[Tuổi Trẻ] Cần chính sách gì để khuyến khích chị em sinh con?

16/11/2023 09:09 GMT+7
Cần chính sách gì để khuyến khích chị em sinh con?
THÁI LŨY và 5 tác giả khác


Theo Tổng cục Dân số, mức sinh thay thế trung bình của mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh sản là 2,1 con. Thế nhưng năm 2022, tỉ lệ sinh giảm mạnh - còn 2,01 con/mẹ. Đây là mức giảm thấp nhất trong vòng 11 năm qua.

Tổng tỉ suất sinh của TP.HCM chỉ 1,39 con/mẹ, đang ở mức rất thấp so với mức sinh thay thế trên cả nước. Trong ảnh: nhân viên y tế chăm sóc một trẻ sơ sinh tại Bệnh viện Từ Dũ vào sáng 15-11 - Ảnh: DUYÊN PHAN

21 tỉnh thành có tỉ lệ sinh thấp nhất cả nước gồm: TP.HCM, Đồng Tháp, Hậu Giang, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Khánh Hòa, Long An, Bạc Liêu, Tây Ninh, Sóc Trăng, Cà Mau, Đồng Nai, Bình Thuận, Tiền Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long, An Giang, Bến Tre, Đà Nẵng, Quảng Ngãi và Kiên Giang. Vậy cần có chính sách gì để khuyến khích các gia đình trẻ ở những tỉnh thành này sinh nhiều con?

Nhiều phụ nữ miền Tây làm biếng đẻ
Chị Kiều Hân, ở quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ), cho biết cả hai vợ chồng đều làm cán bộ công nhân viên nhà nước. Mức lương cơ bản chỉ đủ trang trải chi phí thuê nhà, ăn uống và học hành cơ bản. Vì vậy chị không dám sinh thêm con thứ hai, dù con đầu đã hơn 10 tuổi và được hai bên gia đình khuyến khích sinh thêm.

"Chi phí lúc sinh thì chưa đáng kể, còn lâu dài để nuôi được một đứa con mỗi tháng ngoài chi phí học ở trường và còn rất nhiều thứ phải lo khi lớn như chuyện đi học thêm, học ngoại ngữ. Bên cạnh đó, hai vợ chồng đi làm nên việc đưa đón con cái đi học cũng làm đau đầu cho cả hai. Có một đứa đã lo không xong rồi nên không dám sinh thêm", chị Hân bộc bạch.

Đó cũng là tâm lý chung của rất nhiều gia đình trẻ ngày nay, đặc biệt các gia đình trẻ ở thành thị của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Bận rộn, không đủ thời gian chăm con, lo lắng về chi phí nuôi con... Tại TP Cần Thơ, trong mấy năm gần đây, thành phố đối mặt với vấn đề mức sinh thấp và già hóa dân số.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Đảnh, chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TP Cần Thơ, cho biết tỉ lệ sinh ở Cần Thơ hiện nay ở mức 1,68 con/mẹ là rất thấp (năm 2016 là 2,01 con/mẹ), trong khi chủ trương hiện nay là khuyến khích mỗi cặp vợ chồng sinh đủ hai con.

Chia sẻ thêm, bà Đảnh cho rằng trên thực tế, ngày nay nhiều người trẻ chọn lối sống độc thân hoặc chậm kết hôn. Khi kết hôn thì tỉ lệ vô sinh, hiếm muộn cũng tăng. Kể cả khi đã kết hôn nhiều gia đình cũng ngại sinh con, chỉ sinh một con do lo ngại chi phí nuôi dưỡng... "Đây là những thách thức với những cán bộ làm công tác dân số như chúng tôi trong thời kỳ hiện nay", bà Đảnh nói.

Còn theo bà Võ Thị Hoàng Loan - chi cục trưởng Chi cục Dân số Hậu Giang, năm 2017 tỉ lệ sinh bình quân trong tỉnh đạt 1,59 con/mẹ, nhưng năm 2022 giảm xuống chỉ còn 1,44 con/mẹ, thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu đến năm 2030 phải đạt mức sinh thay thế 2,1 con/mẹ.

Tương tự, bà Nguyễn Thanh Thủy, phó chi cục phụ trách Chi cục Dân số tỉnh Sóc Trăng, cho hay theo điều tra chung thì mức sinh của tỉnh là 1,8 con/mẹ. Tại Tiền Giang, mức sinh thay thế trung bình cũng chỉ đạt khoảng 1,88 con/mẹ.


