Khái quát về việc dịch game

Uhm, để Việt hóa có thể khiến một vài bạn cũng dịch game ko đồng ý, nhưng với người chơi game thông thường thì mặc định dịch game sang tiếng Việt là Việt hóa. Trước mình có nghe nói Castlevenia có bản "chuyển ngữ", lên google search cứ mặc định là Castlevenia Việt hóa, search phát ra ngay

 

Bổ sung chút: Tên riêng khác hệ ký tự thì hẵng phiên âm. Cùng hệ ký tự mà phiên âm thì thành ra Latin > Hán > Việt, đến lúc truy lại bản gốc chết dở.

Trước có vụ VTV mua phim tài liệu về thế chiến II của phương Tây, nhưng lại mua bản tiếng Trung. Đến lúc biên dịch viên nhìn tên riêng một loạt nhân vật với địa danh mới chết dở, sau khi chiếu xong có làm một talk show phàn nàn đấy.

Dịch/chuyển ngữ thì đôi khi phải nhìn bối cảnh của tác phẩm để tránh tình trạng trên. Như cái Hellsing là tác giả người Nhật viết truyện lấy bối cảnh ở Anh, tên gốc đã từ Alucard > アーカード rồi mà cứ cứng nhắc đi phiên âm Arukado theo Hán Việt thì chết .

 

1.Dịch là chuyển một từ /câu có nghĩa trong tiếng nước này thành từ/câu có nghĩa trong tiếng nước kia.
Vd: hello thành "xin chào". Đây là dịch.

2.Phiên âm là biến một từ/câu có thể có nghĩa hoặc không có nghĩa sang cách đọc quen thuộc, dễ phát âm đối trong tiếng nước khác.
vd: Pepsi Cola thành "Pép si cô la" hay "bách sự khả lạc".
How do you do thành "hao đu du đu".
Đây là những ví dụ về phiên âm.


3. Bản dịch, còn gọi là bản dịch hay bản xxyyzz ngữ hóa. Tác phẩm nhà thờ đức bà Ba Lê (phiên âm HV của Paris) viết bằng tiếng Pháp. Nếu ai đó dịch nó sang tiếng Việt thì gọi đó là bản dịch tiếng Việt hay bản Việt ngữ hóa. Nếu nó được dịch sang tiếng Anh thì có thể gọi đó là bản Anh ngữ hóa.

Việt ngữ tức là tiếng Việt. Việt ngữ hóa là biến thành tiếng Việt, tức là dịch sang tiếng Việt. Còn Việt hóa là khái niệm khác, đề cập dưới đây.


4. Biến một câu/từ hay tác phẩm trong tiếng nước này thành câu/từ/tác phẩm mang tính đặc trưng của ngôn ngữ đích hay tâm tư, suy nghĩ đặc trưng của người nước đó mà không hay ít liên quan gì tới văn bản nguồn thì gọi là xxyyzz hóa. Ở đây lấy ví dụ Việt hóa.

Vd: Peter like noode.
Nếu dịch câu này thành "Nguyễn Tuân thích ăn phở bò" thì đây không còn là dịch, mà là Việt hóa.

Vd2: Nếu nhóm bạn Quốc dịch Resident Evil nhưng sự kiện không còn xảy ra ở Raccoon city mà là ở Hải Phòng, nhân vật chính tên là Bình chứ không phải Leon. Thì đây gọi là bản Việt hóa.
Vì vậy, xét trên quan điểm này thì từ trước đến nay không có bản game nào được Việt hóa cả, mà chỉ là bản dịch, chuyển ngữ mà thôi.
Do đa phần thế hệ trẻ VN ngày càng ít hiểu rõ tiếng mẹ đẻ nên dùng sai, lâu dần thành quen.


5. Phiên âm không có tội. Đó là phương tiện để giúp đa số có thể phát âm được những âm tiết không có trong tiếng nước mình. Đến nay nước Nhật vẫn còn giữ kiểu phiên âm Alucard thành a rư ca đồ, vì chưa tìm ra cách nào hay ho hơn

Bản thân việt phiên âm tên ngoại quốc trong tiếng Việt và đa phần các ngôn ngữ khác là một sự bất nhất, và ý kiến đối với nó cũng là bất nhất.
Vd: có người phản đối phiên âm Paris thành Ba Lê, nhưng lại chấp nhận America là Mỹ. Lại có người phản đối việc phiên âm Tokyo thành Đông Kinh nhưng họ lại gọi đất nước Nippon (Nihon) là Nhật Bản.

