Lá xa mùa Hình ảnh một thiền sư chậm rãi thiền hành trong nắng mai hay an nhiên lặng lẽ tĩnh tọa giữa rừng chiều là tặng phẩm tuyệt đẹp cho những ai có tâm hồn mẫn cảm, chợt tình cờ nhìn thấy. Vì hình ảnh đó là kiệt tác phẩm nghệ thuật. Vì hình ảnh đó long lanh sâu thẳm tâm linh. Vì hình ảnh đó là hài hòa tuyệt đối giữa mộng và thực, giữa đạo và đời, giữa mong manh và hùng tráng. Tự thân đã diễm kiều như thế nên không mấy thiền sư, từ nhà Như Lai bước vào đời hoằng pháp mà không ghé qua cánh cửa thơ mộng của thi ca. Ở đó, hạc trắng vỗ cánh bay lên từng không, rơi rụng đôi vọng âm của làn sáo gió, thánh thót của hạt mưa bay, rạt rào của lớp sóng xô bờ. Ở đó, thiền sư quán công án giữa mênh mang trầm bổng thi ca. Một lời thốt lên như hoa nở, tiếng mõ nhịp xuống như sương rơi, giòng chuông ngân dài như hồ biếc. Khi nào thiền là thơ? Khi nào thơ là thiền? Những câu như vầy, từ thi sỹ hay thiền sư: Một con én, một đoạn đường lây lất Một đêm dài nghe thác đổ trên cao Ta bước vội qua dòng sông biền biệt Đợi mưa dầm trong cánh bướm xôn xao Làm sao để tâm dương gian eo hẹp phân luận được, khi thi sỹ đã đạt tới tột bực của thơ, và thiền giả đã đạt tới không-tịch của đạo? Hãy thử một đêm dài nghe thác đổ trên cao, tìm hào khí ngất trời của người xuống núi với thanh gươm Bát Nhã, rồi đợi mưa dầm trong cánh bướm xốn xang, thắp lên tự tình cực kỳ thơ mộng của thi nhân, may ra chúng ta mới biết cám ơn hoa trái nhiệm mầu. Đã nếm hương đạo vị diệu kỳ, ta sẽ an nhiên, dù đi giữa vô minh. Này là lời tự tình trong đêm: Bóng ma gọi tên người mỗi sáng Từng ngày qua, từng tiếng vu vơ Mưa xanh lên tóc huyền sương nặng Trong giấc mơ lá dạt xa bờ Đó, nhẹ bỗng ! Tiếng ma gọi hay tiếng cai ngục điểm danh chẳng hơn gì tiếng vu vơ trời đất ơi, vì trong mỗi chúng ta đã có sẵn một ngôi nhà Phật tráng lệ, vững. Thế nên, thiền sư tĩnh tọa rồi, lại mơ mòng thi sỹ: Người đứng mãi giữa lòng sông nhuộm nắng Kể chuyện gì nơi ngày cũ xa xưa Con bướm nhỏ đi về trong cánh mỏng Nhưng về đâu, một chiếc lá xa mùa ! Trời hỡi! Âm thanh và hình ảnh của “Lá xa mùa” thần diệu quá! Lá xa mùa là lá đâm chồi quá sớm hay úa tàn quá trễ? Quá sớm cũng đã thấy đọt xanh; quá trễ cũng đã thấy nhuốm vàng, nhưng nhìn kỹ đi, chẳng phải lá ấy mùa xuân mới xanh, mùa thu mới vàng mà ngay khi lá nhuốm vàng, đã đang dành lại sinh khí cho mầm xanh; và lá xanh vươn lên, đem hoa trái cho đời rồi lại cùng với đất, vun bón cây cao. Có chiếc lá nào xa mùa đâu! Xanh hay vàng, lá vẫn ở cùng mùa đấy chứ vì trong sinh diệt đã sẵn mầm bạt tử. Ấy vậy mà thi sỹ mơ tưởng ba lơn để thiền sư thoáng mỉm nụ cười. Có phải nơi giòng thơ này, chúng ta đã thấy thiền sư và thi sỹ là một, nên tiếng nói thi ca và nguồn thiền mới hài hòa tuyệt kỷ đến thế! bồ thơ chưa vơi rung cảm, người tọa thiền chưa xả phút tịnh-như, mà gió thơm đã minh mông không gian, phả xuống tận đáy lòng, giòng tự tại Bát Nhã: Năm tháng vẫn như nụ cười trong mộng Người mãi đi như nước chảy xa nguồn bờ bến lạ, chút tự tình với bóng Mây lạc loài ôi tóc cũ ngàn năm. Xem thêm : Về đâu Hạnh Nguyện Đôi nét về phật giáo nhập thế trong kinh duy-ma-cật Hoặc tại : https://phatphapungdungvnol.blogspot.com