Nhiều gia đình chỉ sinh một con thay vì mức sinh khuyến cáo là hai con để đảm bảo mức sinh thay thế - Ảnh: NAM TRẦN

Chị em TP.HCM cũng ngại sinh
Hiện nay, tỉ lệ sinh của chị em phụ nữ tại TP.HCM cũng ở mức rất thấp. Cụ thể, năm 2022 tổng tỉ suất sinh của TP.HCM là 1,39 con/mẹ, đang ở mức rất thấp so với mức sinh thay thế trên cả nước. Ông Phạm Chánh Trung, chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TP.HCM, thừa nhận mức sinh của TP.HCM ở mức rất thấp.

Theo ông Trung, có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc phụ nữ ở TP.HCM ngại sinh con, nhất là sinh con thứ hai. Trước hết, xu hướng sinh một con của các cặp vợ chồng hiện nay trở nên rất phổ biến tại TP.HCM. Bởi họ bị những áp lực về kinh tế, sự cạnh tranh trong nghề nghiệp, các cặp vợ chồng và các gia đình đều mong muốn đầu tư, chăm sóc con cái một cách tốt nhất.

Vợ chồng anh Nguyễn Hoàng (quận Gò Vấp) có một con trai năm nay đang học lớp 3. Thế nhưng khi được hỏi, cả hai vợ chồng anh đều cho biết không dám sinh thêm con thứ hai. Bởi hiện nay cả hai vợ chồng anh Hoàng đều đi làm công ty nước ngoài, dù lương khá cao nhưng áp lực công việc rất lớn. Nhiều hôm đến khuya hai vợ chồng mới về đến nhà.

"Do đó cả hai vợ chồng tôi đã thống nhất không sinh thêm con. Thay vào đó, hai vợ chồng cố gắng làm, mua nhà, chăm sóc thật tốt cho đứa con duy nhất trong việc học hành, kể cả chuyện đi du học sau này", anh Hoàng chia sẻ.

Trước thực trạng trên, ông Chánh Trung cho rằng hiện nay có một nhóm các cặp vợ chồng không muốn sinh thêm con và một nhóm muốn sinh nhưng không dám. Điểm chung của hai nhóm này chính là sự lo lắng cho tương lai của gia đình với những áp lực của cuộc sống. Tuy nhiên, đối với nhóm không dám sinh con thì áp lực lớn nhất chính là về kinh tế.

Còn đối với nhóm không muốn sinh thêm thì có nhiều nỗi lo lắng về gánh nặng việc nhà và gia đình. Bên cạnh đó, họ còn lo lắng về công việc, lo ngại về chất lượng môi trường sống, các điều kiện về y tế, giáo dục và đặc biệt là các cơ hội phát triển, thăng tiến của bản thân cũng như chất lượng cuộc sống của gia đình.

Do đó theo ông Trung, để thực hiện khuyến sinh không đơn giản chỉ là sự thay đổi về số trẻ được sinh ra mà quan trọng nhất vẫn là những chế độ hỗ trợ cho các cặp vợ chồng trong độ tuổi kết hôn và sinh con.

Từ đó làm thế nào để họ có thể nuôi dạy con cái trong điều kiện phát triển tốt nhất vì đây chính là nguồn lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội trong tương lai cũng như phù hợp mục tiêu quan trọng nhất của chính sách dân số chính là nâng cao chất lượng dân số.


Các thai phụ đi khám tại Bệnh viện Từ Dũ TP.HCM vào sáng 15-11 - Ảnh: DUYÊN PHAN

ĐÔNG HÀ - A LỘC

GS.TS Nguyễn Đình Cử (nguyên viện trưởng Viện dân số và các vấn đề xã hội, Trường đại học Kinh tế quốc dân):

Nhiều chính sách chưa đi vào cuộc sống
Bộ Y tế đã có hướng dẫn chính sách khen thưởng cho các địa phương và cá nhân trong công tác dân số.

Tuy nhiên, hiện nay mới có rất ít tỉnh thành đưa vào thực hiện do khó khăn về kinh phí.

