[reds] Giáo dục lịch sử: Câu chuyện buồn từ nước Nhật

“Thật nguy hiểm bởi vì một số trẻ có thể phải tìm đến Internet để có thêm thông tin, rồi sau đó họ tin vào quan điểm của những người theo chủ nghĩa dân tộc, nói rằng Nhật Bản không làm gì sai trái cả”.




Bài viết là những phân tích và quan điểm của phóng viên gốc Nhật Mariko Oi hiện đanglàm việc cho BBC News.


Người Nhật thường không hiểu tại sao các nước láng giềng lại hay hận thù những sự kiện lịch sử đã diễn ra trong những năm 30 và 40. Nguyên nhân là do họ hiếm khi được học về lịch sử thế kỉ 20. Bản thân tôi chỉ biết được toàn bộ vấn đề khi ra khỏi nước Nhật và học tập ở Australia.

Từ thời người Homo erectus (người đứng thẳng) đến nay, 300.000 năm lịch sử chỉ được hệ thống giáo dục Nhật dạy trong một năm học. Năm 14 tuổi, lần đầu tiên tôi được học về mối quan hệ của Nhật Bản với thế giới bên ngoài.

3 tiếng mỗi tuần, 105 giờ một năm và chúng tôi học lịch sử thế kỷ 20 sau cùng. Gần như không có gì ngạc nhiên khi các tiết học lịch sử ở một số trường không đề cập đến giai đoạn này và các giáo viên nói với học sinh rằng hãy đọc nốt cuốn sách nếu có thời gian rỗi.

Mới đây, khi trở về ngôi trường cũ – Sacred Heart ở Tokyo, các giáo viên nói với tôi rằng họ thường phải làm việc khẩn trương vào cuối năm học để đảm bảo có đủ thời gian dạy phần Thế chiến thứ 2.

“Khi tôi gia nhập trường Sacred Heart, cô hiệu trưởng yêu cầu tôi phải đảm bảo dạy hết mọi giai đoạn từ đầu đến lịch sử hiện đại” – cô giáo lịch sử lớp 8 của tôi nói.

“Chúng ta có mối quan hệ chặt chẽ với các trường anh em ở khu vực châu Á; vì thế, chúng ta muốn học sinh của mình hiểu về mối quan hệ lịch sử của Nhật Bản với các nước láng giềng”.

Tôi vẫn nhớ cách đây 17 năm, cô đã nói với cả lớp về tầm quan trọng của lịch sử chiến tranh Nhật Bản và khẳng định rằng nhiều căng thẳng về địa chính trị ngày nay cũng xuất phát từ những việc đã xảy ra trong quá khứ.

Tôi cũng nhớ mình đã từng tự hỏi tại sao chúng tôi không đi thẳng tới giai đoạn lịch sử này nếu như nó quan trọng, thay vì lãng phí thời gian vào kỷ nguyên Pleistocene. Khi học tới giai đoạn đó thì chỉ có 19 trang trong tổng số 357 trang sách nói về các sự kiện từ năm 1931 tới 1945.

Có 1 trang nói về sự kiện Mukden (hay còn gọi là sự kiện Mãn Châu Lý) mà lính Nhật đã cho nổ mìn một đường sắt ở Mãn Châu Lý năm 1931.

Có một trang dành để nói về những sự kiện dẫn đến chiến tranh Trung – Nhật năm 1937, trong đó có một dòng ở chú thích cuối trang nói về vụ thảm sát khi quân Nhật xâm chiếm Nam Kinh – hay còn gọi là “cuộc thảm sát Nam Kinh”.

Một câu khác nói về việc người Hàn và người Trung Quốc được đưa sang Nhật làm thợ mỏ trong chiến tranh. Một dòng khác cũng trong chú thích nói về những “phụ nữ giải khuây” – một lực lượng phụ nữ được tập hợp để phục vụ Quân đội Hoàng gia Nhật Bản.
Một câu khác nói về vụ đánh bom nguyên tử ở Hiroshima và Nagasaki.

Tôi muốn biết nhiều thông tin hơn về những sự kiện này, nhưng lại không đủ nhiệt tình để đi sâu hơn vào từng chi tiết với quỹ thời gian rảnh rỗi của mình. Bởi dù sao tôi lúc đó vẫn đang là một cô gái trẻ, quan tâm nhiều hơn tới thời trang và các chàng trai.

Bạn bè tôi có cơ hội chọn môn Lịch sử thế giới khi lên lớp 11. Nhưng thời gian đó, tôi lại rời Nhật Bản sang sống ở Australia.

