Không ai có thể nhầm lẫn tinh tinh với một con người. Tuy nhiên, tinh tinh lại là họ hàng gần nhất của loài người khi mà cả 2 loài đã có chung tổ tiên vào 7 triệu năm về trước. Khám phá bất ngờ về gene con người và tinh tinh Khi các nhà khoa học tìm hiểu thêm về gen của người và tinh tinh, họ phát hiện ra rằng con người không trở nên như hiện nay do bất kỳ đột biến gien mới nào trong 7 triệu năm qua. Điều này cũng đặc biệt đáng chú ý khi kết quả chỉ ra rằng điều làm con người có sự khác biệt như ngày nay là do lượng ADN đã biến mất sau khi chúng ta tách ra khỏi loài tinh tinh. Điều gì làm nên sự khác biệt giữa người và tinh tinh luôn là câu hỏi được nhiều nhà khoa học tìm hiểu. Trong một nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học đã so sánh ADN của con người, tinh tinh và chuột. Họ đã thấy rằng phần lớn ADN bị thiếu ở người nhưng vẫn tìm được ở chuột và tinh tinh. Hầu hết các gien đã bị mất được xuất phát từ người Neanderthal. Vì những thay đổi cụ thể này ở con người mà các nhà nghiên cứu lý luận rằng ít nhất 1 sự thay đổi trong số này đã làm con người trở nên khác biệt. Các nhà khoa học cũng đưa ra giả thiết rằng thay vì gen bị ảnh hưởng và thay đổi trực tiếp thì có lẽ sự khác biệt ở đây là cách hoạt động của gen đã được thay đổi. Ví dụ, một gen trong não của tinh tinh sẽ phát triển qua 1 điểm nhất định. Trong khi đó, con người có 1 đoạn gen bị thiếu đó gần như khiến gien đó không hoạt động này. Cơ sở lý thuyết của điều này đó là sự mất đi của các gien “điều tiết” này khiến bộ não của con người trở nên to hơn. Một gien thứ 2 mà các nhà nghiên cứu tập trung vào là một gien liên quan đến sự phát triển dương vật. Họ phát hiện ra rằng con người đã mất 1 đoạn gien giữ gen này ở mức cao. Điều này góp phần vào sự tồn tại của mối quan hệ một vợ một chồng. Khi các nhà khoa học phân tích nhiều ADN bị mất, họ buộc phải tìm hiểu lý do làm nên sự khác biệt giữa tinh tinh và con người. Uy nhiên, họ cũng bị ràng buộc để tìm thấy những thay đổi nhỏ hơn tác động đến cách thức hoạt động của các gien khác. Tuy nhiên, có lẽ để làm được điều này chúng ta vẫn cần nhiều công sức và thời gian hơn. Ngoài ra, các nhà khoa học còn tìm thấy một số đột biến trong gien FOXP2 giúp con người có thể phát âm và nói tốt hơn. Chắc chắn rằng vẫn còn những đột biến khác tương tự mà các nhà khoa học chưa tìm thấy. Sự khác biệt giữa con người và tinh tinh không chỉ là gen mà cách chúng sử dụng cùng một bộ gien. Với cái nhìn sâu sắc này, các nhà khoa học cũng tiến gần hơn đến việc giành được những bí mật về bộ gien của con người. Các nhà khoa học dần “giải mã” sự khác biệt giữa con người và tinh tinh qua…gene Tuy nhiên, tìm ra tác dụng của 1 bộ ADN đã khó. Điều này sẽ thực sự khó hơn để tìm ra 98% ADN của con người đang thực hiện nhiệm vụ gì. Để tìm ra điều này, các nhà khoa học cần đưa gen ra khỏi bối cảnh tự nhiên của nó và xét nghiệm xem gen này sẽ làm gì với một gen không liên quan. Lý tưởng nhất là họ nên tiến hành với tất cả các động vật thay vì chỉ thí nghiệm trên các động vật đơn bào. Và đây chính là những gì mà các nhà nghiên cứu đã thực hiện trong thí nghiệm của mình. Họ không thể làm loại thí nghiệm này ở tinh tinh song có thể thử nghiệm trên chuột. Do đó, các nhà nghiên cứu đã cắt ADN tương ứng với gen của con người còn thiếu gần các gien não và dương vật ra khỏi cả tinh tinh và chuột. Sau đó, các nhà nghiên cứu đã đặt 1 trong 4 đoạn gien này để kiểm soát ADN lacZ. Mặc dù cùng tổ tiên nhưng con người có nhiều sự thay đổi về gene mà tinh tinh không có. ADN lacZ là loại gene ít tìm thấy ở chuột, người hay tinh tinh vì vậy bất kỳ gene lacZnào mà các nhà nghiên cứu tìm thấy trên chuột là từ thí nghiệm mà các nhà nghiên cứu đã thực hiện. Và dễ dàng tìm thấy lacZ vì các tế bào sử dụng gen chuyển sang màu xnah khi các nhà khoa học thêm 1 chất nhất định. Kết quả của các loại thí nghiệm này cho thấy rằng các ADN này thực sự kiểm soát các ADN. Các trình tự gen từ cả chuột và tinh tinh tương ứng với gen của con người còn thiếu đã khiến ADN lacZ ở đúng nơi và đúng thời điểm để có hiệu quả như dự đoán. Nhưng, đáng ra gien không nên làm biến đổi gen? Sau tất cả, khi ADN có trong 1 con tinh tinh, các ADN não sẽ được chuyển xuống để tinh tinh có bộ não nhỏ. Thực tế, gen không trực tiếp chuyển gien não mà nó biến một gien kiểm soát các ADN não khác. Vì vậy, việc mất đi ADN này đã khiến cho bộ “giảm áp” này hoạt động không tốt, giúp các gen não trở nên dài hơn. Nếu lý thuyết này là đúng, thì đây chính là nguyên nhân khiến cho não con người lớn hơn. Không thể phủ nhận công sức khi mà các nhà khoa học làm kiểm tra trên rất nhiều ADN. Tuy nhiên, họ cần phải cung cấp bằng chứng cho thấy các gien là quan trọng để làm con người trở nên như hiện nay bằng cách kiểm soát gien chứ không phải vì một lý do nào khác. >> Xem thêm: địa điểm kiểm tra ADN
