Oẳn tù tì là tên tục của người Việt gọi đối với trò bao-búa-kéo. Nghe người lớn kể lại sở dĩ có tên gọi như vậy là ảnh hưởng từ quân đội Mỹ. Lính Mỹ khi chơi trò này, trước khi ra chiêu đều hô to "one two three" (123 dô!!!!!) Nhưng thực ra trò chơi này có nguồn gốc từ Nhật Bản. Trò oẳn tù tì như hiện nay được gọi là Jankenpon, Janken hay một số nơi trong nước Nhật còn gọi là Jaiken, Injan... Trong đó, "ken" (拳 - Hán Việt: quyền) nghĩa là nắm đấm. Trò Jankenpon hiện đại ra đời từ nửa sau thể kỷ 19 và du nhập sang thế giới Tây phương cùng nhiều sản phẩm văn hóa Nhật Bản khác, để rồi phổ biến khắp Thế giới. Ngoài Jankenpon có tuổi đời tương đối trẻ, còn nhiều trò chơi dân gian Nhật Bản khác cũng có cách thức tương tợ, ra đời từ sớm hơn như Kuma-ken (hùng quyền, hùng: con gấu), Tora-ken (hổ quyền, tora: con hùm), Kitsune-ken (ly quyền, ly: con cáo), Hebi-ken (xà quyền, hebi: rắn)..... Những trò chơi này còn thấy ở Trung Quốc và nhiều quốc gia Á châu khác. Nguồn gốc của từ Jankenpon có thể xuất phát từ một thuật ngữ Phật giáo, "liệu gian pháp ý" ( 料間法意 âm Nhật: ryōken hōi) nghĩa là mọi sự may rủi cứ phó mặc cho Phật. Một thuyết khác cho rằng tên gọi này xuất phát từ "dạng quyền nguyên bảo" ( 様拳元宝, yanken enpō) do người Tàu ở Nagasaki lưu truyền. Từ "dạng quyền" được dân địa phương phát âm trại thành "janken" cộng thêm tiếng hò "hoi" mà trở thành "jankenhoi", lâu ngày trại thành "jankenpon" như hiện nay. Một biến thể nổi tiếng của Jankenpon là Yakyūken ( 野球拳, dã cầu quyền). Trò này xuất phát từ cuối thời Edo, vốn là một trò biểu diễn trên đường phố trong dịp hội hè. Người chơi vừa nhảy múa vừa chơi Janken trong nhịp điệu của tiếng đàn Shamisen và trống Taiko. Nhưng sau này, vào những năm 1955 trở đi, do ảnh hưởng của mấy chương trình tạp kỹ trên tivi (đục khoét tâm hồn em) mà Yakyūken (dã cầu quyền) "biến tướng" thành trò chơi không lành mạnh. Theo đó, khi người chơi thua cuộc sau mỗi lần ra chiêu phải lột một hay nhiều món đồ trên người (tùy thỏa thuận) cho đến khi không thể nghèo hơn. Ngày nay, Yakyūken còn xuất hiện dưới dạng trò chơi điện tử. Tất cả những trò này đều giữ nguyên giai điệu của dã cầu quyền ban đầu. Dưới đây là một trong những trò chơi điện tử đầu đời của tôi. Hẳn là tuổi đời của nó còn lớn hơn nhiều người đang đọc bài viết này.
từ gọi là oẳn tù tì mà con nít trong nam có nơi nó gọi là xiểm xằm (hay xiềm xằm) nghe cũng vui tai vãi
