[CNN] Robert Redford, diễn viên, đạo diễn, nhà hoạt động môi trường qua đời ở tuổi 89

nh0x@ · 16/9/25 lúc 20:03

Robert Redford, diễn viên, đạo diễn, nhà hoạt động môi trường, qua đời ở tuổi 89

Robert Redford, nam diễn viên điển trai và đạo diễn từng đoạt giải Oscar, người đã từ bỏ vị thế ngôi sao hàng đầu của Hollywood để ủng hộ những lý tưởng gần gũi với trái tim mình, đã qua đời, theo thông báo từ người phát ngôn của ông, bà Cindi Berger, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Rogers and Cowan PMK. Ông hưởng thọ 89 tuổi.

“Robert Redford đã qua đời vào ngày 16 tháng 9 năm 2025, tại nhà riêng ở Sundance trên những ngọn núi của Utah – nơi ông yêu quý, được bao quanh bởi những người thân yêu. Ông sẽ được nhớ mãi,” Berger cho biết trong một tuyên bố gửi đến CNN. “Gia đình mong muốn được riêng tư.”

Được biết đến với các vai diễn chính trong “Butch Cassidy and the Sundance Kid” và “All the President’s Men,” Redford cũng đạo diễn những bộ phim đoạt giải thưởng như “Ordinary People” và “A River Runs Through It”.

Niềm đam mê của ông đối với nghệ thuật làm phim đã dẫn đến việc ông sáng lập Viện Sundance, một tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ điện ảnh và sân khấu độc lập và nổi tiếng với Liên hoan phim Sundance thường niên.

Redford cũng là một nhà hoạt động môi trường tận tụy, chuyển đến Utah vào năm 1961 và dẫn đầu các nỗ lực bảo tồn cảnh quan thiên nhiên của bang và miền Tây nước Mỹ.

Redford tại Liên hoan phim Sundance năm 2012. Jemal Countess/Getty Images

Redford tiếp tục diễn xuất cho đến những năm cuối đời, đoàn tụ với Jane Fonda trong bộ phim năm 2017 của Netflix “Our Souls at Night”. Năm sau đó, ở tuổi 82, ông đóng vai chính trong “The Old Man & the Gun”, một bộ phim mà ông cho biết sẽ là tác phẩm cuối cùng của mình – mặc dù ông nói sẽ không xem xét việc nghỉ hưu.

“Với tôi, nghỉ hưu có nghĩa là dừng lại hoặc từ bỏ một điều gì đó,” ông nói với CBS Sunday Morning vào năm 2018. “Còn cuộc sống này để sống, tại sao không sống hết mình nhất có thể cho đến khi không thể nữa?”

Vào tháng 10 năm 2020, Redford bày tỏ lo ngại về việc thiếu tập trung vào biến đổi khí hậu giữa lúc các vụ cháy rừng tàn khốc xảy ra ở miền Tây nước Mỹ, trong một bài báo ý kiến ông viết cho CNN.

Cùng tháng đó, con trai 58 tuổi của Redford qua đời vì ung thư.

David James Redford – người con thứ ba trong số bốn người con của Robert Redford và người vợ cũ Lola Van Wagenen – đã theo bước chân cha mình với tư cách là một nhà hoạt động, nhà làm phim và nhà từ thiện.

Thời trai trẻ bồn chồn

Sinh ra ở Santa Monica, California, gần Los Angeles, vào năm 1936, cha của Redford làm việc nhiều giờ với tư cách là một người giao sữa và một kế toán, sau đó chuyển gia đình đến một ngôi nhà lớn hơn ở Van Nuys gần đó.

“Tôi không gặp ông ấy nhiều,” Redford nhớ lại về cha mình, trong chương trình “Inside the Actor’s Studio” năm 2005.

Vì gia đình không có khả năng thuê người trông trẻ, Redford đã dành nhiều giờ ở khu dành cho trẻ em trong thư viện địa phương, nơi ông trở nên say mê những cuốn sách về thần thoại Hy Lạp và La Mã.

