[TTCT]-26 năm sau, một kết luận kiên cố về tế bào gốc chữa bệnh

26 năm sau, một kết luận kiên cố về tế bào gốc chữa bệnh


TTCT - Nếu có bất kỳ quảng cáo nào tuyên bố dùng tế bào gốc để chữa bệnh thì đấy toàn là lừa đảo.


Cách đây 26 năm, các nhà khoa học đã thành công trong việc phân lập các tế bào gốc từ phôi người, đánh dấu một đột phá trong sinh học bởi từ tế bào gốc, về lý thuyết, người ta có thể phát triển thành bất kỳ loại tế bào chuyên biệt nào trong cơ thể con người.

Từ thành tựu này, các nhà khoa học tin chắc rằng họ sẽ sớm đạt được một cuộc cách mạng trong y khoa khi có thể thay thế các cơ quan già nua, bệnh tật trong cơ thể bằng cơ quan mới do tế bào gốc phát triển tạo thành.

Nhưng 26 năm sau, theo đánh giá của tờ MIT Technology Review, vẫn chưa có một liệu pháp nào từ tế bào gốc được phê duyệt để sử dụng trên thị trường chữa bệnh. Hoàn toàn chưa có. Nếu có bất kỳ quảng cáo nào tuyên bố dùng tế bào gốc để chữa bệnh thì đấy toàn là lừa đảo, tờ tạp chí của trường đại học nổi tiếng MIT nhấn mạnh.

Vô vàn khó khăn
Để tìm hiểu lý do, phóng viên tờ MIT Technology Review đã tham dự hội nghị thường niên của Hiệp hội Nghiên cứu tế bào gốc quốc tế vào tháng 6-2023 và phỏng vấn nhiều nhà nghiên cứu.

Tất cả đều thừa nhận biến tế bào gốc thành thuốc chữa bệnh là quy trình cực kỳ khó khăn. Tế bào gốc không phải là thuốc như aspirin để cứ thế mà sản xuất hàng loạt, tế bào gốc là vật thể sống, chúng thay đổi, chết đi hay thoát khỏi sự kiểm soát để có thể biến thành ung thư.

Giới khoa học cho rằng phân lập tế bào gốc dù là một thành tựu nhưng chỉ là bước dễ nhất; việc kích thích chúng để chúng biến thành những loại tế bào chuyên biệt - loại tế bào cần thiết để điều trị bệnh mới là khó.

Những năm đầu thập niên 2000, việc nghiên cứu tế bào gốc được bao phủ một lớp sương mù bí ẩn bởi một lý do đạo đức: tế bào gốc chỉ tồn tại trong phôi người giai đoạn đầu và để phân lập được chúng, phải hủy hoại phôi. Phôi sử dụng trong nghiên cứu tế bào gốc là phôi đến từ trứng được thụ tinh trong ống nghiệm nhưng không được cấy vào tử cung nữa. Mặt khác, các nhà khoa học cũng nhận định nhiều loại bệnh như bệnh đái tháo đường loại 1 hay bệnh Parkinson là do một số tế bào nhất định bị hỏng chức năng. Giả thử người ta có thể phát triển tế bào gốc thành các loại tế bào thay thế thì các bệnh này sẽ được điều trị trong nháy mắt.

Dư luận nói chung, đặc biệt là Giáo hội Công giáo và một số tôn giáo khác, phản ứng dữ dội khi biết cách thu thập tế bào gốc. Những năm đó, sức ép đến từ cả hai phía, một bên muốn ngưng mọi nghiên cứu về tế bào gốc hay ít nhất chính phủ các nước không được cấp kinh phí nghiên cứu vì lý do đạo đức, một bên vận động để đẩy mạnh các hoạt động tìm hiểu về tế bào gốc vì tiềm năng cứu người của nó.

Tất cả đã bao phủ xung quanh đề tài này nhiều thông tin sai lệch. Chẳng hạn, do lập luận tế bào gốc chữa được bách bệnh nhằm thúc đẩy việc nghiên cứu nên nhiều nhà khoa học và báo chí gây nhầm tưởng các đột phá về tế bào gốc là sắp xảy ra.

Các dự án nghiên cứu tế bào gốc, nhằm tìm nguồn tài trợ, đã không ngần ngại dùng các cụm từ như "đột phá", "thần kỳ", "cách mạng", "sắp đến"… vì với họ 5 năm hay 10 năm cũng khá xa để đưa ra các dự báo với độ tin cậy cao. Nhưng quần chúng lại tin vào các cột mốc thời gian này, đồng thời chê trách những ai ngáng trở trên con đường nghiên cứu tế bào gốc.