Tôi nhớ là mình đã rất háo hức khi nhận ra rằng học Sử ở Australia - thay vì phải học toàn bộ các sự kiện theo thứ tự thời gian - chúng tôi chỉ tập trung vào một số ít các sự kiện quan trọng trong lịch sử thế giới.

Vì thế, bất chấp sự phản đối của giáo viên về việc tôi sẽ gặp khó khăn với một lượng tài liệu lớn được viết bằng tiếng Anh – ngôn ngữ mà lúc đó bản thân mới chỉ có thể dùng để giao tiếp, tôi chọn Lịch sử là một trong số các môn học để thi lấy bằng tú tài quốc tế.

Bài luận đầu tiên của tôi bằng tiếng Anh là về “sự kiện Nam Kinh”. Có nhiều lập luận trái chiều về những gì đã xảy ra. Trong khi người Trung Quốc nói rằng đã có 300.000 người bị hại và nhiều phụ nữ bị cưỡng hiếp thì một số người Nhật không chấp nhận cáo buộc đó.

Ông Nobukatsu Fujioka là một trong số những tác giả có sách viết về sự kiện này. Ông thừa nhận đã có nhiều người chết nhưng đó là chuyện đương nhiên phải xảy ra trên chiến trường, người Nhật không cố ý làm vậy. Tác giả theo chủ nghĩa dân tộc này cũng cho rằng những bằng chứng mà phía Trung Quốc đưa ra để chứng minh tội ác của người Nhật là chưa thực sự xác đáng.

Là một học sinh 17 tuổi, tôi không cố đưa ra một khẳng định chắc chắn nào về những gì đã xảy ra, nhưng việc đọc hàng chục cuốn sách về vụ việc này ít nhất giúp tôi hiểu tại sao nhiều người Trung Quốc vẫn cảm thấy oán hận về những việc làm của quân đội Nhật.

Trong khi học sinh Nhật Bản có thể chỉ được đọc một dòng về cuộc thảm sát này thì những đứa trẻ ở Trung Quốc được dạy từng chi tiết, mặc dù những thông tin này đôi khi bị chỉ trích là chống Nhật thái quá.

Vấn đề này cũng tương tự như khi nói về Hàn Quốc – quốc gia có hệ thống giáo dục tập trung nhiều vào lịch sử hiện đại của chúng tôi. Điều này dẫn tới việc nhận thức rất khác nhau về cùng một sự kiện ở các quốc gia chỉ cách nhau một giờ bay.

Một trong số những chủ đề gây tranh cãi nhất ở Hàn Quốc lại là vấn đề “phụ nữ giải khuây”. Ông Fujioka tin rằng họ được trả tiền. Nhưng những người hàng xóm của Nhật Bản như Hàn Quốc và Đài Loan lại cho rằng những phụ nữ này bị ép buộc làm việc như những nô lệ tình dục cho quân đội Nhật.

Nếu không biết về những tranh cãi này, sẽ rất khó để hiểu tại sao một số tranh chấp lãnh thổ gần đây của Nhật Bản với Trung Quốc và Hàn Quốc lại dẫn đến những phản ứng gay gắt từ phía các quốc gia láng giềng của chúng ta.

Tương tự thế, người Nhật thường thấy khó hiểu khi các chính trị gia tới thăm ngôi đền gây nhiều tranh cãi Yasukuni – nơi vinh danh cả những tội phạm chiến tranh trong số các binh sĩ khác của Nhật Bản.

Tôi đã hỏi con cái của một vài người bạn và đồng nghiệp rằng chúng được học những gì trong suốt những năm phổ thông. Cô sinh viên 20 tuổi Nami Yoshida và cô em gái Mai – cả hai đều là sinh viên ngành Khoa học – nói rằng chúng chưa từng nghe nói đến “phụ nữ giải khuây”. “Cháu từng nghe nói về vụ thảm sát Nam Kinh nhưng không biết nó là gì” – 2 cô bé đều trả lời như vậy. “Ở trường, chúng cháu học nhiều về những gì đã xảy ra từ rất lâu như thời kỳ samurai” – Nami nói thêm.

Cậu bé Yuki Tsukamoto, 17 tuổi thì nói rằng sự kiện Mukden và cuộc xâm chiếm của Nhật Bản vào bán đảo Triều Tiên cuối thế kỉ 16 đã giải thích tại sao Nhật Bản không gây được thiện cảm với các quốc gia trong khu vực. “Cháu nghĩ việc một số người tức giận là có thể hiểu được vì không ai muốn đất nước mình bị xâm lược cả” – cậu nói. Tuy nhiên, Yuki cũng không biết gì về “phụ nữ giải khuây”.

