[VNE] Hệ thống thu phí Metro Số 1 nguy cơ lạc hậu

Hệ thống thu phí Metro Số 1 nguy cơ lạc hậu

TP HCM

Không áp dụng được chính sách giảm giá vé, chưa hỗ trợ nạp tiền, thanh toán điện tử... khiến hệ thống thu phí Metro số 1 nguy cơ lạc hậu khi chưa vận hành.

Metro Số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) dài 20 km, khởi công năm 2012, dự kiến chạy thương mại vào quý 4 năm tới. Đây là tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của TP HCM với tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng.

Để chuẩn bị cho việc vận hành, từ năm 2010 hệ thống thu phí tự động (AFC) đã được lên ý tưởng, lập hồ sơ mời thầu. Sau 5 năm, thiết kế chi tiết được hoàn thiện. Hệ thống này chỉ hỗ trợ ba loại vé cơ bản, gồm: vé lượt, vé ngày (một và ba ngày) cùng vé tích tiền (nạp tiền rồi trừ dần khi đi, hết phải nạp thêm). Đây là các loại vé không định danh, nên không áp dụng được chính sách giảm giá cho học sinh, sinh viên, người già, khuyết tật...

Việc mua vé, nạp tiền chỉ thực hiện được ở máy bán vé hoặc nhà ga, chưa hỗ trợ các hình thức như chuyển khoản, ví điện tử, thẻ tín dụng... AFC cũng chưa được thiết kế để liên thông các loại hình giao thông công cộng khác như xe buýt, BRT.

Đoàn tàu Metro cập cảng Khánh Hội, cuối năm 2021. Ảnh: Quỳnh Trần
​

Lý giải về những hạn chế này, chủ đầu tư cho biết hệ thống AFC được tư vấn dự án rà soát thiết kế và lập hồ sơ mời thầu cách đây 12 năm - khi các cơ chế, chính sách trong nước chưa đầy đủ. Phía tư vấn cũng chưa hiểu hết các chính sách giá vé tại thành phố, nên đề xuất ba loại vé cơ bản.

MAUR cũng cho biết các hình thức thanh toán qua thẻ ngân hàng, mã QR, ví điện tử... hiện phổ biến, nhưng 12 năm trước lại không thông dụng, nhất là với giao thông công cộng. Thời điểm đó, nhiều nước có đường sắt đô thị phát triển cũng chưa phổ biến các hình thức thanh toán này nên nhà thầu thiếu cơ sở để thiết kế cho Metro Số 1.

Để khắc phục những bất cập trên, chủ đầu tư đề xuất chính quyền thành phố triển khai hệ thống thu phí mới với kinh phí 159 tỷ đồng. Dự án thực hiện trong hai năm và khi hoàn thành sẽ hoạt động độc lập, chạy song song hệ thống hiện hữu.

Theo một lãnh đạo MAUR, công nghệ thu phí bổ sung sẽ khắc phục các hạn chế của hệ thống hiện hữu. Khách đi metro có thể thanh toán qua mã QR hoặc điện thoại thông minh, thay thế vé đi tàu. Các tính năng khác cũng được nâng cấp để đáp ứng yêu cầu về liên thông, kết nối hệ thống thẻ vé chung của các loại hình giao thông công cộng khác ở thành phố...

Kỹ sư kiểm tra khoang lái tàu tuyến Metro Số 1. Ảnh: Hữu Khoa
​

TS Phan Lê Bình, người từng nhiều năm làm việc tại Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), cho rằng 10 năm qua, công nghệ trong nước phát triển rất nhanh. Do vậy, khi lên ý tưởng thiết kế hệ thống AFC cho Metro Số 1 từ hơn một thập kỷ trước, đơn vị tư vấn chưa lường hết bối cảnh hiện nay là điều dễ hiểu. Chưa kể, công nghệ thẻ vé cho các dự án metro ở TP HCM và Hà Nội cũng khác nhau, nên giai đoạn thiết kế sẽ khó tính toán trước các tính năng để phục vụ việc liên thông sau này.

Ông Bình dẫn chứng tại Nhật Bản, hệ thống thu phí ở các tuyến đường sắt đô thị trước đây cũng làm theo từng giai đoạn. Sau đó, từ thực tế đơn vị quản lý mới nâng cấp, mở rộng tính năng để đáp ứng nhu cầu, phù hợp hình thức mua vé, thanh toán hiện đại cho khách...