Chẳng hạn, khi nước Mỹ trên bình diện liên bang bắt đầu đưa ra một vài hạn chế đối với nghiên cứu tế bào gốc, bang California thông qua luật để biến việc nghiên cứu tế bào gốc là "quyền hợp hiến", rồi cấp 3 tỉ đô la trong vòng 10 năm cho các nghiên cứu.

Những người thông qua luật này lạc quan cho rằng chỉ trong sáu năm sẽ tìm ra phương thuốc điều trị dứt điểm bệnh đái tháo đường loại 1, tiết kiệm đến 122 tỉ đô la, rồi 1 triệu người mắc bệnh Parkinson sẽ được chữa khỏi.

Nhưng cho đến nay chưa có liệu pháp nào được đưa ra thị trường ở California hay trên nước Mỹ cũng như trên toàn thế giới.

Lừa đảo khắp nơi
Đến nay nghiên cứu về tế bào gốc không còn mang gánh nặng đạo đức như trước nữa, một phần cũng do từ năm 2006 các nhà khoa học đã có thể biến bất kỳ loại tế bào nào, như một mảnh da nhỏ, thành một dạng tương đương tế bào gốc.

Các loại tế bào gốc được biến đổi này nhìn chung giống y tế bào gốc lấy từ phôi người nên đã loại trừ được vấn đề đạo đức khi buộc phải phá hủy phôi người nhằm thu hoạch tế bào gốc như trước.

Cùng lúc đó, quan điểm cho rằng tế bào gốc có tiềm năng chữa bệnh thần kỳ đã làm sản sinh không biết bao nhiêu nơi lừa đảo, nhăm nhăm quảng cáo phòng khám của họ chuyên điều trị bằng liệu pháp tế bào gốc, chữa lành từ bệnh tự kỷ, đau nửa đầu, bệnh xơ cứng đến nhiều loại ung thư, không chừa một thứ gì. Các nơi này còn quảng cáo lấy tế bào của chính người bệnh để chữa cho chính họ, như lấy từ mô mỡ.

Phóng viên tạp chí MIT Technology Review cho biết chính mình cũng có một người thân đã lớn tuổi bị lừa 7.000 đô la tiền mặt để đến phòng khám nọ, rút tế bào từ tủy xương rồi biến hóa thành tế bào gốc, chích trở lại cho người bệnh để điều trị đầu gối bị đau. Dĩ nhiên tiền mất, cơn đau vẫn còn.

Hiệp hội Nghiên cứu tế bào gốc quốc tế (ISSR) phải phát hành một cuốn sổ tay mang tên Hướng dẫn điều trị tế bào gốc của ISSR nhưng thực chất là cảnh báo các dạng phòng khám lừa đảo và khẳng định cho đến nay mọi quảng cáo điều trị bằng tế bào gốc mà chúng ta thấy đều là giả mạo.

Con đường chông gai tiếp nối
Tiềm năng điều trị bệnh của tế bào gốc là điều không thể chối cãi. Tuy nhiên con đường tiến đến đích còn nhiều chông gai. Một phần tư thế kỷ là dài nhưng tính trên thời gian cần có để đưa ra một liệu pháp mới thì vẫn còn ngắn.

Chẳng hạn, những thử nghiệm trong ứng dụng liệu pháp gene bắt đầu từ những năm 1980 nhưng mãi đến năm 2012 châu Âu mới cấp phép cho ứng dụng đầu tiên. Với thước đo này, liệu pháp tế bào gốc vẫn đang đi đúng lịch trình.


Ở trên có nói cho đến nay chưa có liệu pháp tế bào gốc nào được phê duyệt thương mại hóa nhưng các điều trị mang tính thử nghiệm vẫn đang được tiến hành và số lượng ngày càng nhiều. Theo một khảo sát năm 2023, trong vòng bốn năm qua đã có hơn 70 cuộc thử nghiệm trên tình nguyện viên được tiến hành, tốc độ nhiều hơn gấp ba lần trước đó.

