" thì nó thô quá,dùng tau nghe cho thân thiện

rekka318 · 29/4/11

^ tiếng địa phương người ta mà ông kêu tiếng mọi

DâuTây^^ · 29/4/11

dân Nghệ thì chạy ra khỏi ko được mà người ngoài lại ngồi học Nghệ ngữ
btw,học Nghệ ngữ quen mồm ko chừng muốn đi làm cafe hay chạy bia kiếm ít tiền cũng khó đó

mar.03rd · 29/4/11

Ga-ni-ga-chi
Ga-ni-ga-Si

zFantasy · 29/4/11

topic này là trap đó mấy chú

tuan_hope 2 · 29/4/11

Thứ chè gay rành tài - Thứ chè gay tài thật
Click to expand...

wtf ?

g3tl0st · 29/4/11

^: Ai mở ra được quán chè gay này, quả thật là tài giỏi

Facepalm · 29/4/11

DâuTây^^ nói: ↑

dân Nghệ thì chạy ra khỏi ko được mà người ngoài lại ngồi học Nghệ ngữ
btw,học Nghệ ngữ quen mồm ko chừng muốn đi làm cafe hay chạy bia kiếm ít tiền cũng khó đó
Click to expand...

Vl............................................

clvin · 29/4/11

không hiểu học được tiếng này bổ ích gì nhỉ, cho vài đứa không biết nể mình vài phút à

BlackNouvo · 29/4/11

đ*. mạ mi danh da
dà mi ở mô

Ai dịch thử coi

clvin · 29/4/11

BlackNouvo nói: ↑

đ*. mạ mi danh da
dà mi ở mô

Ai dịch thử coi
Click to expand...

ai rãnh hơi thì dịch giùm

bdt_td · 30/4/11

clvin nói: ↑

không hiểu học được tiếng này bổ ích gì nhỉ, cho vài đứa không biết nể mình vài phút à
Click to expand...

Học để nghe lỏm bọn nó nói sao chứ!
Gì mà đang ngồi nói chuyện tự nhiên 1 thằng nghệ an nữa đi qua,2 thằng đồng hương làm cho quả tiếng quê hương mình ngồi cạnh

theslimshady · 30/4/11

"Đút" mình tưởng là Đút cơ , hóa ra là đốt

gct_shop · 30/4/11

rãnh đời đi học tiếng như thế trong khi dân Nghệ cũng phải cố học phát âm cho được giọng chuẩn, chẳng biết khi nào rộ trào lưu học tiếng Nhật, Pháp, Đức...cho xã hội nhờ mà toàn rộ trào lưu gì đâu

clvin · 30/4/11

bdt_td nói: ↑

Học để nghe lỏm bọn nó nói sao chứ!
Gì mà đang ngồi nói chuyện tự nhiên 1 thằng nghệ an nữa đi qua,2 thằng đồng hương làm cho quả tiếng quê hương mình ngồi cạnh
Click to expand...

quan tâm thì hỏi để nó giải thích rồi mình cũng tự quen dần, còn khi không học theo thì rõ là rãnh, như đám teen tập tành tiếng mọi đấy, cũng là tiếng phải dùng đến vietkey đấy

gct_shop nói: ↑

rãnh đời đi học tiếng như thế trong khi dân Nghệ cũng phải cố học phát âm cho được giọng chuẩn, chẳng biết khi nào rộ trào lưu học tiếng Nhật, Pháp, Đức...cho xã hội nhờ mà toàn rộ trào lưu gì đâu
Click to expand...

một số người khoái trào lưu đi lui cho nó khác thường đấy mà
teen viết tiếng mọi cũng khẳng định cá tính đếy

Đăng nhập

[Báo Đất Việt] 'Rộ' trào lưu học 'Nghệ ngữ' trên cộng đồng mạng

mr_nhox_shock The Warrior of Light Lão Làng GVN

Leo Trozki Mr & Ms Pac-Man

mr_nhox_shock The Warrior of Light Lão Làng GVN

MrNow Legend of Zelda Lão Làng GVN

re_code_v_x Khoan hồng GVN LEGENDARY ‍ ⚚ Mystic Mage ⚚ GameVN Lady

huyetmalk The Warrior of Light

rekka318 Space Marine Doomguy Lão Làng GVN

DâuTây^^ T.E.T.Я.I.S

mar.03rd Hoa Khôi Thư Giãn Lão Làng GVN

zFantasy T.E.T.Я.I.S Lão Làng GVN

tuan_hope 2 SPARTAN John-117 Lão Làng GVN

g3tl0st FFTG Blade Knight

Facepalm Mr & Ms Pac-Man

clvin Mario & Luigi

BlackNouvo Donkey Kong Lão Làng GVN

clvin Mario & Luigi

bdt_td C O N T R A

theslimshady Legend of Zelda

gct_shop Fire in the hole! Lão Làng GVN

clvin Mario & Luigi

Chia sẻ trang này

Đăng nhập

[Báo Đất Việt] 'Rộ' trào lưu học 'Nghệ ngữ' trên cộng đồng mạng

mr_nhox_shock The Warrior of Light Lão Làng GVN

Leo Trozki Mr & Ms Pac-Man

mr_nhox_shock The Warrior of Light Lão Làng GVN

MrNow Legend of Zelda Lão Làng GVN

re_code_v_x Khoan hồng GVN LEGENDARY ‍ ⚚ Mystic Mage ⚚ GameVN Lady

huyetmalk The Warrior of Light

rekka318 Space Marine Doomguy Lão Làng GVN

DâuTây^^ T.E.T.Я.I.S

mar.03rd Hoa Khôi Thư Giãn Lão Làng GVN

zFantasy T.E.T.Я.I.S Lão Làng GVN

tuan_hope 2 SPARTAN John-117 Lão Làng GVN

g3tl0st FFTG Blade Knight

Facepalm Mr & Ms Pac-Man

clvin Mario & Luigi

BlackNouvo Donkey Kong Lão Làng GVN

clvin Mario & Luigi

bdt_td C O N T R A

theslimshady Legend of Zelda

gct_shop Fire in the hole! Lão Làng GVN

clvin Mario & Luigi

Chia sẻ trang này

Tìm kiếm hữu ích