Theo chuyên gia này, vấn đề kỹ thuật khi nâng cấp, bổ sung tính năng cho hệ thống AFC tuyến Metro Số 1 không khó, mà quan trọng là cơ chế phối hợp giữa các đơn vị quản lý. Chẳng hạn khi liên thông thẻ vé metro và xe buýt, tỷ lệ chia doanh thu, chi phí vận hành ra sao cần xây dựng cụ thể vì mỗi loại hình có đơn vị quản lý khác nhau.

Lộ trình tuyến Metro Bến Thành - Suối Tiên. Đồ họa: Tâm Linh
​

Trong khi đó, TS Nguyễn Hữu Nguyên (Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam), nói các tồn tại ở hệ thống thu phí có thể gây một số hạn chế cho hành khách. Tuy nhiên, việc này sẽ không ảnh hưởng lớn đến nhu cầu đi lại của khách. Bởi khi có nhu cầu họ vẫn tạm chấp nhận một số hạn chế của dịch vụ.

"Đơn cử như xe buýt ở TP HCM chưa có hình thức thanh toán điện tử, nhưng khách vẫn mua vé lượt, vé tháng để đi lại mỗi ngày", ông Nguyên nói.

Tuy nhiên, chuyên gia này cũng cho rằng thành phố cần sớm nâng cấp hệ thống thu phí cho Metro Số 1, để đa dạng các loại thẻ vé, hình thức thanh toán... giúp dự án vận hành hiệu quả và thuận tiện cho khách.

Gia Minh
​

 

Rồi sao, có xin thêm kinh phí để nâng cấp không?

 

xin 159 tỏi để cải tiến rồi đó. Tới hồi hoạt động biết đâu nó lại xé vé giấy bán là chính. Bán tự động ăn thế nào

 

Để khắc phục những bất cập trên, chủ đầu tư đề xuất chính quyền thành phố triển khai hệ thống thu phí mới với kinh phí 159 tỷ đồng. Dự án thực hiện trong hai năm và khi hoàn thành sẽ hoạt động độc lập, chạy song song hệ thống hiện hữu.

Dĩ là có rồi

 

Thu phí 2 lần cũ và mới luôn

 

Tự hào...ủa khoan

 

Lại loay hoay xin vốn và phương án triển khai mất vài năm.
Đến khi thực hiện lại lỗi thời.
Lại xin tiền tiếp.

 

made in japan

trong khi đó ở HN
made in china

 

Hàng Nhật tốt lắm. Tốt thì ói tiền ra tiếp nha

 

Đúng quy trình rồi, ý kiến cái gì.

 

Đang tính nói sao không vác hệ thống bán vé của Cát Linh vô thì mới nhớ ra do mấy thằng Nhật thầu .
Ngoài này có máy bán vé lẻ tự động. Vé cứng quẹt máy soát cảm ứng mở rào, xuống ga thì máy soát tự thu lại. Nói chung không khác gì hệ thống hay thấy trên TV.

 

Thanh toán bằng ví điện tử cho tiện.

 

Vđ là hcm éo có vé tháng
Từ bus đến metro éo có vé tháng

 

Nói thật nhân công rẻ mạt như VN thì tự động làm kẹc gì (trừ khi giảm bòn xén) . Máy móc cũng nhập về chứ có tự sx đc đâu mà tự động .

 

Thuê mẹ mấy ông đông lào soát vé cho rẻ

 

do tụi nhật bắt phải thầu nhật, vốn nhất
chứ cái máy bán vé này có gì VN ko làm được

 

Cái Cát Linh cuối năm ngoái ta nhớ có thông báo là đang vận hành sẽ có dừng khẩn cấp mà không báo cho khách hàng, ko biết có xảy ra nhiều ko nhỉ ?

 

bọn loz jap nó cố tình để như thế chứ mẹ gì , ai ở jap chả biết vé tháng nó bán như nào , người khuyết tật miễn phí , về Việt Nam cái đổ do này do nọ dell làm , h thì cái tuyến thua cả cọng lông ku tq ))

 

ODA Nhật đúng là cái tròng buộc vào cổ thật