[vne] Chi phí chữa bệnh 'đắt đến phi lý' ở Mỹ

Thứ tư, 20/8/2025, 01:00 (GMT+7)

Chi phí chữa bệnh 'đắt đến phi lý' ở Mỹ
Tiền khám chữa bệnh vượt quá mức chịu đựng thúc đẩy ngày càng nhiều người Mỹ rời đất nước để tới sống ở những nơi có chi phí phải chăng hơn.

Jennifer Sontag, 52 tuổi, năm 2009 quyết định kết hôn để được hưởng các quyền lợi bảo hiểm y tế của chồng. Bà lúc đó đang phải vật lộn với chi phí điều trị bệnh Crohn, một tình trạng viêm ruột mạn tính.

Một năm sau, bà bị vỡ ruột, phải phẫu thuật khẩn cấp và gánh khoản nợ khoảng 20.000 USD. "Ngay cả khi có bảo hiểm y tế của chồng, những khoản chi trả và khấu trừ vẫn quá cao đến nỗi chúng tôi không thể theo nổi", bà nói.

Bệnh tật khiến nữ doanh nhân từng sở hữu các cửa hàng quần áo ở St. Louis và Kansas City này phải nộp đơn xin phá sản, do không còn khả năng làm việc để trả các chi phí kinh doanh.

Vài năm sau, Sontag ly hôn chồng và "không còn lựa chọn nào khác" ngoài việc rời khỏi Mỹ, chuyển đến Trung Quốc để giảng dạy về quản lý kinh doanh. Bà lúc đó đã "quá chán ngán" với hệ thống chăm sóc sức khỏe của Mỹ.

Năm 2019, Sontag bị ngã trong lúc bước xuống xe buýt và đập đầu mạnh đến mức gây rò rỉ dịch não tủy. Bà nhập viện 5 ngày tại Thượng Hải trước khi gia đình thuyết phục trở về quê nhà ở thành phố St. Louis, bang Missouri, để phẫu thuật.

Bà cho biết hóa đơn viện phí ở Trung Quốc là khoảng 1.300 USD. Ở Mỹ, Sontag đã thương lượng để được giảm chi phí phẫu thuật xuống, nhưng số tiền bà phải trả để được phẫu thuật não khẩn cấp là khoảng 100.000 USD.

Khi Sontag cho hay không đủ tiền để phẫu thuật, các bác sĩ đề nghị bà lập một quỹ kêu gọi quyên góp trên trang GoFundMe. "Lời khuyên của họ là 'bạn phải phẫu thuật, rồi sẽ lo được tiền thôi'", bà kể. "Và tôi nghĩ 'các ông đùa tôi à? Lời khuyên dành cho một người đang trong khủng hoảng y tế là đi xin tiền sao?'".


Jennifer Sontag (trái) và Amy Willard, những người đã quyết định rời khỏi Mỹ vì không chịu nổi áp lực từ chi phí y tế quá cao. Ảnh: Washington Post

Nhiều người Mỹ như Sontag đã quyết định rời khỏi đất nước vì lo ngại về chi phí chăm sóc sức khỏe. Để bắt đầu cuộc sống mới, họ chọn các quốc gia có nền y tế xã hội hóa, bảo hiểm y tế toàn dân hoặc chi phí y tế thấp hơn.

"Đối với những người mắc bệnh mạn tính, người thuộc tầng lớp trung lưu, người có thu nhập thấp, đây có thể là động lực rất, rất lớn khiến họ quyết định chuyển đến một quốc gia có hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn diện hơn và cũng ít tốn kém hơn", Gerald F. Kominski, giáo sư danh dự tại Trường Y tế Công cộng Fielding thuộc Đại học California, Los Angeles, cho biết.

Theo thống kê năm 2022 của chính quyền bang New York, hơn 30 quốc gia trên thế giới có bảo hiểm y tế toàn dân và nhiều nước khác duy trì hình thức y tế xã hội hóa hoặc chăm sóc y tế được chính phủ trợ cấp. "Nhiều thập kỷ qua, ai cũng biết rằng Mỹ có hệ thống chăm sóc sức khỏe đắt đỏ nhất thế giới, dù bạn đo lường bằng cách nào đi chăng nữa", giáo sư Kominski nói.

Trong một hệ thống nơi hầu hết mọi người đóng tiền vào các chương trình bảo hiểm y tế do chủ lao động cung cấp, những người tự làm chủ như Sontag đôi khi phải chịu những khoảng thời gian dài không có bảo hiểm y tế. Nhiều người quá trẻ để đủ điều kiện nhận Medicare, chương trình bảo hiểm y tế cho người 65 tuổi trở lên hoặc dưới 65 tuổi nhưng mắc khuyết tật, và khá giả hơn mức được hưởng Medicaid, chương trình cung cấp bảo hiểm y tế cho nhóm có thu nhập thấp hoặc nguồn tài chính hạn chế.