Ý kiến bài xích phiên âm cho dễ đọc có lẽ là ý kiến cực đoan, cuồng Tây và không hiểu rõ về ngôn ngữ.
Nếu không chấp nhận Washington thành Hoa Thịnh Đốn mà cứ khăng khăng giữ nguyên chữ Washington thì tại sao Nippon lại chuyển thành Japan hay Nhật Bản?
Bản thân chữ "Japan" cũng là một cách phiên âm sai lệch của người Anh đối với chữ "Nippon", còn người Pháp lại ghi là Japon.

Để tiện cho việc tra cứu thì khi phiên âm nên cho từ gốc vào dấu ngoặc đơn là được.
Vd: Nã Phá Luân (Napoleon)
Na-pô-lê-ông (Napoleon)

 

Đồng ý cái số 5. Bệnh của mấy ông học giả là thích hệ thống hoá/đồng nhất tất cả mọi thứ.

Khổ cái là bóp tất cả vào quy luật thì nó sẽ mất tính đặc trưng mà cũng chẳng phải là người nữa rồi . Đâm ra thỉnh thoảng đồng ý với tính cách bảo thủ của bọn làm luật Anh trong chuyện ký âm: ông muốn đứng ra làm luật cho 100 người thì ít nhất đầu óc phải học thuộc được 1000 từ ).

Nói kiểu nghiên cứu hơi phiền phức, đơn giản thì nhiều khi phải "đúng với cách nói của người xứ đấy". Nói thô thì học thuộc, rộng ra là kinh nghiệm, trải nghiệm, khả năng ghi nhớ của người dịch.

Lý thuyết dịch vì vậy hầu hết là "nên" hoặc "thường". Còn lại tùy vào trường hợp cụ thể, không cứng nhắc quá.

P.S. mà này cụ ơi, cụ có đi dạy học không đấy?

 

^ Thời còn ngây thơ, nhìn đời còn đẹp thì mình thích nghề giáo, muốn trở thành giáo viên. Nhưng càng lớn càng nhận ra nghề giáo trong thời buổi này (aka xã hội này) còn thấp kém hơn cả những công việc mà người ta cho là thấp kém như quét đường hốt rác, thế nên thôi.

Đối với mình thì nghề nào cũng cao quý, miễn là nó giúp ích cho xã hội và con người ai cũng cao quý, miễn là người đó lương thiện.

 

Hả... (lão ấy nói gì thế này...)

Chỉ đang than thở là cụ bỗ bã tí đi, chứ cụ làm thầy mà thế này thằng nào theo học cụ nửa tháng khéo về vợ nó không buồn chạm thì chết - có nói gì chuyện thế thời đâu hả cụ =.=~.

 

Hừm. Em vẫn còn một vài thắc mắc như sau.
Tại sao kha khá từ bác lại dùng dấu hỏi và dấu ngã ngược với cách dùng phổ thông, cách dùng trong sách giáo khoa?
Ví dụ: Tĩnh lặng -> bác lại dùng là tỉnh lặng
Viển vông -> bác lại dùng là viễn vông?
Nếu nói bác dùng từ đúng vậy là SGK dùng từ sai?

 

Tĩnh lặng là đúng. Viễn là xa xôi, viển là sai rồi. Dấu hỏi ngã rất dễ sai vì không chú ý thôi, chứ không phải do lỗi nhận thức.

Thực ra quy tắc dấu hỏi ngã trong tiếng Việt trong vòng mấy chục năm qua đã thay đổi rất nhiều. Nhiều từ dấu hỏi thời các cụ thì nay thành dấu ngã, và ngược lại.

 

Thế còn việc viết hoa?
Em là em viết hoa thế này theo cảm tính chứ không biết rõ quy tắc.
Dragon Tank -> Long Bộ Tăng.
Millennial Fair -> Hội chợ Thiên niên kỷ.
Viết vậy đúng chưa? Nếu sai thì viết như nào mới đúng? Quy tắc như nào?

 

Muốn nghiêm túc thì mua quyển từ điển tiếng việt về, dấu má không chắc cứ bám nó mà tra. Ko biết mua quyển nào thì vào thư viện mò mẫm rồi về mua theo đó.

Còn chữ viết hoa có mấy cách: từ điển, hoặc văn bản pháp quy kiểu này http://thuvienphapluat.vn/archive/Q...Chinh-phu-va-Van-phong-Chinh-phu-vb83244.aspx

Ngôn ngữ không phải bất biến, rất nhiều trường hợp không "đúng"/"sai" mà là được dùng nhiều hay ít hơn. Ví dụ như chữ "chúng cư" chẳng hạn, giờ có thằng nào dở hơi sử dụng?