HĐND vào cuộc "khuyến sinh"
Tại Tiền Giang, nhằm thực hiện khuyến khích các cặp vợ chồng sinh đủ hai con, tăng tỉ lệ sinh cơ học, nâng cao chất lượng dân số... nên cuối năm 2021, HĐND tỉnh đã thống nhất ban hành nghị quyết quy định các chế độ khen thưởng về chính sách dân số.

Theo đó, mỗi phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi được khen thưởng ở mức 1 triệu đồng (kèm theo một số tiêu chí khác). Ngoài ra còn có các chính sách khác như khen thưởng xã, phường, thị trấn (từ 30 - 50 triệu đồng) có 3-5 năm liên tục đạt và vượt tỉ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh con sinh đủ hai con. Và theo Chi cục Dân số Tiền Giang, chính sách này thực hiện từ năm 2022, mỗi năm số phụ nữ được khen thưởng theo chính sách này khoảng 2.000 người.

Còn tại Hậu Giang, trong kỳ họp HĐND tháng 7-2022 cũng đã thông qua nghị quyết về thực hiện chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số. Trong đó có mục khen thưởng giấy khen cá nhân cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi, tặng giấy khen cho cặp vợ chồng sinh đủ hai con một bề là gái...

Đồng thời còn có hỗ trợ một lần chi phí khám sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh theo giá dịch vụ y tế hiện hành tại các cơ sở y tế công lập cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi; hỗ trợ một lần 1,5 triệu đồng tiền viện phí cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi.

Ngoài ra còn có khen thưởng cho các tập thể, địa phương đạt các tiêu chí tỉ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ hai con kèm tiền thưởng 15 triệu đồng; tặng bằng khen của chủ tịch UBND tỉnh, thưởng kèm 25 triệu đồng/xã, phường, thị trấn thực hiện 5 năm liên tục đạt và vượt tỉ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ hai con.

Tương tự, tỉnh Bến Tre cũng đã thông qua chính sách hỗ trợ và khen thưởng cá nhân, tập thể trong thực hiện chính sách dân số. Trong đó có chính sách khen thưởng tập thể cá nhân sinh đủ hai con trước 35 tuổi, vợ chồng sinh đủ hai con một bề là gái và chính sách hỗ trợ viện phí khi sinh và tầm soát trước sinh ở bệnh viện công lập đối với phụ nữ sinh nở thuộc hộ nghèo, cận nghèo...


Trẻ em của nhiều gia đình cùng vui chơi với nhau trong ngày nghỉ tại Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu - Ảnh: ĐÔNG HÀ

Bãi bỏ chính sách không phù hợp
Trao đổi thêm xung quanh vấn đề trên, ông Mai Trung Sơn, phó vụ trưởng Vụ Quy mô dân số - kế hoạch hóa gia đình (Cục Dân số), cho biết mục tiêu trong chiến lược dân số đến năm 2030 của Việt Nam là duy trì vững chắc mức sinh thay thế (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có 2,1 con), quy mô dân số đạt 104 triệu dân.

Hiện nay theo chương trình 588 của Thủ tướng Chính phủ, liên quan đến nội dung sinh con thứ ba, cho đến lúc này các quy định của Đảng đối với đảng viên vẫn còn giá trị hiện hữu. Theo đó, việc kỷ luật khiển trách với đảng viên sinh con thứ ba đến nay vẫn còn hiệu lực. Vì vậy, ông Sơn cho rằng đối với những khu vực sinh thấp cần có rà soát, bãi bỏ các chính sách, biện pháp hỗ trợ khuyến khích sinh ít con.

"Bên cạnh đó, trong dự thảo Luật Dân số cũng đề xuất nhiều chính sách nhằm khuyến khích sinh đủ hai con tại tỉnh thành có mức sinh thấp như hỗ trợ một lần bằng tiền khi phụ nữ sinh con thứ hai; miễn giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho trẻ em lứa tuổi mầm non, tiểu học.

Cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình được hưởng các chính sách khuyến khích xã hội hóa trong lĩnh vực y tế.

Đồng thời xây dựng môi trường cộng đồng phù hợp để các cặp vợ chồng sinh đủ hai con, chăm sóc và nuôi dạy con tốt, chia sẻ trách nhiệm giữa các thành viên trong gia đình. Quy trách nhiệm xã hội của người sử dụng lao động đối với người lao động nuôi con nhỏ", ông Sơn kiến nghị thêm.

