Thoát vị đĩa đệm kiêng những gì là câu hỏi được rất nhiều người bệnh quan tâm trong quá trình điều trị và phục hồi chức năng. Đây là một bệnh lý liên quan đến cột sống, khi phần nhân nhầy bên trong đĩa đệm thoát ra khỏi vị trí bình thường, chèn ép lên các rễ thần kinh và gây ra đau nhức, tê bì hoặc yếu cơ. Ngoài việc tuân thủ phác đồ điều trị từ bác sĩ, chế độ sinh hoạt và ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cải thiện tình trạng thoát vị đĩa đệm. Vậy thoát vị đĩa đệm nên kiêng những gì để tránh làm bệnh trầm trọng hơn? Dưới đây là những điều bạn cần biết và tránh tuyệt đối để hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh chóng và bền vững. 1. Kiêng mang vác vật nặng hoặc vận động sai tư thế Đây là nguyên tắc hàng đầu mà người bị thoát vị đĩa đệm cần tuân thủ. Mang vác vật nặng sẽ gây áp lực lớn lên cột sống, đặc biệt là vùng thắt lưng và cổ – nơi thường bị thoát vị nhiều nhất. Ngoài ra, các tư thế vận động sai như cúi gập người đột ngột, xoay lưng mạnh hay ngồi không đúng tư thế cũng khiến đĩa đệm bị chèn ép và tổn thương nghiêm trọng hơn. Lời khuyên: Người bệnh nên hạn chế bưng bê vật nặng, tránh làm việc nhà quá sức, và duy trì tư thế ngồi, nằm, đi đứng đúng cách để giảm áp lực lên cột sống. 2. Kiêng ngồi quá lâu hoặc nằm quá nhiều Một trong những điều quan trọng trong danh sách thoát vị đĩa đệm kiêng những gì chính là ngồi lâu một chỗ hoặc nằm lì trên giường. Cả hai hành động này đều làm giảm lưu thông máu, khiến cơ và đĩa đệm bị cứng lại, không linh hoạt, từ đó làm tăng cảm giác đau nhức. Lời khuyên: Cứ sau mỗi 30–45 phút ngồi làm việc, bạn nên đứng dậy đi lại nhẹ nhàng vài phút để giảm áp lực lên đĩa đệm. Với người nằm nghỉ điều trị, nên thay đổi tư thế thường xuyên và tập các bài vận động nhẹ theo hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu. 3. Kiêng thực phẩm gây viêm và tăng cân Chế độ ăn uống ảnh hưởng lớn đến tiến trình phục hồi của người bệnh. Thoát vị đĩa đệm kiêng ăn gì? Câu trả lời bao gồm các loại thực phẩm gây viêm như: Thức ăn nhanh, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ Đường tinh luyện, bánh ngọt, nước ngọt có gas Thịt đỏ, nội tạng động vật Rượu, bia và các chất kích thích khác Những thực phẩm này không chỉ làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể mà còn dẫn đến tăng cân nhanh, gây áp lực lớn lên cột sống. Lời khuyên: Nên ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, cá béo giàu omega-3, các loại hạt, sữa ít béo để bổ sung chất dinh dưỡng, hỗ trợ làm giảm viêm và tăng cường sự linh hoạt cho đĩa đệm. 4. Kiêng các bài tập cường độ mạnh Tập luyện thể dục là cần thiết, nhưng nếu không đúng cách, nó có thể phản tác dụng. Người bệnh thoát vị đĩa đệm nên kiêng những bài tập có tác động mạnh lên cột sống như: Gập bụng, nâng tạ nặng Chạy bộ trên địa hình dốc Nhảy cao, bật nhảy liên tục Yoga tư thế gập sâu, uốn lưng quá mức Các bài tập này sẽ làm tăng nguy cơ tổn thương đĩa đệm, dẫn đến bệnh nặng thêm hoặc tái phát sau điều trị. Lời khuyên: Người bệnh nên tập các bài tập nhẹ như đi bộ, bơi lội, yoga trị liệu hoặc các bài giãn cơ đơn giản dưới sự hướng dẫn của chuyên gia để đạt hiệu quả mà vẫn đảm bảo an toàn cho cột sống. 5. Kiêng thức khuya, stress kéo dài Giấc ngủ và tinh thần ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phục hồi. Ngủ không đủ giấc hoặc căng thẳng kéo dài sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, giảm khả năng tự chữa lành, gây đau nhức nhiều hơn. Thêm vào đó, căng thẳng thần kinh còn khiến cơ vùng lưng bị co cứng, làm gia tăng áp lực lên cột sống. Lời khuyên: Nên ngủ đủ từ 7–8 tiếng mỗi ngày, giữ tâm trạng thư giãn bằng cách nghe nhạc nhẹ, thiền định hoặc đọc sách. Tránh lo lắng quá mức hoặc làm việc quá sức, đặc biệt vào ban đêm. 6. Kiêng hút thuốc lá Thuốc lá không chỉ gây hại cho phổi mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến cột sống. Chất nicotine làm giảm lưu lượng máu đến đĩa đệm, từ đó làm chậm quá trình phục hồi và làm đĩa đệm dễ bị thoái hóa hơn. Lời khuyên: Nếu bạn đang hút thuốc, hãy tìm cách cai dần bằng các phương pháp như miếng dán nicotine, sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý hoặc nhóm hỗ trợ cai thuốc. Kết luận Việc hiểu rõ thoát vị đĩa đệm kiêng những gì sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ điều trị bệnh một cách hiệu quả. Kiêng đúng – làm đúng là nguyên tắc vàng để giảm đau, tránh biến chứng và rút ngắn thời gian phục hồi. Bên cạnh đó, đừng quên tái khám định kỳ, tuân thủ hướng dẫn từ bác sĩ và duy trì lối sống lành mạnh để bảo vệ cột sống lâu dài.