Từng là giáo viên dạy Lịch sử, bà Tamaki Matsuoka cho rằng hệ thống giáo dục Nhật Bản cần phải chịu trách nhiệm về những khó khăn trong quan hệ đối ngoại của đất nước.

“Hệ thống giáo dục của chúng ta đang tạo ra những người trẻ luôn cảm thấy khó chịu về những lời cáo buộc mà Trung Quốc và Hàn Quốc đưa ra, bởi vì họ không được dạy về những gì mà láng giềng của chúng ta phàn nàn” – bà nói.

“Thật nguy hiểm bởi vì một số trẻ có thể phải tìm đến Internet để có thêm thông tin, rồi sau đó họ tin vào quan điểm của những người theo chủ nghĩa dân tộc, nói rằng Nhật Bản không làm gì sai trái cả”.

Bà Matsuoka đã dành nhiều thời gian để phỏng vấn các lính Nhật từng xâm chiếm Nam Kinh. “Đã có nhiều lời khai của các nạn nhân, nhưng tôi nghĩ chúng ta cần nghe từ phía những người lính” – bà nói.

“Mất nhiều năm trời nhưng tôi đã phỏng vấn được 250 người trong số họ. Ban đầu nhiều người từ chối tiếp chuyện, nhưng cuối cùng họ cũng thừa nhận đã giết hại, trộm cắp và hãm hiếp”.

Khi tôi được xem video phỏng vấn các binh sĩ, điều làm tôi “sốc” không phải chỉ là việc họ thừa nhận tội ác mà còn là tuổi tác của họ. Họ đã cao tuổi vào lúc bà Matsuoka phỏng vấn, nhưng vào thời điểm hành động, nhiều người mới chỉ 20 tuổi.

Tôi thấy nghẹn ngào với một cảm xúc vô cùng phức tạp. Tôi buồn khi thấy Nhật Bản luôn bị xem là hung dữ. Tôi lo lắng khi tự hỏi có bao nhiêu người xung quanh tôi sẽ giận dữ nếu họ biết tôi là người Nhật Bản. Nhưng tôi cũng có một câu hỏi lớn là tại sao, điều gì đã khiến những người lính trẻ đó làm những việc tồi tệ.

Khi Matsuoka xuất bản cuốn sách, bà nhận được nhiều lời đe dọa từ các nhóm chủ nghĩa dân tộc.

Bà và ông Fujioka đại diện cho 2 phe đối lập trong một cuộc tranh luận về những gì cần được giảng dạy trong nhà trường ở Nhật Bản.

Ông Fujioka và Hiệp hội Cải cách sách giáo khoa Lịch sử của ông cho rằng hầu hết sách giáo khoa chỉ dạy bọn trẻ về Nhật Bản theo hướng tiêu cực.

“Cơ chế cấp phép sách giáo khoa Nhật Bản có cái gọi là ‘điều khoản quốc gia láng giềng’, trong đó yêu cầu sách giáo khoa phải thể hiện sự cảm thông trong cách ứng xử với các sự kiện lịch sử liên quan tới các quốc gia láng giềng châu Á. Điều đó thật vô lý” – ông nói.

Ông Fujioka từng nổi tiếng với việc gây áp lực cho các chính trị gia nhằm loại bỏ cụm từ ‘phụ nữ giải khuây’ ra khỏi tất cả các cuốn sách giáo khoa trung học. Cuốn sách giáo khoa đầu tiên của ông chỉ đưa ra một tài liệu tham khảo ngắn gọn về cái chết của các binh sĩ Trung Quốc và dân thường ở Nam Kinh, tuy nhiên ông dự định sẽ giảm nhẹ hơn nữa chi tiết này trong cuốn sách tiếp theo.

Tuy nhiên, lờ đi sự thật có phải là một giải pháp?

Hướng dẫn giảng dạy của Bộ Giáo dục Nhật Bản nói rằng tất cả học sinh phải đều phải được dạy về “mối quan hệ lịch sử của Nhật với các nước láng giềng châu Á và những thiệt hại thảm khốc mà Thế chiến thứ 2 đã gây ra cho nhân loại”.

“Điều đó đồng nghĩa với việc các trường phải dạy về sự ảnh hưởng của quân đội Nhật và sự mở rộng sức mạnh của nó (vào những năm 1930) cũng như cuộc chiến kéo dài ở Trung Quốc” – phát ngôn viên Akihiko Horiuchi của Bộ này cho hay.

“Học sinh cần biết về mức độ thiệt hại mà Nhật Bản đã gây ra ở nhiều quốc gia trong cuộc chiến này cũng như những đau khổ mà người Nhật đã trải qua, đặc biệt ở Hiroshima, Nagasaki và Okinawa để hiểu được tầm quan trọng của hòa bình và hợp tác quốc tế.