Tuy nhiên, Redford khó mà là một học sinh gương mẫu.

Robert Redford trong văn phòng của người đại diện ở New York vào năm 1969. Nhấp vào gallery để xem thêm những bức ảnh từ sự nghiệp thuở ban đầu của ngôi sao nổi tiếng.

Robert Redford, trong ảnh năm 1969, lớn lên ở California. John Dominis Time & Life Pictures/Getty Images

“Tôi không có kiên nhẫn … Tôi không được truyền cảm hứng,” Redford nhớ lại. “Đối với tôi, việc nghịch ngợm và phiêu lưu vượt ra ngoài khuôn khổ mà tôi đang lớn lên thú vị hơn nhiều.”

Bị thu hút bởi nghệ thuật và thể thao – và một cuộc sống bên ngoài Los Angeles rộng lớn – Redford giành được học bổng chơi bóng chày tại Đại học Colorado ở Boulder vào năm 1955. Cùng năm đó, mẹ ông qua đời.

“Bà ấy còn rất trẻ, thậm chí còn chưa đến 40,” ông nói.

Redford cho biết mẹ ông “luôn rất ủng hộ (sự nghiệp của tôi)” — hơn cả cha ông.
“Cha tôi trưởng thành trong thời kỳ Đại suy thoái và ông ấy sợ mạo hiểm … vì vậy ông muốn một con đường thẳng tắp và an toàn cho tôi, thứ mà tôi không hề muốn,” ông nói. “Mẹ tôi, cho dù tôi làm gì, bà ấy luôn tha thứ và ủng hộ và cảm thấy rằng tôi có thể làm được mọi thứ.

“Khi tôi rời đi và đến Colorado và bà mất, tôi nhận ra mình chưa bao giờ có cơ hội cảm ơn bà.”

Redford sớm sa vào rượu chè, mất học bổng và cuối cùng bị đề nghị rời khỏi trường đại học. Ông làm công nhân phụ kho (“roustabout”) cho Công ty Standard Oil và tiết kiệm thu nhập để tiếp tục các nghiên cứu nghệ thuật ở châu Âu.

“(Tôi) sống chật vật, nhưng điều đó cũng ổn,” Redford nói về thời gian ở châu Âu. “Tôi muốn cuộc phiêu lưu đó. Tôi muốn được trải nghiệm xem các nền văn hóa khác như thế nào.”

Một ngôi sao ra đời

Khi trở về Mỹ, Redford bắt đầu học sân khấu tại Học viện Nghệ thuật Kịch nói Mỹ ở Thành phố New York.

Nhút nhát và khép kín, Redford nói rằng ông không hợp với những sinh viên kịch khác, những người luôn háo hức thể hiện kỹ năng diễn xuất của mình. Sau một màn trình diễn trước lớp cùng một bạn học khác kết thúc trong thất vọng và thảm họa, Redford cho biết giáo viên của ông đã kéo ông sang một bên và khuyến khích ông tiếp tục gắn bó với diễn xuất.

Năm 1959, Redford tốt nghiệp học viện và có vai diễn đầu tiên trong một tập của “Perry Mason”. Sự nghiệp diễn xuất của ông “đi lên từ đó”, ông nói.

Bước đột phá lớn trong diễn xuất của ông đến vào năm 1963, khi ông đóng vai chính trong vở kịch “Barefoot in the Park” của Neil Simon trên sân khấu Broadway – một vai diễn mà sau này ông sẽ tái hiện trên màn ảnh rộng cùng Jane Fonda.

Vào khoảng thời gian này, Redford kết hôn với Lola Van Wagenen và bắt đầu một gia đình. Đứa con đầu lòng của ông, Scott, đã qua đời vì hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS) chỉ vài tháng sau khi chào đời vào năm 1959. Shauna sinh năm 1960, David năm 1962 và Amy năm 1970.

