TP - Bỏ cấp bằng THCS, kết thúc hoạt động Hội đồng trường

TPO - Không cấp bằng THCS, kết thúc hoạt động của Hội đồng trường tại các cơ sở giáo dục đại học công lập trong cơ sở giáo dục là một trong các điểm đáng chú ý tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục và Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua hôm 10/12.

Ngày 10/12, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi); Luật Giáo dục đại học (sửa đổi).

Trước đó, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đã báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.


Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn (ảnh: Như Ý)
Luật sửa đổi đã thể chế hóa nhiều định hướng trọng tâm về phát triển giáo dục trong giai đoạn mới. Việc xác định giáo dục THCS là giáo dục bắt buộc; mở rộng phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3–6 tuổi; và quy định Nhà nước bảo đảm một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông thống nhất toàn quốc.

Bộ GD&ĐT xây dựng phương án triển khai bộ sách thống nhất từ năm học 2026–2027 theo hướng công khai, minh bạch, tiết kiệm, kế thừa ưu điểm hiện có và hạn chế xáo trộn đối với giáo viên, học sinh.

Luật cũng hoàn thiện các chính sách học bổng như thành lập Quỹ học bổng quốc gia; đổi mới mô hình trường năng khiếu, bổ sung loại hình trường phổ thông nội trú và cơ cấu chi ngân sách cho giáo dục đại học. Các quy định này góp phần tạo khung chính sách đồng bộ, hỗ trợ phát triển hệ thống giáo dục quốc dân.

Bên cạnh đó, nhiều bất cập trong thực tiễn được tháo gỡ: bổ sung cấp trung học nghề tương đương trung học phổ thông; làm rõ định hướng phân luồng sau THCS.

Luật cũng quy định văn bằng, chứng chỉ được cấp dưới dạng giấy hoặc số nhằm tăng minh bạch, chống gian lận và tạo điều kiện cho người học tra cứu, xác thực theo chuẩn quốc tế.


Đáng chú ý, thay vì cấp bằng tốt nghiệp THCS, người học hoàn thành chương trình tiểu học, THCS sẽ được hiệu trưởng xác nhận trong học bạ "hoàn thành chương trình trung học cơ sở hoặc tương đương" theo quy định của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT.

So với quy định hiện hành, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục bỏ việc cấp bằng tốt nghiệp THCS. Quy định mới giúp giảm thủ tục hành chính, giảm áp lực thi cử và phù hợp thông lệ quốc tế.

Một điểm mới khác là định danh các vị trí nhân sự hỗ trợ giáo dục như thư viện, thiết bị, tư vấn tâm lý, công tác xã hội… giúp xác định rõ vị trí việc làm, chuẩn hóa nhiệm vụ và tạo cơ sở xây dựng chính sách đãi ngộ phù hợp. Luật cũng cho phép địa phương ban hành chính sách đặc thù để thu hút, giữ chân nhân sự nhằm nâng cao chất lượng hỗ trợ người học.

Đối với các chương trình đào tạo chuyên sâu sau đại học thuộc lĩnh vực sức khỏe cấp văn bằng như bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa, việc hướng dẫn tổ chức thực hiện và quản lý do Bộ Y tế thực hiện theo quy định tại dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi).

Ứng dụng AI có kiểm soát

Về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Luật lần đầu tiên xác lập đầy đủ giá trị pháp lý cho các khái niệm như đổi mới sáng tạo, ứng dụng trí tuệ nhân tạo có kiểm soát, chuyển đổi số trong giáo dục và cơ sở dữ liệu quốc gia.

Bên cạnh đó, quy định chi tiết các nội dung về chuyển đổi số trong giáo dục, gồm phát triển và sử dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu mở, công nghệ giáo dục, sách giáo khoa điện tử, học liệu số, nền tảng học tập trực tuyến.

Quy định rõ nguyên tắc an toàn, bảo mật thông tin và yêu cầu tuân thủ hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền khi ứng dụng trí tuệ nhân tạo.


Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, cách tiếp cận này bảo đảm đồng bộ với pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, dữ liệu và chuyển đổi số, tạo hành lang pháp lý thống nhất cho đổi mới giáo dục dựa trên công nghệ hiện đại.

Chấm dứt hoạt động của Hội đồng trường

Quốc hội cũng đã thông qua Luật Giáo dục Đại học với nhiều điểm mới mang tính đột phá. Kết thúc hoạt động của Hội đồng trường tại các cơ sở giáo dục đại học công lập và tăng cường vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng trong cơ sở giáo dục đại học.

Luật đổi mới hoạt động giáo dục đại học theo hướng thúc đẩy học tập suốt đời, hiện đại hóa chương trình, học liệu, công nghệ, thu hẹp khoảng cách với thị trường lao động và kiểm soát chặt chẽ các nhóm ngành giáo viên, sức khỏe, pháp luật.

Chính sách đầu tư hướng tới các cơ sở giáo dục đại học đạt chuẩn, nâng chuẩn; hình thành đại học xuất sắc dẫn dắt hệ thống; huy động mọi nguồn lực và tạo sân chơi cạnh tranh bình đẳng giữa công lập và tư thục. Luật mở hành lang thu hút đội ngũ giảng viên giỏi, hỗ trợ sinh viên từ đại học đến sau đại học; thúc đẩy đào tạo gắn với nghiên cứu khoa học và công nghệ mới.

Trước khi thông qua, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn báo cáo dự thảo luật đã tiếp nhận 336 ý kiến góp ý trực tiếp, trong đó có 244 ý kiến của đại biểu Quốc hội, đồng thời tiếp thu hơn 3.000 ý kiến của Ủy ban Văn hóa và Xã hội.

Một trong những nội dung trọng tâm là mở rộng quyền tự chủ đại học. Chính phủ đã tiếp thu ý kiến để thể chế hóa quan điểm tự chủ nhưng không "tự lo", đảm bảo Nhà nước và cơ sở giáo dục đại học cùng chia sẻ trách nhiệm phát triển hệ thống. Quy định mới hướng tới xây dựng mô hình tự chủ toàn diện, đồng thời đặt ra yêu cầu cao hơn về minh bạch, trách nhiệm giải trình và kiểm định chất lượng.

Luật sửa đổi đưa ra các chính sách đầu tư dài hạn, trong đó Nhà nước giữ vai trò chủ đạo hỗ trợ cơ sở giáo dục đại học công lập đào tạo các ngành mũi nhọn đạt chuẩn khu vực và quốc tế, đồng thời hỗ trợ có chọn lọc các trường đại học tư thục phát triển bền vững.


Bỏ cấp bằng THCS, kết thúc hoạt động Hội đồng trường | Báo điện tử Tiền Phong