Đồng quan điểm, ông Bùi Sỹ Lợi - nguyên phó chủ nhiệm thường trực Ủy ban Về các vấn đề xã hội (nay là Ủy ban Xã hội của Quốc hội) - cũng cho rằng chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình nhiều năm qua đã đạt được mục tiêu đảm bảo mức sinh thay thế. Tuy nhiên, những năm trở lại đây tình trạng sinh con giảm đi, đặc biệt ở những đô thị lớn như TP.HCM.

"Nếu những địa phương này không duy trì đủ mức sinh thay thế, hệ lụy trong 15 năm, 20 năm tới những vùng kinh tế đòi hỏi nguồn lao động sẽ bị thiếu hụt, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển kinh tế, xã hội trong tương lai", ông Lợi nhấn mạnh.

Theo ông Lợi, hiện nay chương trình dân số - kế hoạch hóa gia đình thay đổi bằng dân số phát triển. Tức là mức sinh phải đáp ứng được nhu cầu phát triển dân số để đáp ứng nguồn nhân lực phát triển kinh tế - xã hội.

Vấn đề quan trọng nhất là cần thay đổi nhận thức của người dân, phấn đấu không vượt quá mức sinh thay thế nhưng phải cân đối giữa các vùng miền. Tránh tình trạng đô thị giảm sinh trong khi vùng nông thôn sinh tăng, tương lai sẽ dẫn đến dòng di dân di chuyển từ nông thôn vào đô thị tạo ra hệ lụy xã hội.

Về việc các gia đình không muốn sinh thêm con do không đảm bảo cuộc sống hoặc nam nữ thanh niên sinh con muộn, theo ông Lợi, cần giải quyết vấn đề an sinh xã hội cho người dân. Các vùng có mức sinh thấp cần thúc đẩy xây dựng nhà ở xã hội, trường, trạm để chăm lo cho sức khỏe trẻ. Thậm chí, khuyến khích những cặp vợ chồng khó khăn sinh con sẽ được hỗ trợ, như vay vốn, hỗ trợ sinh kế. Trong đó, có thể tranh thủ vốn ngân sách từ ngân hàng chính sách cho vay lãi suất thấp hoặc không lãi để các cặp vợ chồng có thể sinh đủ hai con.

Ông Phạm Chánh Trung (chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TP.HCM):

Hàn, Nhật gấp gáp nâng tỉ suất sinh
Tỉ suất sinh giảm đang là vấn đề báo động của các quốc gia phát triển tại châu Á như Hàn Quốc hay Nhật Bản, đe dọa để lại hệ quả kinh tế nặng nề và buộc các chính phủ phải vào cuộc.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã chủ trì cuộc họp Ủy ban của tổng thống về chính sách dân số và xã hội lão hóa (PCASPP) vào tháng 3 năm nay. Theo Viện Kinh tế Hàn Quốc của Mỹ (KEIA), đây là lần đầu tiên một tổng thống tham dự cuộc họp của ủy ban này kể từ năm 2015, phản ánh mối lo ngại lớn dần sau khi tổng tỉ suất sinh của Hàn Quốc giảm xuống còn 0,78 trong năm 2022.

PCASPP đã chọn năm nhóm chính làm trọng tâm để thúc đẩy tỉ suất sinh, bao gồm: cân bằng giữa công việc và chăm sóc trẻ em, chăm sóc và giáo dục trẻ em, hỗ trợ nhà ở, chi phí nuôi con, cùng sức khỏe và hạnh phúc. Ngân sách chính phủ năm 2024 của Hàn Quốc sẽ phân bổ khoảng 30 tỉ USD để khuyến khích các cặp vợ chồng sinh con nhiều hơn.


Taiki và Arisa Chisaka chơi đùa cùng con trai Tatara tại một trung tâm chăm sóc trẻ em do thành phố Akashi (ở phía tây Nhật Bản) điều hành - Ảnh: NPR

Đồng cảnh ngộ, dân số Nhật Bản đã giảm dần trong hơn một thập niên. Tuy nhiên, một số vùng của Nhật Bản lại đang có dấu hiệu tăng dân số trẻ. Điển hình như thành phố Akashi phía tây đang có dân số ngày càng tăng do số trẻ ra đời tăng lên và người dân di cư đến ngày một nhiều. Akashi được xem là hình mẫu cho việc phát triển dân số trẻ tại Nhật Bản.

