[vnexpress]Bị phân biệt vùng miền

Sáu năm học đại học ở Hà Nội, Quốc Cường phải sửa giọng nói, che biển số xe để người xung quanh không phát hiện anh là "dân Thanh Hóa".

"Cho đến giờ tôi không thể quên được lần bị chủ nhà trọ từ chối thẳng thừng kèm tuyên bố 'không cho người Thanh Hóa thuê' khi lần đầu đặt chân ra Thủ đô", Cường, 24 tuổi, nói.

Không chỉ bị kỳ thị ở ngoài đường, trong lớp Cường cũng hay bị bạn bè nhại giọng. Để thích nghi, anh cố sửa giọng "chuẩn phổ thông" để giấu quê quán. Khi câu lạc bộ đồng hương tổ chức đón tân sinh viên, anh từ chối tham gia vì sợ lộ là "người Thanh Hóa". Sau lần va chạm giao thông và bị chửi là ''thằng 36", Cường che biển số xe máy khi ra đường.

Chung nỗi ám ảnh với Cường, chị Nguyễn Thu Hiền, 42 tuổi, quê Thái Bình, lần đầu vào làm tại một doanh nghiệp tư nhân ở TP HCM cách đây 10 năm. Trong 15 nhân viên, chị là người duy nhất nói giọng Bắc.

Mỗi lần Hiền cất tiếng, một số đồng nghiệp lại phá lên cười, cố tình nhại theo. Có lần, một người buột miệng: "Nhìn cưng dễ thương cho đến khi cất giọng Bắc Kỳ". Cả nhóm gật gù đồng tình. Khi thấy chị Hiền tỏ ra bức xúc, người kia nói thẳng: "Nghe cái giọng khó ưa đó". Hai người xô xát, đồng nghiệp phải vào can.

Hiền lên thẳng phòng sếp trình bày và nộp đơn nghỉ việc. ''Tôi đến đây để làm việc, không phải để bị miệt thị vùng miền'', chị nói.

Sự kỳ thị không dừng lại ở công sở. Khi chị và bạn trai người miền Nam ra mắt, cả hai bên gia đình đều phản đối. "Bố mẹ tôi sợ con lấy chồng xa, còn nhà anh bảo gái Bắc ghê gớm, không hợp nếp sống nhà họ", Hiền nói.

Cuối cùng, mối quan hệ của họ đổ vỡ.

Bàn Thu Thảo trong một chuyến du lịch, năm 2024. Ảnh: Nhân vật cung cấp
​

Ở chiều ngược lại, Vũ Minh Hằng, 28 tuổi, quê Bình Dương, lại bị miệt thị khi về Nam Định làm dâu. Gia đình chồng chê "gái miền Nam lười làm, ham chơi", nhưng chị và bạn trai quyết kết hôn. Đôi vợ chồng trẻ phải xin ra ở riêng để bớt va chạm. "Tui từng ngột ngạt và bức xúc đến mức muốn bỏ chồng về Nam luôn", Hằng kể.

Những nạn nhân của miệt thị vùng miền như Cường, Hằng hay Hiền không hiếm. Đây là vấn đề dai dẳng ở Việt Nam, tồn tại từ sinh hoạt hàng ngày đến mạng xã hội. Nhiều video cố tình kích động, chia rẽ xuất hiện dày đặc. Gần đây, Công an TP HCM tạm giam hai TikToker (Tàng Keng Ông Trùm và Dù Bầu Trời) vì thường xuyên đăng tải các video có nội dung kích động, miệt thị, xúc phạm, gây chia rẽ vùng miền.

Nghiên cứu năm 2024 của nhóm tác giả Huỳnh An Nghiệp, Đại học Công nghệ thông tin – ĐHQG TP HCM, ghi nhận tới 40% trong 17.000 bình luận dưới các video liên quan vùng miền có yếu tố xúc phạm, miệt thị. Nhóm tác giả cho rằng lịch sử chia cắt đất nước kéo dài nhiều thế kỷ đã để lại hậu quả nặng nề, góp phần tạo nên định kiến.

Hiện tượng này không chỉ có ở Việt Nam, mà xuất hiện tại nhiều nước như Đông – Tây Đức sau thống nhất hay Bắc - Nam ở Mỹ, Canada, Australia.

Lê Anh Điệp, 30 tuổi, chủ tài khoản 'Tàng keng Ông Trùm' bị bắt vì cáo buộc đăng video công kích việc cứu trợ lũ lụt, miệt thị người dân, gây chia rẽ các vùng miền. Ảnh: Công an TP HCM
​

PGS.TS Nguyễn Thị Tố Quyên, giảng viên cao cấp Khoa Xã hội học và phát triển, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, lý giải sự chênh lệch về điều kiện kinh tế - xã hội giữa các vùng miền khiến cơ hội phát triển của mỗi nhóm dân cư khác nhau đáng kể, từ đó hình thành phân tầng xã hội và kéo theo định kiến.