Khi sự nghiệp diễn xuất đang trên đà thăng tiến, Redford và gia đình chuyển đến Utah vào năm 1961, nơi ông mua hai mẫu đất với giá chỉ 500 đô la và tự tay dựng một ngôi nhà gỗ.

“Tôi phát hiện ra thiên nhiên quan trọng với cuộc sống của mình như thế nào, và tôi muốn đến nơi thiên nhiên còn hoang sơ và nơi tôi nghĩ nó có thể tồn tại mãi mãi,” ông nói với CNN.

Redford đã tạo dựng tên tuổi của mình với tư cách là một ngôi sao nam hàng đầu vào năm 1969 khi ông đóng vai chính cùng Paul Newman – khi đó đã là một ngôi sao lớn – trong “Butch Cassidy and the Sundance Kid”. Bộ phim miền Tây về một đôi tội phạm này đã giành được bốn giải thưởng Hàn lâm.

Redford nói rằng ông “sẽ mãi mãi mang ơn” Newman, người mà ông cho là đã giúp ông có được vai diễn. Hai diễn viên có sự kết hợp ăn ý trên màn ảnh, trở thành bạn thân suốt đời và đoàn tụ trong “The Sting” vào năm 1973, bộ phim giành giải Oscar cho Phim hay nhất.

Ngôi sao nam hàng đầu miễn cưỡng

Redford đóng vai chính trong một loạt phim ăn khách suốt những năm 1970: “Jeremiah Johnson”; “The Way We Were”, cùng đóng với Barbra Streisand; “The Great Gatsby”; và cùng với Dustin Hoffman trong “All The President’s Men” năm 1976, về vụ bê bối Watergate.

Hợp tác với đạo diễn Sydney Pollack trong “Jeremiah Johnson”, Redford đã tranh cãi với hãng phim để bộ phim được thực hiện theo cách ông muốn – một dấu hiệu báo trước cho sự nghiệp đạo diễn và sự ủng hộ của ông dành cho nền điện ảnh độc lập.

“Đó là một trận chiến ngay từ đầu,” Redford nói với “Inside The Actor’s Studio”. “Họ (hãng phim) nói … ‘Anh có 4 triệu đô la, hãy gửi nó vào ngân hàng ở Thành phố Salt Lake, anh có thể quay ở bất cứ đâu anh muốn, nhưng chỉ vậy thôi. Nếu vượt quá, anh sẽ phải chịu.’”

Với lời thoại ít ỏi và cảnh quan tuyệt đẹp, bộ phim kể câu chuyện về một cựu chiến binh Chiến tranh Mexico rời chiến trường để sống sót với nghề săn bắt thú lấy lông ở miền Tây nước Mỹ.

"All the President's Men" đã truyền cảm hứng cho một làn sóng nhà báo mới vào năm 1976 khi Robert Redford và Dustin Hoffman vào vai Bob Woodward và Carl Bernstein khi họ khám phá ra vụ bê bối Watergate.

Bộ phim được phát hành hơn ba năm sau khi được thực hiện bởi vì, theo Redford, người đứng đầu bộ phận kinh doanh của hãng phim cho rằng bộ phim “quá khác thường” đến mức sẽ không tìm được khán giả.

“Jeremiah Johnson” cuối cùng đã thu về gần 45 triệu đô la. Đó không phải là lần duy nhất niềm đam mê nghệ thuật làm phim của Redford khiến ông bất đồng với các hãng phim tài trợ cho tác phẩm của mình.
“Điều đáng buồn bạn phải chống lại, với tư cách là một nhà làm phim, là những quan niệm cố hữu về những gì hiệu quả hoặc không hiệu quả,” Redford nói. “Phim thể thao không hiệu quả, phim chính trị không hiệu quả, phim về báo chí không hiệu quả – vậy mà tôi đã làm ba phim như vậy.”