“Dựa trên hướng dẫn của Bộ, các trường tự quyết định sẽ tập trung giảng dạy về sự kiện nào tùy thuộc vào mỗi địa phương và hoàn cảnh của nhà trường cũng như độ trưởng thành của học sinh”.

Tuy nhiên, bà Matsuoka cho rằng Chính phủ đã cố tình không dạy người trẻ các chi tiết về sự tàn ác của Nhật Bản.

Đã trải qua 2 nền giáo dục ở 2 quốc gia, tôi nhận thấy cách dạy Lịch sử ở Nhật ít nhất cũng có một ưu điểm. Đó là học sinh sẽ có một hiểu biết toàn diện về các sự kiện đã xảy ra theo niên đại.

Dù sao, tôi và bạn bè thật may mắn. Vì tất cả học sinh trung học cơ sở đều có một chỗ ngồi chắc chắn ở trường trung học phổ thông, trong khi nhiều người phải trải qua cái được gọi là “cuộc chiến thi cử”.

Với những học sinh phải cạnh tranh để được vào một trường phổ thông hoặc đại học xuất sắc, cuộc đua này cực kỳ khó khăn và đòi hỏi phải học thuộc lòng hàng trăm ngày tháng, sự kiện.

Họ không có thời gian để dừng lại ở một vài trang nói về tội ác chiến tranh ngay cả khi đọc được chúng trong sách giáo khoa.

Tất cả những điều này dẫn đến việc các quốc gia láng giềng châu Á – đặc biệt là Trung Quốc và Hàn Quốc – cáo buộc Nhật Bản bưng bít tội ác chiến tranh.

Trong khi đó, tân Thủ tướng Nhật Shinzo Abe vẫn chỉ trích chương trình giảng dạy của Trung Quốc là ‘chống Nhật thái quá’.

Tân Thủ tướng – cũng giống như ông Fujioka – muốn thay đổi cách dạy Lịch sử ở Nhật Bản để bọn trẻ có thể tự hào về quá khứ của chúng ta. Họ cũng đang xem xét sửa đổi lại lời xin lỗi năm 1993 của Nhật Bản về vấn đề ‘phụ nữ giải khuây’.

Nếu chuyện đó xảy ra, chắc chắn nó sẽ gây ra một khuấy động lớn với các nước láng giềng châu Á. Và nhiều người Nhật sẽ không biết tại sao các sự kiện lịch sử thế kỉ 20 lại là một vấn đề lớn với những người láng giềng.

Theo VIETNAMNET

http://reds.vn/index.php/tri-thuc/k...chuyen-buon-tu-nuoc-nhat?showall=&limitstart=

Đọc cả bài ngoài vấn đề chính ra thì còn thấy tình trạng chủ nghĩa dân tộc đang lên quá mạnh mẽ ở các nước Đông Á. Bọn chủ nghĩa dân tộc làm đủ mọi trò để loè bịp người dân với danh nghĩa "yêu nước", kết quả là gây ra hận thù dân tộc dai dẳng.

 

mới đi bảo tàng đà nẵng giới thiệu mà tay hướng dẫn viên hay đá sang trung quốc có cảm giác ổng ghét TQ lắm

 

nhiều người cứ dựa vào cái từ yêu nước rồi lạm dụng nó thái quá, dẫn đến hiện giờ đầy rẫy các thanh niên yêu nước bằng mồm trên internet cứ hở tí ra là mở miệng chửi này chửi nọ nhưng thực chất thì éo biết mình có chửi đúng không nữa

 

sử Nhật TK20 thì đen thật, làm gì chả qua quýt

 

Hiện có những thanh niên VN cũng coi Nhật k0 gây tội gì trong Thế chiến II cả, từ nạn đói Ất Dậu cũng do tiếp nhận từ Pháp 1 nước VN như thế, nhổ lúa trồng đay cũng là do Pháp có dự định làm thế thì Nhật tiến hành; cho đến Thảm sát Nam Kinh là đáng, đơn giản vì đó là giết dân Khựa; cho đến Hàn phát triển đc như ngày nay là nhờ các cơ sở do Nhật xây thời gian chiếm đóng (nói 1 cách khác là Hàn đc Nhật khai hóa văn minh).

