Mình trả lời bạn lehmanbear, đồng thời cũng cho nhiều bạn khác từng hỏi câu tương tự. Theo ý kiến cá nhân mình thì Không Nên đọc bản Nhã Nam Mình vẫn kính trọng Nhã Nam, nhưng việc dịch tên riêng không thể chấp nhận được. Đối với giáo sư Tolkien, tên riêng cực kì quan trọng, ở đâu đó có nói là ông sáng tác tên nhân vật trước, rồi dựa vào cái tên đó mới vẽ ra câu chuyện sau. Dịch kiểu "Frodo Bao Gai" thì chẳng còn gì là cái hồn của câu chuyện. Hiện giờ bạn có thể đọc Tập 1, 2 của bộ LOTR bản dịch tiếng Việt theo cách sau: Tập 1: Tải ebook bản pdf fan dịch ở http://www.tangthuvien.vn/forum/showthread.php?t=18182 có thể ra hàng in hết rồi bảo người ta đóng quyển. Trong link trên chỉ nên download từ Q4 -> Q7, vì 3 quyển đầu là The Hobbit, Q8 là bản dịch dở dang của Tập 2. Bản dịch này tuy chưa phải là xuất sắc, nhưng ít ra cũng có sự tôn trọng với tên riêng. Hoặc, nếu muốn bản dịch chất lượng hơn một chút, có thể hẹn gặp bạn lastsamurai (Hà Nội) rồi mượn bộ LOTR Tập 1 bản NXB Hội Nhà Văn đi photocopie, rồi đóng quyển lại. Mọi việc do hàng photocopy làm, ko sợ tốn thời gian. Tập 2: bản dịch của mình, đây là link pdf nửa đầu Tập 2, gồm 11 chương: https://drive.google.com/file/d/0B2OQWDz9QhdvMm12VkRzSVVRcUtHQlpLTC1yV1lweWpyRTZz/edit?usp=sharing Cũng mang ra hàng, in đóng quyển. Chắc ko thể đắt hơn bản Nhã Nam là 120k/tập. Tập 3 đang trên đường dịch, chưa ai xuất bản cả. ============================================== Mình xin giải thích thêm một chút về chuyện dịch tên riêng. Tất cả tên trong thế giới của Tolkien đều rất hay, nếu không dịch hay được thì cứ để nguyên là hơn. Và thiệt tình là mình đã tham khảo khá nhiều bản dịch LOTR trong những thứ tiếng khác, không chỉ riêng tiếng Việt, chả có tiếng nào dịch hay cả Vậy tại sao không để nguyên? Nhã Nam lấy bản dịch tiếng Pháp ra để biện hộ. Xin thứ lỗi, bản tiếng Pháp là một tấm gương rất xấu. Tên riêng bị dịch gần hết. Những tên nào không dịch được thì cũng bị đổi đi. Hậu quả là người Pháp chả ai nói chuyện Tolkien được với cộng đồng nước ngoài cả. Vì có nói thì cũng không ai hiểu. Bilbo họ cũng phải cố đổi thành Bilbon, Frodo thành Frodon -> 1 điểm, về chỗ ! Bản dịch Trung Quốc, miễn bàn. Người TQ sống trong một thế giới riêng. Thiên hạ dùng facebook, thì TQ dùng weibo. Thiên hạ dùng youtube, thì TQ dùng tudou. Bản dịch Nhật, vâng người Nhật ko có bảng chữ cái abc, nếu không cho dịch ra hoặc phiên âm ra hiragana katakana kanji gì đó thì họ cũng bó tay chấm cơm. Tiếng Việt may mắn có bảng kí tự Latin, tại sao phải cố đấm dịch ăn xôi làm gì? Dĩ nhiên trong quá trình dịch, không thể để nguyên 100% được, những biệt danh hoặc tên giống loài có thể Việt hóa để truyền tải hết ý nghĩa. Giáo sư Tolkien không hề ép ai phải dịch hết tên, mình có đọc qua bảng hướng dẫn Nomenclature của ông, Nhã Nam viện bản đó ra để bào chữa nhưng lại không hiểu logic của ông. Tolkien nói "tất cả những tên riêng KHÔNG nằm trong danh sách sau thì phải để nguyên..." chứ ông chẳng nói câu nào là "tất cả những tên riêng CÓ nằm trong danh sách sau thì phải dịch...". Tiếp đến, Nhã Nam dẫn chứng bản dịch Harry Potter của Lý Lan. Nhã Nam quên một điều là hai bộ truyện có văn phong rất khác nhau. Harry Potter là truyện học sinh nhí nhảnh, dù Lý Lan có dịch Neville Longbottom thành Neville Mông Vểnh thì cũng chẳng hề hấn gì. Tuy nhiên, LOTR là bộ truyện thâm trầm cổ kính hơn. Vị hài hước trong LOTR dù có dân dã nhưng không bao giờ thô lậu cả. Những cái tên như Thung Đáy Khe, hay Ted Sạn Mịn, đã phá hỏng không khí trang nhã của truyện rất nhiều. Nếu để nguyên, rồi thêm chú thích ở cuối trang thì sẽ hay hơn. Mình nói thế ko phải để dìm bản NN xuống rồi tâng bản dịch của mình lên. Bản dịch của mình còn rất nhiều chỗ chưa ổn, có gì các bạn cứ góp ý thoải mái, hoặc nếu các bạn chẳng buồn đọc thì cũng ko sao :P