Sutherland và Timothy Hutton trong phim "Ordinary People" được giới phê bình đánh giá cao năm 1980. Bộ phim giành được bốn giải Oscar.

Sutherland và Timothy Hutton trong phim "Ordinary People" được giới phê bình đánh giá cao năm 1980. Bộ phim giành được bốn giải Oscar.

Redford ra mắt với vai trò đạo diễn vào năm 1980 với “Ordinary People”, một bộ phim chính kịch về một gia đình ngoại ô không hạnh phúc, đã giành được giải Oscar cho Phim hay nhất và một giải khác dành cho ông với tư cách là đạo diễn xuất sắc nhất. Ông tiếp tục đóng vai chính trong các bộ phim ăn khách như “The Natural” năm 1984, khai thác niềm đam mê bóng chày của ông, và “An Indecent Proposal” năm 1993, ghép đôi ông với Demi Moore trẻ hơn nhiều tuổi.

Sau đó, ông đạo diễn bộ phim năm 1993 “A River Runs Through It”, giành ba giải Oscar, “Quiz Show” năm 1994 và “The Horse Whisperer” năm 1998, bộ phim mà ông cũng tham gia diễn xuất.

"The Sting," lấy bối cảnh những năm 1930, được phát hành vào năm 1973. Với sự tham gia của Paul Newman, Robert Redford và Robert Shaw, "The Sting" đã giành bảy giải Oscar, bao gồm phim hay nhất.

Với vẻ ngoài điển trai mạnh mẽ, Redford thường được chọn vào vai nam chính lãng mạn trong các bộ phim như “Out of Africa” năm 1985, nhưng ông không phải lúc nào cũng thoải mái với danh hiệu này và lo sợ bị gắn mác.

“Tôi không nhìn nhận bản thân theo cách người khác nhìn nhận và tôi cảm thấy mình như bị mắc kẹt vì không thể vượt ra khỏi khuôn khổ … người đàn ông đẹp trai dẫn đầu,” ông nói. “Điều đó rất xu nịnh, nhưng nó khiến tôi cảm thấy bị bó hẹp … vì vậy phải mất nhiều năm để thoát khỏi điều đó.”

Tác động lâu dài

Niềm đam mê của Redford dành cho môi trường và điện ảnh độc lập đã hòa làm một khi ông thành lập Viện Sundance vào năm 1981. Tổ chức phi lợi nhuận này hỗ trợ “sự mạo hiểm và những tiếng nói mới trong điện ảnh Mỹ” cũng như sân khấu, và khu nghỉ dưỡng Sundance của Redford trong một hẻm núi phía trên Provo, Utah, tổ chức các hội thảo thường niên cho các nhà viết kịch và biên kịch.

Hàng năm, viện của Redford tổ chức Liên hoan phim Sundance tại Utah – sự kiện trưng bày thường niên lớn nhất nước Mỹ dành cho điện ảnh độc lập. Nhiều nhà làm phim trẻ đã có bước đột phá lớn tại Sundance, bao gồm Steven Soderbergh với “Sex, Lies, and Videotape” năm 1989, Quentin Tarantino với “Reservoir Dogs” năm 1992 và Ryan Coogler với “Fruitvale Station” năm 2013.

Tác động suốt đời của Redford đối với ngành công nghiệp điện ảnh đã được công nhận vào năm 2002 với một giải Oscar danh dự.

Ở những năm cuối đời, Redford không bao giờ đánh mất niềm đam mê kể chuyện thông qua điện ảnh và vẫn là một người bảo trợ thẳng thắn cho các nguyên nhân môi trường. Ông thường từ chối khi được hỏi về việc nghỉ hưu.

“Tôi muốn tận dụng tối đa những gì mình đã có,” Redford nói với Christiane Amanpour của CNN vào năm 2015. “Bạn cứ liên tục thúc đẩy bản thân tiến lên, bạn thử những điều mới và điều đó thật sảng khoái.”

https://edition.cnn.com/2025/09/16/entertainment/robert-redford-death