Chẳng hạn trong một nghiên cứu của hãng dược Vertex Pharmaceuticals, hai bệnh nhân tiểu đường sau khi được chích các tế bào tuyến tụy làm trong phòng thí nghiệm thì không cần chích insulin nữa. Các thử nghiệm dùng tế bào đã qua điều chế để điều trị bệnh mù hay động kinh đã có những kết quả ban đầu cho thấy cấy tế bào như thế là có hiệu quả.

Cái khó là làm sao từ tế bào gốc đầu tiên, kích thích, điều chế sao cho chúng phát triển thành loại tế bào mong muốn. Ví dụ, nhà khoa học Douglas Melton có hai con bị tiểu đường loại 1 chính là người phát triển liệu pháp điều trị của hãng Vertex.

Ông phải mất 15 năm mới có thể làm ra loại tế bào tuyến tụy có khả năng đáp ứng với glucose và sản xuất insulin khi cấy vào chuột. "Bài toán này mất thời gian nhiều hơn tôi tưởng. Tôi bảo vợ sẽ mất chừng năm năm" - Melton kể trong một bài báo.

Thử nghiệm một ý tưởng mới sẽ mất vài trăm ngày phát triển tế bào gốc trong phòng thí nghiệm, không thể nhanh hơn. Sản xuất tế bào gốc cũng không hề rẻ. Một gram môi trường nuôi cấy tế bào gốc có thể lên đến 750.000 đô la. Cộng với những trở ngại khác, thật dễ hiểu vì sao nhiều công ty sinh học nghiên cứu tế bào gốc phải bỏ cuộc.

Các thông tin hiện nay về tế bào gốc đăng trên báo chí đến từ kết quả thử nghiệm, mỗi năm có thêm chừng 15 dự án như thế, nhiều cái thất bại nhưng cũng nhiều cái cho kết quả khả quan. Những cái có kết quả khả quan ban đầu cũng phải đối diện một thực tế: tế bào cấy vào người không tồn tại được lâu. Các neuron sản sinh dopamine cấy vào não bệnh nhân Parkinson đều chết sau một thời gian.

Ngay cả thí nghiệm của hãng Vertex cũng không rõ tế bào tuyến tụy giúp bệnh nhân tiểu đường khỏi chích insulin trong bao lâu trong khi mỗi lần cấy tế bào như thế có thể tốn đến 500.000 đô la.

Quá trình tiếp cận khoa học là chậm và mất nhiều công sức. Câu này đặc biệt đúng trong việc nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc vào các phương pháp điều trị cứu người.
https://cuoituan.tuoitre.vn/26-nam-...ve-te-bao-goc-chua-benh-20240126112449718.htm


P/S: câu này thấm quá, đâu cũng có up bô, dù tây hay ta, dù khoa học hay ko khoa học


Hiệp hội Nghiên cứu tế bào gốc quốc tế (ISSR) phải phát hành một cuốn sổ tay mang tên Hướng dẫn điều trị tế bào gốc của ISSR nhưng thực chất là cảnh báo các dạng phòng khám lừa đảo và khẳng định cho đến nay mọi quảng cáo điều trị bằng tế bào gốc mà chúng ta thấy đều là giả mạo.

 

https://nguyenvantuan.info/tag/te-bao-goc-tri-lieu/

 

Thanh niên bsnt nhi năm nào đc donate từ cả trường ghép tbg kết quả h sao rùi a bik ko

 

Tế bào gốc chỉ có tác dụng khi tiêm vào tuỷ sống, mục đính chính là kích thích tạo mô hồng cầu mới khoẻ mạnh, dùng để điều trị cho bệnh nhân ung thư máu.
Còn mấy thằng quảng cáo chức năng làm đẹp khi tiêm dưới da toàn bô

 

(1) LIÊM CHÍNH KHOA HỌC | VinMec đã TRẢ LẠI một phần chi phí cấy ghép tế bào (gốc) cho các gia đình | Facebook