Theo bà, đây là cơ chế tâm lý xã hội quen thuộc: con người có xu hướng đơn giản hóa sự phức tạp bằng cách quy chụp nhóm, dẫn đến thiên kiến và phân biệt đối xử trong đời sống hàng ngày.

Tiến sĩ tâm lý Bùi Hồng Quân, ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn – ĐHQG TP HCM, cho rằng định kiến vùng miền thường xuất phát từ thói quen khái quát hóa hoặc nhu cầu khẳng định bản thân bằng cách hạ thấp người khác.

Bàn Thu Thảo, cô gái người Dao, 26 tuổi, cũng lớn lên cùng định kiến vùng miền. Năm tám tuổi, chuyển từ Lạng Sơn về Nghệ An sống với ông bà, Thảo bị hàng xóm gọi là "con dân tộc" ngay ngày đầu. "Tôi làm gì, nói gì, bác ấy cũng cười mỉa. Tôi ghét đến mức không muốn nhìn mặt," cô kể.

Ra Hà Nội làm việc, cô lại đối diện định kiến mới: bị ép uống rượu vì "người dân tộc uống giỏi", bị đồng nghiệp nam buông lời khiếm nhã "anh kéo vợ nhé", "chỗ em còn ngủ thăm không".

Không chịu nổi môi trường ấy, Thảo xin nghỉ việc.

PGS.TS Tố Quyên cảnh báo định kiến vùng miền có thể kích động bạo lực, làm suy yếu sự đoàn kết quốc gia. Trong bối cảnh hội nhập, tư duy "người Hà Nội – người Nghệ An" hay "miền Bắc - miền Nam" chỉ khiến xã hội tụt hậu.

Luật sư Nguyễn Thanh Hải, Giám đốc Công ty Luật TNHH An Hoàng Gia (Đoàn Luật sư Hà Nội), cho biết hành vi miệt thị vùng miền có thể bị xử lý ở ba mức: hành chính, dân sự và hình sự. Trên không gian mạng, hành vi đăng tải, chia sẻ nội dung xúc phạm hoặc kích động hằn thù có thể bị phạt 10-20 triệu đồng. Người bị xâm phạm cũng có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại tinh thần theo Bộ luật Dân sự 2015.

Để ngăn chặn miệt thị vùng miền, luật sư đề xuất ba nhóm giải pháp: thực thi nghiêm các quy định xử phạt; yêu cầu nền tảng mạng xã hội gỡ nhanh nội dung vi phạm và phối hợp cơ quan chức năng theo Luật An ninh mạng; đồng thời tăng cường giáo dục về văn hóa tôn trọng sự đa dạng vùng miền, đặc biệt với giới trẻ.

"Chúng ta cần nghĩ trước khi gõ", ông nhấn mạnh. "Mọi phát ngôn trên mạng đều để lại dấu vết pháp lý". Tranh luận phải hướng vào vấn đề, không tấn công vào nguồn gốc hay bản sắc văn hóa.

Chuyên gia tâm lý Bùi Hồng Quân cho rằng dù chịu ảnh hưởng văn hóa địa phương, mỗi người đều có nhân cách và giá trị riêng. Vì vậy, nỗ lực học hỏi, chứng minh giá trị bằng hành động là cách tốt nhất để phá bỏ định kiến.

Khi tốt nghiệp và đi làm, Cường dần hiểu rằng giá trị của bản thân không nằm ở quê quán. Ở công ty, những nhân viên ưu tú phần lớn là đồng hương, góp phần vào sự phát triển và đoàn kết của doanh nghiệp, được sếp quý mến. Anh cũng nhận ra không phải ai cũng phân biệt, miệt thị vùng miền.

Giờ đây, Cường có những người bạn ở khắp mọi miền đất nước. Thay vì mặc cảm, Cường tự tin giao tiếp với mọi người, kể cả đối tác, bằng tiếng quê mình.

10 năm ở TP HCM, Hiền nhận ra không phải ai cũng kỳ thị người miền Bắc. Chị gặp nhiều người miền Nam vô tư và tốt bụng, khiến chị quyết định sống lâu dài ở thành phố này. Nhà chồng chị bây giờ cũng là người Nam, chưa từng định kiến vùng miền.

Ở quê chồng, chị Hằng quyết định mở cửa hàng tự kinh doanh. Vợ chồng chị nay đã xây được nhà, mua ôtô. "Giờ mẹ chồng, hàng xóm lại khen chồng tui có phước", chị nói.

Phạm Nga

https://vnexpress.net/bi-phan-biet-vung-mien-4963162.html

 

chúng ta phải làm gì nào? Phải tế... Siscon

 

Ở đâu chả có ng tốt, kẻ xấu. Tỏ ra thượng đẳng cũng có làm mình thượng đẳng thật đâu .