Mặt khác, bảo hiểm y tế cũng không phải tấm lá chắn bảo vệ hoàn hảo. Theo một khảo sát do tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu về chính sách y tế KFF thực hiện, hơn 40% người Mỹ đang gánh một khoản nợ khám chữa bệnh nào đó, mặc dù số liệu mới nhất từ Cục Điều tra dân số cho thấy khoảng 92% người Mỹ có bảo hiểm trong toàn bộ hoặc một phần của năm 2023. Giới chuyên gia cho biết Mỹ khác biệt so với hầu hết các quốc gia phát triển khác ở chỗ họ không đặt ra mức trần về số nợ y tế mà một gia đình có thể gánh.

"Ngay cả trong nhóm những người hưởng bảo hiểm tốt nhất, một số cá nhân vẫn phải đối mặt các khoản chi phí y tế rất lớn, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của họ và việc công ty họ cung cấp phúc lợi hào phóng hay không", Kominski lưu ý.

Sontag hiện sống ở thành phố Palermo, Italy. Bà vẫn phải trả khoản nợ 100.000 USD ở Mỹ, nhưng có thể tiếp cận hệ thống y tế quốc gia do chính phủ Italy tài trợ mà không cần trả thêm chi phí nào. Bà nhập quốc tịch Italy nhờ gốc gác gia đình và đang làm dịch vụ hỗ trợ người Mỹ nộp đơn xin nhập tịch hoặc xin thị thực Italy. Sontag cho biết khoảng 3/4 khách hàng của bà rời khỏi Mỹ vì những vấn đề liên quan tới chi phí chăm sóc sức khỏe.

Theo Sontag, công việc kinh doanh của bà đang bùng nổ, đặc biệt là kể từ khi Tổng thống Donald Trump đắc cử và thúc đẩy thông qua "đạo luật to đẹp" giảm bớt quyền lợi bảo hiểm y tế của những người thu nhập thấp. Gần đây, bà đã mở rộng dịch vụ hỗ trợ định cư sang cả Tây Ban Nha.

"Tôi sống cách biển 5 phút, xung quanh là núi. Tôi có thể đi khám bác sĩ, ăn những thực phẩm tốt không thuốc trừ sâu, bệnh Crohn của tôi hiện được kiểm soát rất tốt", bà cho hay. "Nhưng bạn biết đấy, tôi vẫn luôn day dứt. Mẹ tôi bị Alzheimer. Tôi không thể ở bên mẹ nhưng tôi sợ phải quay lại Mỹ vì không có bảo hiểm y tế khi ở đó".

Jason Kim, nhà giao dịch tiền điện tử 25 tuổi lớn lên ở Texas, lần đầu phải đối mặt với hóa đơn y tế khổng lồ khi mới 19 tuổi. Không biết gì về chi phí cho một chuyến xe cấp cứu, anh đã gọi 911 và được đưa đến bệnh viện ở New York. Bác sĩ chẩn đoán Kim mắc bệnh nấm bẹn. Anh cho biết hóa đơn lên tới khoảng 50.000 USD.

Ngày hôm sau, Kim đăng ký Medicaid. Hóa đơn cuối cùng được chi trả, nhưng trải nghiệm đó khiến anh sợ đi khám bác sĩ trong nhiều năm.

Khi Kim chuyển đến Hàn Quốc, anh mới dám tới bệnh viện để điều trị các vấn đề về da và bệnh trào ngược dạ dày thực quản ngày càng nghiêm trọng. Anh có thể dễ dàng chi trả cho việc nội soi và các phương pháp điều trị khác ở đây, ngay cả khi bảo hiểm chính phủ chưa hỗ trợ. Tất cả cư dân ở Hàn Quốc đều đủ điều kiện tham gia chương trình này. Hiện tại, anh sống ở Seoul với thị thực có được nhờ gốc gác Hàn Quốc của gia đình.

"Tôi cảm thấy chăm sóc sức khỏe ở Mỹ giống như một trò bịp", anh nói. "Họ tính phí quá cao và khi bạn thương lượng, họ mới giảm chi phí xuống".

Kim cho hay anh rời Mỹ vì không đủ tiền mua bảo hiểm y tế chất lượng khi tự kinh doanh và cũng vì chi phí sinh hoạt đắt đỏ. "Tôi nhớ nước Mỹ chứ", anh nói. "Bạn sẽ sống được ở đó nếu có bảo hiểm phù hợp".

Từ năm 2009 đến 2011, Amy Willard, 61 tuổi, đã sống sót qua ba lần ung thư, hai lần ung thư vú và một lần ung thư hắc tố di căn, căn bệnh đã cướp đi sinh mạng của mẹ bà.