VinMec đã TRẢ LẠI một phần chi phí cấy ghép tế bào (gốc) cho các gia đình!
Mình đã theo dõi VinMec trong suốt 7 năm qua, khi họ tung dịch vụ cấy ghép tế bào gốc để chữa tự kỷ. Trước đó, mình đã dành thời gian đọc về liệu pháp này, và biết rằng phương Tây hiện nay mới chỉ phê duyệt dùng tế bào gốc cho bệnh ung thư máu, ly thượng bì bóng nước và bỏng nặng. Liệu pháp tế bào gốc làm đẹp, cường dương, và chữa đủ thứ bệnh chỉ được lưu hành như thứ trị liệu lang băm ở các nước thế giới thứ ba như Panama, Ukraine, Ấn Độ và Việt Nam.
Từ góc độ người làm truyền thông, mình thấy VinMec đã thổi phồng sự kỳ diệu của liệu pháp tế bào gốc một cách quá lố trên báo chí, trên chính website và các kênh truyền thông của họ. Độc giả Liêm chính Khoa học nếu theo dõi sự việc thì có thể biết rằng bài báo khoa học đăng ngày 9/9/2020 của VinMec trên Stem Cells Translational Medicine bị một số nhà nghiên cứu Mỹ phản biện dữ dội và bị yêu cầu rút bài. Nhân việc đó, bạn Harry Le là một ông bố có con tự kỷ đã viết một bài tường thuật và phân tích sự việc. Mình đã đăng bài phản biện của Harry Le lên Liêm chính Khoa học.
VinMec chọc hút tủy xương, rồi bơm tế bào tủy xương đơn nhân vào tủy sống trẻ tự kỷ, để làm cái gọi là cấy ghép tế bào gốc. Một số nhà nghiên cứu từ Mỹ đã chỉ trích cách gọi này là lừa dối, vì bản chất thủ thuật mà VinMec làm không phải là "cấy ghép" và chỉ có thể gọi là "liệu pháp tế bào" chứ không phải "cấy ghép tế bào gốc".
Nhưng tử huyệt của VinMec là ở chỗ họ đã thu tiền cấy ghép tế bào gốc của gia đình bệnh nhân từ 2014, khi chưa hề có bằng chứng hay công bố trên các tạp chí khoa học nào về tính an toàn và hiệu quả của phương pháp điều trị mà họ gọi là "cấy ghép tế bào gốc". Mãi tới 2018 họ mới tiến hành "thử nghiệm lâm sàng pha 1". Thu tiền của bệnh nhân trước và trong quá trình nghiên cứu là sai. Theo Phó Giáo sư Phan Toàn Thắng, chuyên gia đầu ngành thế giới về tế bào gốc đang làm việc tại Đại học Quốc gia Singapore (NUS), thủ thuật hút tủy xương và cấy ngược trở lại cột sống của trẻ con là không cần thiết và vi phạm y đức.
Từ phía bệnh viện, VinMec có trách nhiệm giải thích cho bệnh nhân những phản ứng phụ tức thì và nguy cơ lâu dài. Mình hỏi vài chục gia đình bệnh nhân, nhưng không ai còn giữ được bản thỏa thuận chữa bệnh (informed consent form) vì ký xong là VinMec thu lại, không đưa cho họ bản nào!!!
Bài post ngày 9/6 trên Liêm chính Khoa học đã nhận được 504 nhận xét và 123 lượt chia sẻ, đồng thời hai post liên quan của những người khác cũng nhận được khoảng 150 nhận xét và vài chục chia sẻ trong suốt 4 tuần qua. Đa số phản biện đến từ các nhà nghiên cứu Việt Nam trên thế giới, trong số có Phó giáo sư Phan Toàn Thắng, là người đã có gần 30 năm kinh nghiệm nghiên cứu và ứng dụng tế bào gốc tại bệnh viện Churchill, Oxford, Vương quốc Anh, Đại học Stanford, Hoa Kỳ và Đại học Quốc gia Singapore.
Với bối cảnh như trên, VinMec đã cho rút hết những bài thổi phồng về liệu pháp tế bào gốc chữa tự kỷ trên website của họ, và chính một số báo điện tử đã đăng bài về liệu pháp này từ 2016 cũng đã rút bài luôn. Hơn thế nữa, VinMec còn lắng nghe và tiếp thu tới mức gọi điện cho hàng trăm gia đình các cháu có tự kỷ đã cấy ghép tế bào gốc từ 2014 tới giờ và hứa quỹ Thiện Tâm của họ sẽ "hỗ trợ" một phần chi phí cho các cháu. Tới nay đã có một số gia đình nói với mình họ nhận lại được các khoản tiền giao động từ 66 triệu tới 130 triệu rồi. Đáng ra, VinMec cần trả lại toàn bộ số tiền vài trăm triệu mà họ đã thu của mỗi gia đình trẻ tự kỷ.
Tuy nhiên, gia đình các bé bại não đã thông tin là họ không hề nhận được thông tin quỹ Thiện Tâm "hỗ trợ" gì cả. Thực chất, VinMec đã vi phạm y đức khi cấy ghép tế bào gốc cho các cháu tự kỷ, và họ cũng vi phạm y đức đối với các cháu bại não. Vậy nên các gia đình có con bại não cũng cần được hoàn trả toàn bộ khoản viện phí mà VinMec đã thu.
Nhờ có phản biện của những người làm nghiên cứu có uy tín trên nhóm Liêm chính Khoa học thì VinMec mới tiếp thu, sửa sai bước đầu như họ đã làm. Một số anh chị sẽ còn tiếp tục làm những việc có ý nghĩa hơn, từ trường hợp của VinMec, chỉ ra những vấn đề trong chính sách quản lý nhà nước đối với các liệu pháp còn đang trong giai đoạn THỬ NGHIỆM LÂM SÀNG. Cảm ơn các anh chị.
-------------------
Tóm tắt lại diễn tiến sự việc:
Ngày 9/6, post đầu tiên đã được đăng trên Liêm chính Khoa học về chủ đề này:
(Vô Link coi)
Ngày 13/6: Giáo sư Liêm, người chủ trì dự án tế bào gốc ở VinMec, đăng riêng một post phản hồi lại bài đăng đầu tiên. Bài phản biện này chính là một comment mà Giáo sư Liêm đã viết phản hồi trên post đầu tiên:
(Vô Link coi)
Ngày 23/6: Phuong Nguyen đã lược dịch và viết lời dẫn bài phân tích trường hợp vi phạm y đức và đạo đức nghiên cứu ở một clinic Panama. Bài phân tích nguyên bản được xuất bản cùng ngày với hai bài phản biện nghiên cứu của VinMec, trên tạp chí Stem Cells Translational Medicine ngày 19/5/2021.
(Vô Link coi)
Ngày 29/6: nhiều gia đình có con tự kỷ làm cấy ghép tế bào gốc từ 2014 tới nay đã nhận được cuộc gọi của VinMec, thông báo sẽ "hỗ trợ" chi phí cấy ghép tế bào gốc.
Ngày 1/7: Một số gia đình đã chia sẻ sao kê xác nhận tiền từ VinMec đã vào tài khoản của họ, có những khoản nhận được vào đêm muộn! Tuy nhiên, đến hôm nay, 3/7, sau hơn một tuần nhận được cuộc gọi, một số nhà vẫn chưa nhận được tiền.