Giải thích cho hiện tượng trên, Đài NPR lý giải: trẻ em ở Akashi được chăm sóc y tế miễn phí cho đến 18 tuổi và bữa trưa ở trường miễn phí cho tới 15 tuổi. Các gia đình có hai con trở lên được đi mẫu giáo miễn phí. Trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi được nhận tã lót miễn phí do các nữ hộ sinh giao đến tận nhà, không phân biệt thu nhập của cha mẹ. Ngoài ra, sự tư vấn nhiệt tình từ các chuyên gia chăm sóc trẻ em cũng được cộng đồng tại Akashi hoan nghênh.

Các chính sách này đã thu hút nhiều gia đình trẻ đến Akashi từ các thành phố khác. Dân số Akashi đã tăng liên tục trong 10 năm, lên hơn 300.000 người. Trung bình một phụ nữ tại Akashi có 1,65 con vào năm 2021, so với 1,3 trên toàn quốc.

Dân số Akashi càng đông, thành phố càng thu nhiều thuế và càng cung cấp nhiều dịch vụ, từ đó thu hút nhiều cư dân hơn và khuyến khích họ sinh nhiều con hơn.

https://tuoitre.vn/can-chinh-sach-gi-de-khuyen-khich-chi-em-sinh-con-20231116085201151.htm

 

Ủa trung bình 2 chấm tức là nhà 2 con r mà vẫn muốn đẻ nưã ?

 

Hãy học Nhật, Hàn, Trung rồi để biết, làm éo gì cũng không được đâu

 

Đẻ đi các bạn.

 

" Hỗ trợ ". Khi nào " phát " ấy thì may ra

 

Kiếm dợ nơi mô

 

Free tiền học, free tiền sữa, free tiền khám chữa bệnh đến năm 18 tuổi, tốt nghiệp đại học cao đẳng ra trường đc cấp 1 căn chung cư tôi đẻ thêm cho

 

Theo kinh nghiệm chơi AoE 25 năm của mình, muốn sinh thêm dân thì phải đáp ứng 2 điều kiện: đủ thực và đủ E.

 

Những bài báo cho vui thế này cần gì phải bàn

Tiền lương cho công chức / viên chức chỉ là 1 nhúm nhỏ trong xã hội còn ko có


Tiền tăng thì tiền hỗ trợ cho phụ nữ độ tuổi sinh đẻ (tính từ 16 - 35 là 20tr người) tức là là 10tr phụ nữ thì tiền đâu ra

Tính mức đề xuất 6tr / 1 nữ là hết mẹ 60k tỏi. 2 con là 120k tỏi bằng mẹ nó 1 cái sân bay Long Thành.

Đó là chưa tính tiền vô hình của các chính sách sau đó để hỗ trợ nuôi em bé trong 6-12 tháng.

 

doume h tụi bây đẻ ko

 

Ông chưa tính tới rơi rớt, tai nạn, bệnh tật trước khi 1 gia đình sinh ra 2 đứa tiếp theo, hay 1 trong 2 đứa là đồng tính, tỷ lệ 2 là đang giảm dần dân số.

 

Nhập tịch thôi.

 

Khuyến khích cho các em gái tìm người giàu vì dalit thì có sinh con ra cũng chẳng có tiền nuôi

 

Haha đừng có xúi người ta ăn cức

 

cho 1 cái căn chung cư
mỗi năm miễn phí tiền học phí, tiền bhyt cho con + trợ cấp 20tr/tháng nữa
dễ mà

 

Xây đủ trường cấp 1-2-3 đạt chuản quốc gia đi rồi làm gì thì làm

 

Thực ra chỉ cần free học phí cấp 1-2-3 thôi tôi tin chắc là đủ động lực cho dân nó đẻ rồi.

Đứa nào ko lên đại học thì làm 50 thịt đi cày cho bọn nhà máy, đứa nào chịu đi học thì bỏ tiền ra thi vào

 

Nghỉ thai sản full lương 6 tháng - 1 năm

 

Free học phí nhưng vẫn phải đóng các khoản trên trời khác

 

Tôi cần đủ trường công thôi
Học phí như giờ cod mấy trăm k, miễn phí chả bỏ