Tại Colorado Springs, suốt ba thập kỷ, bà điều hành doanh nghiệp dọn dẹp nhà cửa nhỏ của gia đình nhưng chưa bao giờ kiếm được hơn 40.000 USD một năm. Bà thường xuyên rơi vào tình trạng bấp bênh về bảo hiểm y tế vì thu nhập cao hơn mức nhận Medicaid nhưng lại quá thấp để trả khoản phí bảo hiểm 600-800 USD hàng tháng mà bà được báo giá.

Willard đã trải qua 11 cuộc phẫu thuật ung thư và được Medicaid chi trả toàn bộ. Nhưng bà chỉ đủ điều kiện nhận hỗ trợ này vì quá ốm yếu, không thể làm việc nhiều hơn vài giờ mỗi tuần, khiến thu nhập sụt giảm trầm trọng.

Khi Willard thuyên giảm bệnh và có thể kiếm được nhiều tiền hơn, bà mất bảo hiểm Medicaid nhưng lại không đủ khả năng mua các gói bảo hiểm tư nhân, khiến việc theo dõi tình trạng sức khỏe trở thành gánh nặng tài chính.


Đội ngũ y tế chăm sóc bệnh nhân Covid-19 trong phòng cách ly tại Khoa Hồi sức tích cực (ICU) của Bệnh viện Western Reserve ở Cuyahoga Falls, Ohio, Mỹ, hồi tháng 1/2022. Ảnh: Reuters

Sau khi đại dịch Covid-19 khiến việc kinh doanh đứng bên bờ vực phá sản, Willard bắt đầu nghĩ đến việc ra đi. Đó là lúc bà nhớ lại giấc mơ khi còn là thiếu nữ, bị cuốn hút bởi một giáo viên tiếng Pháp "mang bánh sừng bò vào và nói thứ ngôn ngữ tuyệt đẹp".

Bà bắt đầu lên kế hoạch chuyển đến một ngôi làng ở tây nam Pháp. "Khi chúng ta già đi, sức khỏe xuống dốc và chúng ta cần được chăm sóc y tế thường xuyên hơn", bà nói. "Tôi đã nghĩ 'mình thực sự không thể sống ở đây được nữa'".

Willard hiện sống ở Saint Gaultier, cách Paris khoảng 4 giờ lái xe. Bà đang lưu trú tại Pháp với thị thực một năm có thể gia hạn và hy vọng được chuyển sang tình trạng lâu dài hơn. Willard hiện kinh doanh online tại ngôi nhà bên bờ sông, nơi bà được nghe chim hót vào mỗi buổi sáng.

Mỗi lần đến phòng khám địa phương, bà chỉ phải trả một khoản phí cố định khoảng 29 USD và tổng chi phí thuốc men mỗi tháng cũng xấp xỉ mức đó. Chi phí "hợp lý đến khó tin" khiến bà hoàn toàn cảm thấy ổn dù hiện tại không có bảo hiểm y tế toàn diện.

Chính phủ Pháp yêu cầu những người có thị thực như của Willard phải có một gói bảo hiểm tư nhân chi trả cho các trường hợp cấp cứu y tế nghiêm trọng và thảm họa. Vì vậy, bà đã mua hợp đồng bảo hiểm có giá khoảng 350 USD mỗi năm. Willard nộp đơn tham gia hệ thống chăm sóc sức khỏe quốc gia Pháp vào năm ngoái.

Hồi tháng 6, bà phải nhập viện 9 ngày vì chứng thiếu máu nặng và cần truyền 4 túi máu. Bà được chẩn đoán mắc một khối u đường tiêu hóa lớn và sẽ phải phẫu thuật.

Các nhân viên y tế Pháp nói với Willard rằng bà không cần lo lắng về chi phí điều trị, vì thẻ bảo hiểm y tế quốc gia của bà đang được làm gấp. Đến nay, bà chưa phải trả tiền cho việc nằm viện hay hai lần đi xe cấp cứu. Willard cho biết bà hối hận vì đã chờ đợi quá lâu mới quyết định đến bệnh viện.

"Người Mỹ thường phải cân nhắc giữa nguy cơ kiệt quệ tài chính và mức độ bệnh", Willard nói. "Thật đáng tiếc khi điều này ăn sâu vào tâm trí những người 'nghèo' như chúng tôi. Tôi đã suýt chết".

Vũ Hoàng (Theo Washington Post, AFP, Reuters
Chi phí chữa bệnh 'đắt đến phi lý' ở Mỹ - Báo VnExpress

 

Bệnh thì chết thôi, covid chỉ là myth

 

Rời Mẽo gòi đi đâu trong khi nơi nào chả thế

 

Nước Mỹ trong cơn giãy chết

 

Mà nghe nói nhà nghèo có bảo hiểm công mà. Làm thì có bh công ty. Chắc nghề parttime thì mới đáng lo