Tập 2 tớ dịch đến chương 14, post hàng tuần trong topic này. link ở trên là nửa đầu của tập 2, gồm 11 chương Tớ nghĩ bạn đọc từ The Hobbit cho đến hết nửa đầu Tập 2 LOTR cũng đủ lâu để tớ dịch nốt tập 2 đấy. Sau đó tớ sẽ gom cả vào một file pdf. Nếu chưa đọc The hobbit bao giờ thì cũng nên đọc nó trước khi đọc LOTR, vẫn ở cái link http://www.tangthuvien.vn/forum/showthread.php?t=18182 mà tớ đưa, từ Q1 -> Q3
Hóa ra Nhã Nam chơi bản quyền từ tiếng Pháp à(tiếng Anh chắc k đủ tiền hả) chẳng trách dịch tệ thế Nhiều chỗ dịch bựa không tả nổi
Mình không biết Nhã Nam có dịch từ tiếng Pháp hay không, nhưng trong quá trình tranh luận NN rất hay "nêu gương" bản tiếng Pháp cứ như đó là chân lý
mình cũng nghĩ là những tên riêng ko nên dịch ra tiếng việt but vì sách của Nhã Nam là dành cho độc giả nói chung chứ ko riêng gì fan của Tolkien nên dịch ra cho mọi người dễ hiểu hơn cũng dc kể ra lúc đầu cũng hơi ức chế với cách dich đó, but đọc nhiều rùi cũng quen, nhiều cái cũng thấy hay hay but tên nhân vật thì ko nên dịch ra.. tên đại danh thì còn dc
Mình vẫn còn giữ bộ truyện the lord of ring phần hobbit và hội bảo vệ nhẫn được dịch bởi hội nhà văn ( tức quá giá như hội nhà văn dịch tiếp phần 2 và 3 thì hay biết chừng nào vì các tên riêng nhân vật đều giữ nguyên không phiên âm ra tiếng việt ).
ai có bản dịch bài thơ này sang tiếng việt mà nghe có vần điệu chút ko nhỉ....mình dịch thì vô tư nhưng nghe éo ra thơ được The King beneath the mountains, The King of carven stone, The lord of silver fountains Shall come into his own! His crown shall be upholden, His harp shall be restrung, His halls shall echo golden To songs of yore re-sung. The woods shall wave on mountains And grass beneath the sun; His wealth shall flow in fountains And the rivers golden run. The streams shall run in gladness, The lakes shall shine and burn, All sorrow fail and sadness At the Mountain-king’s return!
Bản fan dịch ở cái link tangthuvien mà mình đưa ở trên có bài thơ này: Vua của những ngọn núi cao Vua của hang động thẳm sâu ngút ngàn Lãnh chúa của những suối vàng Sẽ quay lại với kho tàng của ông Ngai vàng sẽ lại dựng trông Đàn hạc cất tiếng động lòng chinh nhân Tiếng vàng sẽ lại reo ngân Những bài hát cũ lại vang khắp miền Trên núi rừng mọc nơi nơi Cỏ non xanh mượt sáng soi nắng trời Nước phun bạc khắp xa khơi Sông dài chảy rộng chơi vơi ánh vàng Suối nguồn tuôn chảy hân hoan Sông hồ lấp lánh, u sầu xua tan Trở lại rồi, Vua Núi vinh quang (Dịch giả: Tử Long - Việt Kiếm Forum ) Bản NXB Hội Nhà văn cũng có dịch nhưng mình thấy ko vần lắm.
bác Proud foot có quen mấy bác hay la cà trong page này thì lăng xêm fan page của mình với mấy bác ấy cái https://www.facebook.com/TolkienLOTR.vn nha cả nhà
To : The Last Samurai ( hòm thư của cậu bị đầy rồi hay sao nên tớ phải liên lạc ở đây ) Tớ chưa biết là Cậu hay đặc biệt quan tâm đến mảng nào trong lĩnh vực Tolkien này ? Tớ quan sát thì thấy cậu rất nhiệt tình trong vụ comment và reply, nếu hiện giờ mà cậu bận quá thì tớ chỉ dám nhờ một việc trên fan page thôi. đấy là cậu giúp bọn tớ trả lời thắc mắc của các member và lên chém gió comment ở các post cho nó rôm rả , trang mới công bố nền cần tính tương tác cao hơn ý mà. Vậy cho tớ tên face hoặc email đi, hoặc cả 2 đi để ae dễ bàn việc với nhau hơn là qua cái tin nhắn của gamevn.