Từ trên viết hoa không theo nguyên tắc gì cả, từ dưới thì theo văn bản đã dẫn.

 

Chúng cư là đúng. Nhưng bà con thích đọc "chung cư" thì mạnh ai nấy đọc thôi

Cũng như mình sinh ra ở Sài Gòn, nhưng khi đọc những chữ có chữ tr đằng trước luôn cong lưỡi đọc đúng âm : trời, trưa, trâu, trường... Khối bợn nghe mình nói vậy thì bảo nghe chối tai lắm

Dẫu ngã và hỏi có quy tắc hết. Như chữ "viển" là không có trong tự điển ("tự điển", không phải "từ điển" Tự điển là Hán Việt, từ điển là chen Hán và Việt vào chung 1 câu). Tỉnh, danh từ là đơn vị hành chánh, tính từ là tỉnh táo, động từ là làm cho tỉnh táo. Tĩnh là thuần tính từ, chỉ trạng thái yên lặng, không dao động

Mời các bạn chém về chữ "hủ" và "hũ"

 

Lảm nhảm cái gì vậy?

 

Hơi liên quan là bác nào ở đây từng học tiếng Nhật rồi cho em hỏi tiếng Nhật có khó không ạ ? Và học tầm bao lâu thì có thể đọc được các sách Nhật không có nhiều từ khó? Em khá thích đọc tiểu thuyết (đặc biệt là thể loại kinh dị/bí ẩn) với các tác phẩm văn học của Nhật mà nhiều cái mãi chả kiếm được bản Eng/Việt, manga thì nhiều bộ bị drop chỉ có raw muốn đọc cũng không được .

 

https://www.dropbox.com/s/6kphee7i1xsget9/FE5.jpg?dl=0

^ là lý do ngày càng kém.

 

Hai thứ tiếng khác nhau, so kiểu gì chứ?

 

Vậy bác asm sửa lại mấy câu tỉnh lặng nhé em lướt qua cái FF9 của bác thấy có tỉnh lặng đấy.
Còn em chắc chắn SGK ghi là viển vông mà. Asm Tudragon, các bác cũng có thể xem ở đây
http://vi.wiktionary.org/wiki/viển_vông
Chắc cú viển vông là cách dùng trong SGK và cách dùng phổ thông nhé. Còn viển hay viễn mới đúng thì em gg ra bài này http://tuancongthuphong.blogspot.com/2014/05/vien-vong-hay-vienvong-su-bien-oi-cua.html
Đùa chứ nói SGK dùng sai thì nghe hơi hư cấu
Bác asm: Câu của bác có từ đó là câu gì mà "chớ đổi tự do hạnh phúc để lấy hòa bình hữu nghị viễn vông" đó.
Thời học sinh em không như bọn bạn coi thường môn ngữ văn, đặc biệt chú ý chính tả, hỏi ngã, tr ch...

 

Viễn 遠 là xa xôi, chẳng hạn viễn chinh, viễn du.... Đó là theo từ điển thôi chứ đâu ai kấm giùng viển hay bắk buộk phải giùng viễn.

 

Viết kiểu gì thế? Bác troll em hả?
Không đùa nhau nhé. Em muốn biết cái đúng nhất là viển vông hay viễn vông??

 

Tham khảo
http://vi.m.wiktionary.org/wiki/Thảo_luận:viễn_vông

Trước thời ông Tú Mỡ thì nước mình viết "giòng nước" chứ không phải "dòng nước". Sau đó ông Tú dùng ngược ngạo là "dòng nước", thiên hạ bắt chước dùng theo tới giờ.

 

Có chứ, nó nói lên sự quan tâm của cộng đồng đối với dân tộc. Điều này rất quan trọng trong việc đánh giá dân tộc. Đi đường hay để ý chụp ảnh bản hiệu, tới công ty thì hay để ý văn bản. Kết quả là thấy người Việt viết sai lỗi chính tả sơ đẳng rất nhiều, và không hiểu nghĩa từ cũng rất nhiều. Đây là hệ quả tất yếu của việc lười đọc sách, sợ từ điển. Người Việt nói chuyện với nhau hiểu ý thông qua hiểu cùng vấn đề muốn nói là chính, chứ căn cứ trên câu từ họ phát ngôn thì sai rất nhiều.