==========================

Thấy đang quảng cáo cái này quá chừng:
Quy trình lưu trữ máu cuống rốn tại Vinmec | Vinmec

Viện nghiên cứu Tế bào gốc và Công nghệ Gen Vinmec | Vinmec

 

Lại thấy bóng dáng của anh tôi.

 

Vãi hàng, tế bào gốc dc quảng cáo là có tác dụng cường dương thật ah

 

Bài báo xiaolol nhé, gốc là phải tốt

 

vl bạn tôi mở cả 1 cái trung tâm bảo hiểm tế bào gốc, cả 2 vợ chồng tiến sĩ nước ngoài, chồng nhật vợ mỹ về bỏ viện việt đức tự mở trung tâm bảo hiểm tế bào gốc lấy từ tủy răng, hóa ra là lừa à

 

Nếu có thành tựu thật thì đã đăng ký bản quyền hốt bạc rồi

 

Giờ cấy tế bào gốc vào công cụ liệu có x2 ko nhỉ?

 

Hên xui

 

Ớ đệt, hồi 2 đứa nhỏ sinh mình cũng tính lưu trữ máu cuốn rốn để đề phòng lỡ chúng nó có có mắc bênh K về máu thì còn máu cuốn rốn mà cấy tbg, may mà kinh tế đi xuống méo còn tiền , hoá ra là cái bô to tổ tướng à

 

Bô éo gì. tế bào gốc tự thân chữa leukemia là đúng. nhưng cái giá trữ cũng vkl quá. nhiều xiền thì cứ trữ đến 18 tuổi thôi

 

hỏi ngu, tế bào gốc của thằng em dùng cho thằng anh đc không???

 

https://www.youtube.com/live/6-4H_kLl8ns?si=pOhEueAgnEgjfQn8

 

Năm sau làm phát. Xem bổ ngang hay bổ dọc

 

Thời hai đứa sinh bv nó cũng tư vấn. Mình hỏi quy trình bảo quản thế nào thì đếu nói đc nên thôi khỏi làm.