bác redd3diem gởi e trang này hay thật http://thegioitolkien.wikia.com/wiki/Main_Page cố gắng phát huy nha các bác
Ồ , cám ơn Toma nhé ^_^ có lập fan page rồi đấy, mọi người lên tham gia cho vui. - - - Updated - - - Quên mất, link fan page đấy nhé mọi người https://www.facebook.com/TolkienLOTR.vn
Tiếp bản dịch The Lord of the Rings: The Two Towers, trong đoạn này có xuất hiện một quái vật huyền thoại khác của Middle-earth là Oliphaunt ( voi Mûmakil ): TẬP 2 Hai Tòa Tháp QUYỂN BỐN Chương III (tiếp theo) CÁNH CỔNG ĐEN ĐÓNG CHẶT Nhưng Gollum đang ở trong một trạng thái khốn khổ, và lời dọa của Frodo đã khiến hắn suy nhược. Khó có thể lấy được lời gì rõ ràng từ hắn, giữa những tiếng lầm bầm và rin rít, giữa những lúc hắn chốc chốc lại bò lê trên mặt đất và van xin họ hãy nhân đức với ‘Smeagol nhỏ bé tội nghiệp’. Sau một hồi, hắn đã bình tĩnh hơn, và Frodo rút ra được từ lời hắn nói, rằng nếu một khách bộ hành đi theo con đường rẽ về phía đông Ephel Dúath, rốt cuộc anh ta sẽ tới được ngã tư giữa một vòng cung cây cối tăm tối. Bên phải, một lối dẫn xuống Osgiliath và những cây cầu của dòng Anduin; lối đi giữa dẫn về phương nam. ‘Cứ thế đi mãi, đi mãi,’ Gollum nói. ‘Chúng ta chưa từng đi lối đó, nhưng người ta nói rằng nó kéo dài một trăm dặm lý, cho tới khi cậu thấy được Dòng nước Lớn không bao giờ ngừng chảy. Có rất nhiều cá ở đó, và những giống chim lớn bắt cá: những loài chim tuyệt diệu; nhưng chúng ta chưa từng đi lối đó, chao ôi! Chúng ta chưa từng có cơ hội. Xa hơn nữa, đất đai càng trải rộng, nhưng gã Mặt Vàng thiêu đốt ở đó, và trời thường không mây, con người nơi đó rất hung dữ và có bộ mặt đen đúa. Chúng ta không muốn thấy vùng đất đó.’ ‘Không!’ Frodo đáp. ‘Nhưng đừng đi lan man. Lối thứ ba dẫn tới đâu?’ ‘Ồ phải, ồ phải, có một lối thứ ba,’ Gollum trả lời. ‘Lối rẽ về bên trái. Nó dốc lên ngay lập tức, uốn khúc đi ngược về phía dãy bóng tối cao vút. Khi nó rẽ quanh mỏm đá đen, cậu sẽ nhìn thấy, thình lình cậu sẽ nhìn thấy trên đầu cậu, và cậu sẽ muốn lẩn trốn.’ ‘Nhìn thấy? Nhìn thấy gì?’ ‘Pháo đài cổ, giờ đây rất cũ, rất khủng khiếp. Chúng ta thường nghe kể những chuyện từ phương Nam, khi Smeagol còn trẻ, lâu lắm rồi. Ồ phải, đám chúng ta thường kể rất nhiều câu chuyện vào buổi tối khi cả hội quây quần bên bờ Dòng sông Lớn, trên vùng đất liễu rủ, khi cả Dòng Sông cũng còn trẻ nữa, gollum, gollum.’ Hắn bắt đầu than khóc và lẩm bẩm. Hai hobbit kiên nhẫn đợi. ‘Chuyện từ phương Nam,’ Gollum lại nói tiếp, ‘về những Con Người cao lớn với cặp mắt sáng, ngôi nhà của họ như những quả đồi đá, Đức vua của họ với vương miện bạc và Cây Trắng: những câu chuyện thật hay. Họ xây tháp rất cao, có một ngọn tháp được xây trắng như bạc, và trong tháp có một hòn đá giống như Mặt Trăng, và quanh nó là những bức tường lớn trắng toát. Ồ phải, có rất nhiều truyện về Ngọn tháp Mặt Trăng.’ ‘Đó chắc là Minas Ithil mà Isildur, con trai của Elendil, đã xây,’ Frodo nói. ‘Isildur là người đã cắt chiếc Nhẫn ra khỏi tay Kẻ Địch.’ ‘Phải, Hắn chỉ có bốn ngón trên Bàn tay Đen của hắn, nhưng thế cũng là đủ rồi,’ Gollum nói và rùng mình. ‘Và Hắn ghét thành phố của Isildur.’ ‘Có thứ gì mà hắn chẳng ghét?’ Frodo nói. ‘Nhưng Ngọn tháp Mặt Trăng thì liên quan gì tới chúng ta?’ ‘Chà, cậu chủ, nó đã đứng đó và vẫn luôn ở đó: ngọn tháp cao, những ngôi nhà trắng, và tường thành; nhưng giờ đây không còn đẹp đẽ, không còn tuyệt vời. Hắn đã chiếm được nó từ lâu. Giờ đây đó là một nơi kinh hoàng. Khách bộ hành ớn lạnh khi nhìn thấy nó, họ bò ra khỏi tầm nhìn của nó, họ trốn bóng tối của nó. Nhưng cậu chủ sẽ phải đi lối đó. Đó là lối khác duy nhất. Vì ở nơi đấy, rặng núi không cao lắm, con đường cũ đi lên mãi cho tới khi nó lên đến một đường hẻm tối tăm ở trên đỉnh núi, rồi nó lại đi xuống, đi xuống mãi – cho tới Gorgoroth.’ Giọng hắn hạ xuống thành một tiếng thì thầm, và hắn run lên. ‘Nhưng làm sao lối đó giúp chúng ta được?’ Sam hỏi. ‘Kẻ Địch hẳn phải biết hết về núi non của hắn, và con đường đấy cũng sẽ bị canh gác chặt chẽ như cánh cổng này? Ngọn tháp không bỏ hoang, phỏng?’ ‘Ồ không, không bỏ hoang!’ Gollum thì thào. ‘Nó trông có vẻ hoang vắng, nhưng thật không phải vậy, ôi không! Những thứ đáng sợ sống ở đó. Orc, phải, luôn có bọn Orc, nhưng những thứ tồi tệ hơn, tồi tệ hơn nhiều, cũng sống ở đó. Con đường đi ngay dưới bóng của tường thành và ngang qua cánh cổng. Không có vật gì chuyển động trên đường mà chúng lại không biết. Thứ ở bên trong tháp biết hết: những Tượng canh Câm lặng.’ ‘Vậy lời khuyên của ngươi là,’ Sam nói ‘chúng ta cần đi thêm một đoạn đường dài về phía nam, để rồi lại rơi vào tình cảnh hệt như bây giờ hoặc còn tệ hơn, khi chúng ta đến nơi, nếu chúng ta có thể đến?’ ‘Không, không phải thế,’ Gollum đáp. ‘Hobbit phải thấy được, phải cố hiểu. Hắn không cho rằng lối đó sẽ bị tấn công. Con mắt của Hắn nhìn khắp nơi, nhưng nó chú ý đến một số nơi hơn những nơi khác. Hắn không thể cùng một lúc trông thấy mọi thứ. Cậu thấy đấy, Hắn đã chiếm được toàn bộ lãnh thổ phía tây của Rặng núi Bóng tối cho tới tận Dòng sông, và Hắn đang trấn giữ những cây cầu. Hắn không nghĩ là kẻ nào có thể tới Ngọn tháp Mặt Trăng mà không phải đánh một trận to ở trên cầu, hoặc không chèo những đoàn thuyền lớn mà Hắn nhìn thấy được.’ ‘Ngươi có vẻ biết nhiều về suy nghĩ và hành động của Hắn nhỉ,’ Sam nói. ‘Ngươi nói chuyện với Hắn dạo gần đây chăng? Hay là ngươi đàn đúm với tụi Orc?’ ‘Một hobbit không tử tế, không biết điều,’ Gollum nói và liếc nhìn Sam giận dữ, rồi quay sang Frodo. ‘Smeagol từng nói chuyện với bọn Orc, dĩ nhiên rồi, trước khi gã gặp cậu chủ, gã còn nói chuyện với nhiều kẻ nữa: gã du hành rất xa. Và những gì gã đang nói, những người khác cũng nói. Nơi đây, phương Bắc, mới chính là mối nguy lớn cho Hắn, và cho chúng ta. Rồi một ngày Hắn sẽ tiến ra khỏi Cánh Cổng Đen, một ngày không xa. Đó là lối duy nhất mà những đạo quân lớn có thể đi. Nhưng ở tít đàng tây thì Hắn không e ngại, và có những Tượng canh Câm lặng trấn giữ.’ ‘Chính thế!’ Sam không bỏ qua, và nói. ‘Rồi ta sẽ bước tới gõ cửa bọn chúng, và hỏi đường tới Mordor ư? Hay là chúng câm lặng quá nên không chịu trả lời? Thật vô nghĩa. Ta gõ cửa luôn ở đây cũng được, đỡ phải đi xa.’ ‘Đừng có nói giỡn như vậy,’ Gollum rít lên. ‘Không hài hước chút nào, ồ không! Không hay ho đâu. Cố đi vào Mordor đúng là vô nghĩa. Nhưng nếu cậu chủ bảo Ta cần đi hoặc Ta sẽ đi, thì cậu ấy sẽ phải tìm cách nào đó thôi. Nhưng cậu ấy không được đi vào thành phố chết chóc, ôi không đâu, dĩ nhiên là không rồi. Đó chính là lúc mà Smeagol giúp được, Smeagol ngoan ngoãn, dù không ai nói với gã là họ dự tính cái gì. Smeagol sẽ lại giúp cậu. Gã đã tìm thấy nó. Gã biết về nó.’ ‘Ngươi tìm thấy cái gì?’ Frodo hỏi. Gollum khom người xuống, giọng hắn lại bắt đầu thì thào. ‘Một lối nhỏ dẫn lên rặng núi: rồi một đường bậc thang hẹp, ồ phải, rất dài và hẹp. Rồi, lại bậc thang nữa. Và rồi’ – giọng hắn hạ thấp hơn nữa – ‘một đường hầm tối; và cuối cùng, một khe nứt nhỏ, và một lối đi ở trên cao con hẻm chính. Smeagol đã ra khỏi bóng tối bằng chính lối đó. Nhưng đó là nhiều năm trước. Lối đi này có thể đã biến mất, hoặc cũng có thể không, có thể không biến mất.’ ‘Tôi không thấy thích chút nào,’ Sam nói. ‘Nghe có vẻ quá dễ dàng. Nếu lối đi đó vẫn còn ở đấy, hẳn nó cũng bị gác. Nó có bị gác không, Gollum?’ Khi cậu nói đến đây, cậu nghĩ rằng mình bắt gặp một ánh xanh lục lóe lên trong cặp mắt của Gollum. Gollum lẩm bẩm nhưng không trả lời cậu. ‘Nó có bị gác hay không?’ Frodo nghiêm giọng hỏi. ‘Và có phải là ngươi đã trốn thoát khỏi bóng tối, Smeagol? Hay là ngươi được thả ra để thực hiện một việc cho chúng? Ít nhất thì Aragorn nghĩ như vậy, khi anh ấy bắt được ngươi ở Đầm Lầy Chết vài năm trước.’ ‘Nói dối!’ Gollum rít lên, và cặp mắt hắn lóe lên dữ tợn khi nghe đến tên Aragorn. ‘Hắn ta nói dối về tôi, phải, nói dối. Tôi quả thực đã trốn thoát, tự tôi, tự cái thân tội nghiệp này. Đúng là tôi được ra lệnh phải đi tìm Báu vật; và tôi đã tìm nó khắp nơi, dĩ nhiên là tôi đi tìm. Nhưng không phải tìm cho Bàn tay Đen. Báu vật từng là của chúng ta, của tôi, tôi đã nói với cậu rồi. Tôi quả thực đã trốn thoát.’ Frodo cảm thấy một sự chắc chắn lạ lùng rằng trong chuyện này, Gollum nói không xa sự thật lắm, không phải như hai cậu ngờ; rằng hắn đã bằng cách nào đó tìm được đường ra khỏi Mordor, hoặc ít ra hắn cũng tin rằng hắn tự tìm được nhờ sự láu cá của bản thân. Ít nhất thì cậu để ý rằng Gollum nói Tôi, đó thường là dấu hiệu hiếm hoi của sự thật và lòng trung thực còn sót lại trong hắn nổi lên. Nhưng ngay cả nếu như có thể tin Gollum trong chuyện này, Frodo cũng không quên sự thâm hiểm của Kẻ Địch. Vụ ‘trốn thoát’ có thể đã được cố ý sắp đặt, và Tòa tháp Hắc ám biết rõ về chuyện này. Trong mọi trường hợp, rõ ràng là Gollum còn giấu nhiều chuyện. ‘Ta hỏi lại lần nữa,’ cậu nói, ‘lối đi bí mật này có bị gác hay không?’ Nhưng cái tên Aragorn đã khiến Gollum trở nên sưng sỉa. Hắn có điệu bộ tổn thương của một kẻ quen dối trá bỗng nhiên nói sự thật, hoặc một phần sự thật, mà bị nghi ngờ. Hắn không trả lời. ‘Nó có bị gác hay không?’ Frodo hỏi lại. ‘Có, có, có thể lắm. Chả có chốn nào an toàn trong vùng này hết,’ Gollum nói thõng. ‘Không có chốn nào an toàn. Nhưng cậu chủ cần đi thử, hoặc không thì quay về nhà. Không có cách nào khác.’ Họ không thể khiến hắn nói thêm. Hắn không thể, hoặc không chịu nói tên của chốn nguy hiểm đó, hoặc của con hẻm trên cao đó. Tên của nơi đó là Cirith Ungol, một cái tên gắn với những lời đồn đại dựng tóc gáy. Aragorn có thể kể cho họ về cái tên này và ý nghĩa của nó; Gandalf có thể cảnh báo họ. Nhưng họ đang đơn độc, Aragorn thì ở xa, còn Gandalf đang đứng giữa đống đổ nát của Isengard để đấu lại Saruman, và ông bị kẻ phản bội trì hoãn. Tuy thế, khi ông nói lời cuối cùng với Saruman, và khi quả cầu palantír rơi tóe lửa trên bậc thềm của Orthanc, tâm trí