 

Người Đà Nẵng mình có lòng yêu nước rất mạnh , rất ghét quân thù

^
^

Chử ký to quá , Ban MOD này đi

Cái đấy là do bọn Phát Xít Nhật anh à , giờ bọn nó tiêu chết đâu hết rồi chả lẻ lại đi ghét những người không gây tội , với lại giờ mình đang ăn vốn ODA với đầu tư của nó nhiều thì tạm thời giữ im lặng đi

____________________________

P/s Hiện nay VN cũng có xuất hiện thành phần Đức Quốc Xã đấy

 

Tên này đang tìm cách gây ra hận thù dân tộc đây.

 

vì đơn giản họ coi Nhật là thiên đường vì ở đó có MO xinh đẹp, cũng như bọn fan KPOP coi Hàn là thiên đường

 

Sách sử Hàn không biết có nhắc đến những cái thế này không: http://en.wikipedia.org/wiki/Phong_Nhi_and_Phong_Nhat_massacre?
SGK sử VN hình như cũng không nhắc tới.

 

Có ai bắt phải ghét hay bắt người Nhật hiện tại đền tội đâu? Có điều những việc đã xảy ra trong quá khứ vẫn nên nhìn nhận, k0 nên bao che bưng bít, VN cũng đang định hướng xóa bỏ hận thù hướng tới tương lai mà.

 

http://vnexpress.net/gl/the-gioi/phan-tich/2012/09/tac-gia-rung-na-uy-luan-ve-tranh-chap-trung-nhat/

http://avalon.law.yale.edu/18th_century/washing.asp


Murakami và Washington đúng là những người vĩ đại.

 

Chẹp vậy nên cũng ko cần "yêu nước" nhỉ

 

Đồng chí này chuyên môn xoắn cùn theo kiểu bóp méo lời người khác.

 

Nếu như đạt được trạng thái tất cả các dân tộc đều "yêu Trái Đất" thì ko, ko cần "yêu nước" đâu .
Cũng giống như 1 người lính đặt cái "yêu nước" của họ lên trên cái "yêu bản thân", "yêu gia đình" thôi

- - - Updated - - -

Nếu như đạt được trạng thái tất cả các dân tộc đều "yêu Trái Đất" thì ko, ko cần "yêu nước" đâu .
Cũng giống như 1 người lính đặt cái "yêu nước" của họ lên trên cái "yêu bản thân", "yêu gia đình" thôi

 

Chính cái link quote tự tay bóp trym còn nói gì.

Cũng đồng quan điểm như cái linh trên thì người ta cho rằng, những cái như lòng yêu nước, chủ nghĩa dân tộc chỉ là công cụ cai tri. Hệ thống cai trị lúc nào cũng sẽ xây dựng một hình tượng đứng đầu toàn năng toàn quyền, đạo thì thiên chúa với god, hồi với allah, hệ thống vua chúa thì là con rồng giáng trần, độc tại có triều tiền .... Các thể loại trên cùng có một đấng tối cao, cùng xây dựng cái niệm tự hào của hệ thống. Tất cả đều nhăm lợi dụng con người để nắm lấy quyền lực. Mà thôi nói thêm dễ động chạm

 

Tất cả những điều đã post trong topic này đều không đối nghịch gì với lòng yêu nước cả. Với trường hợp của người Nhật, việc thừa nhận tội ác của quân đội Nhật không có nghĩa là thừa nhận cả nước Nhật, dân tộc Nhật đều blah, blah mà chỉ là một bộ phận rất nhỏ trong đó. Cái này là bản chất của đế quốc/quân xâm lược chứ không phải là bản chất của bất cứ một dân tộc nào.

 

Mình nhớ hồi cấp 2 môn ngữ văn có bài "Lòng yêu nước" của một ông nhà văn người Lx, trong đó nói lòng yêu nc là lòng yêu những gì gần gũi nhất: gia đình, bạn bè, cái cây, bờ ao .v.v.. Và khi nhân danh "yêu nước" chiến đấu thì người ta sẽ bảo vệ những thứ đó, chứ ko phải cái cao siêu như "lòng tự hào dân tộc".

 

Chuẩn

 

ai chửi Nhật thế nào đi nữa, chứ ta tiếp xúc thấy tụi nó sống thật và đàng hoàng hơn cái bọn suốt ngày làm phim chửi nó gấp vạn lần

 

ta nể bọn Nhật vì những thứ nó làm ra, những cái hay của Nhật đáng để học hỏi, còn quá khứ chả ai phủ nhận nó, đơn giản là họ nhìn nó bằng con mắt vị tha hay bằng lòng thù hằn

Đơn cử là vụ nạn đói 75 nhưng tới giờ Nhật vẫn là nước viện trợ ODA đứng thứ nhì hàng năm cho VN, còn tốt hơn thằng anh em hàng xóm chơi đểu