 

Lại cái mẫu văn đầu vài khó khăn cuối bài có hậu . Nghe đéo khác gì hút cần chém gió ra bài dù cái sự việc đó nó 100% có thật .

 

thời này có phân biệt cũng éo ai đi phân biệt kiểu này cả, đọc bài báo sặc mùi thủ dâm ra bài

 

Đúng là ở đâu cũng có người này người kia, nhưng mang cả bản sắc ra quốc tế để ngta kỳ thị luôn thì phải trách bản thân chứ ko phải lúc nào mình cũng đúng
Cứ khi nào ng khác nhắc đến thì chụp mũ “pbvm” “kỳ thị”, luôn cho mình đúng thì bao giờ mới thấy được cái sai?

 

Thật. đi làm có kỳ thị cũng kỳ thị ngầm, cách ly đối tượng chứ ko ai khùng mà nói mấy câu đó trước mặt ng khác, không ai bênh được luôn

 

Đúng đúng . Bình thường là bị loại từ vòng gửi CV rồi chứ ko cần đợi đến khi vô làm

 

Kẻ tổn thương lại tổn thuơng người khác ak
Nói về cục bộ các a chị chả nhất cmnl

 

Moẹ giờ đâu tư đinh inox rồi, nam châm bó tay

 

Ha ha ha
Ha ha ha ha ha ha

 

Che biển số
Hỏi thì “con nít ở nhà làm em biết gì đâu”

 

và h thì csgt cũng kỳ thị Cường

 

Ví dụ A và B cả 2 đều là người Thanh Hoá. A làm chuyện xấu còn B thì không, nhưng B vì cũng là người Thanh Hoá nên cũng chịu kì thị vì hành vi của A.
Cái này là 1 dạng giận cá chém thớt. Bởi vì chủ thể gây ra hành vi xấu là A thì dường như không bị ảnh hưởng gì đáng kể (xã hội lên án "dân Thanh Hoá" nói chung chứ không lên án 1 mình A -> lỗi tập thể!) và A cũng không vì thế mà sẽ thay đổi hành vi.
Trong khi đó B chịu kì thị vì sinh ra ở cùng địa phương với A, bản thân B cũng chưa chắc đã có năng lực tác động có thể khiến A thay đổi hành vi. Ví dụ: A che biển số, B bảo "ông đừng làm vậy mang tiếng dân Thanh Hóa", rồi A không nghe thì B cũng đâu làm được gì. B có 5 vuông cho csgt bắt A thì cđm vẫn xem đó là hành vi của "dân Thanh Hóa". Cuộc sống của B cũng vì thế mà có thể khó khăn hơn (có thể bị A đấm vì lo chuyện bao đồng, có thể bị tuyển dụng từ chối,...) -> nảy sinh bất mãn -> vòng luẩn quẩn.
Muốn giải quyết tận gốc cái vấn đề này thì phải có cách để xử lý hành vi của A mà không chém luôn cả B. Mà tôi thì không cho rằng kì thị "dân Thanh Hoá" sẽ có hiệu quả gì trong việc này.

 

Đến hẹn lại lên, tôi đề nghị ae post hình gái 36 lên nào

 

là 1 thằng có họ nội toàn bộ ở miền Bắc thì mình thấy cái bôi đậm này có khi là fact chứ k hẳn là phân biệt , và tùy trường hợp có thể là đang khen ngợi luôn

 

Ví dụ của anh sai
Cái sai lớn nhất là: Để có “danh tiếng” như ngày hôm nay, không phải chỉ có 1 anh A làm sai, mà là hàng nghìn hàng vạn anh A sai, anh A cũng không chỉ làm sai một lần, mà nhiều lần, cả họ, cả làng anh A đều sai (cái này là sự thật)
Chính vì sai quá nhiều, quá đông, nhưng hễ ai góp ý thì bị hội đồng chửi “pbvm”, “kỳ thị”. Đấy là sự thật, không ai phủ nhận sự đoàn kết của những người xứ đó, nhưng họ đoàn kết kể cả khi họ sai, họ đoàn kết để bảo vệ cả cái sai của những người trong cộng đồng họ
Vậy người nơi khác phải làm gì, khi pháp luật không bảo vệ họ, thì cách đơn giản nhất là không tiếp xúc với những ai ở xứ đó, vì thế —-> việc bị người xứ khác kỳ thị là hậu quả của rất nhiều cái sai trong quá khứ và hiện tại.

Thay vì đi trách người khác thì bản thân người xứ đó, cơ quan có quyền lực ở xứ đó phải xử lý làm gương chứ không phải cách làm hiện nay là “ngạo nghễ”, là tự hào tao đi đâu cũng giữ bản sắc quê tao, mà quên đi việc nhập gia tuỳ tục
Tiên trách kỷ, hậu trách nhân, chừng nào còn gào lên kêu các nơi khác đừng kỳ thị mình là chừng đó còn chưa biết mình sai đâu

 

Về Thanh Hóa...