của ông vẫn luôn hướng về Frodo và Samwise, tìm kiếm họ qua những dặm đường dài trong hy vọng và thương cảm. Có lẽ là Frodo cảm nhận được điều này, dù cậu không ý thức được, cũng như lúc cậu ở trên đỉnh Amon Hen, ngay cả khi cậu tưởng rằng Gandalf đã ngã xuống, vĩnh viễn ngã xuống trong bóng tối của Moria xa xôi. Cậu ngồi trên mặt đất hồi lâu, cúi đầu, cố nhớ lại tất cả những gì Gandalf đã nói với cậu. Nhưng, cậu không thể nhớ được lời khuyên nào cho sự lựa chọn này. Quả thực, họ đã bị mất đi sự chỉ dẫn của Gandalf quá sớm, quá sớm, khi Vùng đất Hắc ám vẫn còn ở rất xa. Gandalf chưa kịp nói họ sẽ đi vào Mordor như thế nào. Cũng có thể là ông không biết nói gì. Ông đã từng đi vào thành trì của Kẻ Địch ở phương Bắc, ở Dol Guldur. Nhưng đi vào Mordor, tới Đỉnh núi Lửa và tới Barad-dûr, khi Chúa tể Hắc ám đang lớn mạnh trở lại, liệu ông đã từng đi tới? Frodo nghĩ là chưa. Và cậu, một halfling nhỏ bé từ vùng Shire, một hobbit giản đơn của miền thôn quê yên bình, lại đang phải tìm một lối vào mà những kẻ vĩ đại hơn không thể đi, hoặc không dám đi. Thật là một số mệnh nghiệt ngã. Nhưng cậu đã tự nhận số mệnh này về mình, ngay trong phòng khách của cậu, vào một mùa xuân xa xăm của năm nào đó, xa xăm đến nỗi dường như đó là một chương trong biên niên sử của thế gian non trẻ, khi Cây Vàng Cây Bạc vẫn còn ra hoa. Thật là một lựa chọn tai ác. Cậu nên chọn lối nào? Và nếu cả hai lối đều dẫn đến sự kinh hoàng và cái chết, thì lựa chọn có ích gì? Ngày trôi đi. Sự yên ắng như tờ phủ trên cái hốc nhỏ xam xám mà họ đang ẩn, ngay gần ranh giới của vùng đất đáng sợ: một sự yên ắng có thể cầm nắm được, như thể nó là một tấm màn quây họ lại khỏi thế giới xung quanh. Trên đầu họ, vòm trời nhợt nhạt bị những làn khói trôi giạt rạch ngang, nhưng trời có vẻ rất cao và xa tít, như thể họ nhìn nó qua tầng không khí thăm thẳm nặng trĩu những ý nghĩ trầm tư. Ngay cả một cặp mắt đại bàng dưới ánh nắng cũng không thể phát hiện ra họ đang ngồi đó, dưới sức nặng của định mệnh, im lặng, không cử động, được tấm áo choàng xám mỏng che kín. Có thể chú đại bàng sẽ để ý tới Gollum, một hình hài tí hon đang nằm duỗi ra trên mặt đất: như một bộ xác khô của Con Người, trang phục rách rưới vẫn còn bám vào thân, cánh tay dài và cẳng chân gần như chỉ có da bọc xương: không có mẩu thịt nào đáng rỉa cả. Frodo tựa trên đầu gối, nhưng Sam thì ngả ra sau, gối đầu lên tay, nhìn ra nền trời trống trải từ dưới lần mũ trùm. Ít nhất là nó cũng trống trải trong một lúc lâu. Rồi, ngay sau đó, Sam nghĩ cậu nhìn thấy một hình thù như cánh chim đen lượn vào trong tầm nhìn của cậu, chao liệng, rồi lại bay đi mất. Hai hình thù khác bay theo, rồi một hình thứ tư. Chúng trông nhỏ xíu, nhưng bằng cách nào đó, cậu biết rằng chúng thực khổng lồ với sải cánh lớn, và bay trên tầm rất cao. Cậu che mắt lại và chúi về phía trước, rúm người lại. Vẫn là nỗi sợ đầy đe dọa mà cậu từng cảm thấy trước những Kị sĩ Đen, nỗi kinh hoàng khôn cưỡng mà tiếng thét trong gió và bóng đen trước mặt trăng gieo rắc, dù rằng lúc này nó không bóp nghẹt cậu hoặc khuất phục cậu: nó đang ở xa hơn trước. Nhưng nó vẫn đầy đe dọa. Frodo cũng cảm thấy điều đó. Dòng suy nghĩ của cậu bị cắt ngang. Cậu cử động và run bắn, nhưng cậu không nhìn lên. Gollum cuộn người lại như một con nhện bị dồn vào góc. Hình thù có cánh lượn vòng, rồi sà xuống rất nhanh, bay về Mordor. Sam hít một hơi thật sâu. ‘Bọn Kị sĩ lại xuất hiện, trên không trung,’ cậu nói bằng một giọng thì thầm khản đặc. ‘Tôi đã thấy chúng. Cậu có nghĩ là chúng trông thấy chúng ta? Chúng ở trên rất cao. Và nếu chúng vẫn là những Kị sĩ Đen như ta đã gặp, thì chúng không nhìn được rõ lắm vào ban ngày, phải không?’ ‘Không, chắc là không,’ Frodo trả lời. ‘Nhưng thú cưỡi của chúng có thể nhìn được. Và những con quái điểu mà chúng đang cưỡi, bọn nó có khi còn nhìn tinh hơn các loài khác. Bọn nó trông như chim ăn xác khổng lồ. Chúng đang tìm kiếm chung quanh: Kẻ Địch đang canh phòng, tớ e là thế.’ Cảm giác khiếp sợ đã qua đi, nhưng sự im lặng bao bọc đã bị phá vỡ. Lúc trước họ có cảm giác bị quây kín khỏi thế gian, như ở trên một hòn đảo vô hình; lúc này thì họ lại đang nằm trơ trọi, hiểm họa đã trở lại. Nhưng Frodo vẫn không nói gì với Gollum, hoặc không đưa ra lựa chọn. Mắt cậu nhắm nghiền lại, như thể cậu đang nằm mơ, hoặc đang nhìn ngược vào trong tâm tưởng và kí ức của cậu. Cuối cùng, cậu cử động và đứng dậy, có vẻ như cậu sắp cất tiếng và đưa ra quyết định. Nhưng ‘này!’ cậu lại nói. ‘Cái gì kia?’ Một nỗi sợ mới lại đến với họ. Họ nghe thấy tiếng hát hò và tiếng hô khàn khàn. Thoạt tiên, nó có vẻ ở xa, nhưng nó đang tiến lại gần: nó đi về phía họ. Đầu óc họ nghĩ ngay rằng Cánh chim Đen đã phát hiện ra họ và gửi quân tới để bắt họ: sự thần tốc như thế này cũng là thường với những thuộc hạ khủng khiếp của Sauron. Họ chúi người xuống, lắng nghe. Những giọng nói và tiếng lách cách của binh khí cùng giáp trụ đang ở rất gần. Frodo và Sam nới đoản kiếm ra khỏi vỏ. Họ không thể chạy thoát. Gollum nhỏm lên và bò như dế tới miệng hốc đá. Rất thận trọng, hắn nhô người lên từng li một, cho đến khi hắn có thể nhòm ra giữa hai đầu đá nứt. Hắn ngồi yên tại đó một lúc, không cử động, im thin thít. Rồi những giọng nói lại bớt đi, và khuất dần. Một tiếng tù và thổi từ xa trên mặt thành của Morannon. Gollum yên lặng quay trở lại và tụt xuống cái hốc đá. ‘Thêm nhiều Người đang tới Mordor,’ hắn hạ thấp giọng nói. ‘Những gương mặt đen tối. Chúng ta chưa từng nhìn thấy giống Người này bao giờ, không, Smeagol chưa từng. Chúng thật hung dữ. Chúng có cặp mắt đen, mái tóc đen dài, tai đeo khuyên vàng; phải, rất nhiều vàng sáng tươi. Vài tên sơn đỏ lên má, và mặc áo choàng đỏ; cờ của chúng màu đỏ, cũng như mũi giáo của chúng; và chúng mang khiên tròn, màu đen và vàng, tua tủa gai lớn. Không tử tế chút nào; chúng trông như những Con Người độc ác tàn bạo. Gần tệ như bọn Orc, và cao lớn hơn Orc. Smeagol nghĩ rằng chúng tới từ phương Nam sau hạ lưu Dòng sông Lớn: chúng đến trên lối đó. Chúng đã đi vào Cánh Cổng Đen; nhưng nhiều người có thể đến nữa. Luôn luôn có nhiều kẻ đi vào Mordor. Một ngày nào đó, tất cả mọi người sẽ ở bên trong.’ ‘Có con oliphaunt nào không?’ Sam hỏi, háo hức muốn nghe về những vùng đất lạ, đến quên cả sợ. ‘Không, không có oliphaunt. Oliphaunt là con gì vậy?’ Gollum hỏi. Sam đứng lên, chắp tay sau lưng (như cậu vẫn thường làm mỗi khi ‘nói chuyện thơ phú’), và cậu bắt đầu : Xám như chuột chũi, Lớn như dãy nhà. Mũi dài như rắn, Nơi tôi đạp qua, Đất rung cỏ rạp ; Cây cối nứt ra. Tôi ở phương Nam Miệng lại mang ngà, Tai to ve vẩy. Năm tháng mãi xa Tôi vẫn đi tới, Không hề nằm ra, Cả khi sắp chết. Oliphaunt chính là, Tôi đây lớn nhất, Khổng lồ, cứng da. Nếu người từng gặp Người nhớ đến già. Nếu người chưa gặp, Người chẳng tin mà; Tôi Oliphaunt già Không hề nói dối ‘Đó,’ Sam nói sau khi đọc thơ xong, ‘là một bài thơ ở vùng Shire. Có thể là vô nghĩa, cũng có thể không. Nhưng chúng ta có cả những truyện kể nữa, và tin tức từ phương Nam, ngươi biết đấy. Ngày xưa các hobbit vẫn thỉnh thoảng đi du hành. Không có nhiều người quay trở về đâu, mà chuyện họ kể lại thì cũng không mấy ai tin: chuyện từ Bree, không đáng tin cậy như là Chuyện vùng Shire, như ngạn ngữ vẫn nói. Nhưng ta đã nghe chuyện về những người cao lớn ở tận vùng Sunlands. Chúng ta gọi họ là Tộc Da Thẫm; và họ cưỡi oliphaunt ra trận. Họ đặt cả ngôi nhà và tháp canh và nhiều thứ khác lên trên lưng chúng, lũ oliphaunt ném đá và cây cối vào nhau. Thế nên khi ngươi nói “Người đến từ phương Nam, ăn vận đỏ vàng;” ta đã hỏi “Có con oliphaunt nào không?” Vì nếu có, thì ta sẽ mạo hiểm ngó một phát. Nhưng giờ đây ta không cho rằng mình sẽ được nhìn thấy một con oliphaunt nào. Có thể là loài đó không tồn tại.’ Cậu thở dài. ‘Không, không có oliphaunt,’ Gollum đáp lần nữa. ‘Smeagol chưa từng nghe về chúng. Gã không muốn thấy chúng. Gã không muốn chúng tồn tại. Smeagol muốn được đi khỏi đây, và nấp ở nơi nào đó an toàn hơn. Smeagol muốn cậu chủ đi thôi. Cậu chủ tử tế, cậu sẽ đi cùng Smeagol chứ?’ Frodo đứng dậy. Cậu đã phá ra cười giữa những mối lo âu của bản thân khi Sam xướng lên bài vè cổ về Oliphaunt, và tiếng cười đã giải thoát cậu khỏi sự do dự. ‘Tớ ước gì ta có hàng ngàn con Oliphaunt, và Gandalf cưỡi con đầu đàn trắng muốt,’ cậu nói. ‘Được thế thì ta có thể xông vào vùng đất xấu xa này, có lẽ vậy. Nhưng ta lại không có gì ngoài đôi chân mệt mỏi. Chà, Smeagol, quá tam ba bận. Ta sẽ đi cùng ngươi.’ ‘Cậu chủ tốt, cậu chủ khôn ngoan, cậu chủ tử tế!’ Gollum kêu lên phấn khích và vỗ nhẹ vào đầu gối của Frodo. ‘Cậu chủ tốt! Vậy hãy nghỉ ngơi lúc này, những hobbit tử tế, nghỉ ngơi dưới bóng của vách đá, hãy ngồi gần lại vách hơn nữa! Nghỉ ngơi và nằm yên lặng, cho đến khi gã Mặt Vàng đi khỏi. Rồi ta có thể xuất phát rất nhanh. Ta phải mau lẹ và nhẹ nhàng như những cái bóng!’ (Hết chương III) Người dịch: proudfoot @gamevn Ảnh minh họa: Sưu tầm
cái bản The Hobbit của NN mình mua cách đây mấy năm, 2010, dịch rất hay mà sao cũng NN sang 3 phần Chúa Nhẫn lại dịch như dở hơi thế nhờ
Hình như là do bên đối tác người Anh đòi phải dịch hết tên, vụ này mình cũng ko rõ lắm ^^ Bản của NXB Hội Nhà Văn tuy được mấy tập đầu giữ nguyên tên riêng, nhưng đến mấy tập sau, chả hiểu có độc giả nào kêu "không biết đọc tên tiếng Anh", thế là bản dịch phiên âm hết ra, "người Đu-áp" (Dwarf đấy ạ), rồi Bin-bô, Đualin (Dwalin), Hốpbít (Hobbit),... Cũng may là Elf còn để nguyên, chứ phiên âm ra Eo-lờ-phờ thì chết Đúng là chín người mười ý, chẳng bao giờ có thể chiều lòng hết độc giả được. =============== Cái link mà redd3diem và legol post ở trên là trang facebook mà bọn mình mới lập ra để đi kèm với Legendarium Wiki, đảm bảo sẽ hoạt động đều đặn và lâu dài, sẽ có cả bài dịch và video vietsub, các bạn có hứng thú thì mời tham gia cho vui ^^ https://www.facebook.com/TolkienLOTR.vn
