vne - Sợ phim dở

Sợ phim dở

Jesse Peterson
Tác giả sách


Tôi hay gọi những người mê phim là "cinephile". "Cinephile" bắt nguồn từ Hy Lạp, được người Pháp mượn lại và sử dụng rộng rãi, nghĩa là “mọt phim”.

Tôi cũng là "mọt phim", không chỉ để giải trí, mà còn để hiểu sâu hơn về cuộc sống và thỏa mãn trí tưởng tượng của mình. Thuở nhỏ, tôi thường hình dung mình là nhân vật chính trong bộ phim Sinbad mà tôi mê như điếu đổ. Tôi sẽ chiến đấu tiêu diệt quái vật, trở về nhà với cơ bắp sáu múi rồi cưới bằng được cô nàng tóc dài, môi mềm từng chảnh chọe ngó lơ tôi.

Tôi lớn lên giữa rừng, trong trang trại nuôi ngựa, nơi mọi thứ không bao giờ lặp lại. Cành cây hôm nay gãy dưới chân, mai đã biến mất; một cơn mưa đủ làm cả thế giới đổi thay. Từ sự hỗn mang ấy, tôi học được rằng sáng tạo là bản giao kèo với bất định. Nghệ thuật là cả sự hỗn loạn và trật tự. Thế giới mất đi sự hỗn loạn, chỉ còn lại trật tự gọn gàng, sẽ như khu rừng không có gió lay.

Những khu rừng tuổi thơ cho phép tôi đi bộ hàng giờ, để trí tưởng tượng hòa vào thế giới của J.R.R. Tolkien - nhà văn tôi yêu thích. Tolkien không chỉ chuyển thể thần thoại, ông khai sinh một huyền thoại của cả nền văn hóa. Câu chuyện của ông khiến việc đi bộ giữa rừng trở thành chuyến phiêu lưu, như thể đâu đó có yêu tinh đang ẩn mình. Những bộ phim chuyển thể từ truyện của ông, quay tại New Zealand, mang về khoảng sáu tỷ USD, tương đương hai phần ba doanh thu từ khách du lịch quốc tế hàng năm của quốc gia này. Đây là minh chứng rằng những bộ phim xuất sắc còn có thể lan tỏa sang các ngành khác, như du lịch.

Phim và sách đã giúp tôi định hướng cuộc sống. Giống như câu chuyện Pinocchio, nếu không tự vượt qua cám dỗ và thử thách trong đời, bạn có thể biến thành con lừa, hoặc bị cá voi nuốt chửng. Thực tế hơn, bạn sẽ trở thành một "quỷ lùn văn phòng" suốt 40 năm, tay giơ "súng giả" bắn vào đời, than vãn, đổ lỗi và tự làm mình bất hạnh. Đó là một công thức... thành công trong "ngành than vãn hiện đại".

Càng lớn, tôi càng xem phim chọn lọc hơn. Một phần vì nhiều tuổi rồi nên trái tính trái nết, phần khác là bởi tôi không ít lần gặp phải phim dở ở Việt Nam.

Việt Nam, với người dân nơi đây, là cả một thế giới. Nhưng với một số người nước ngoài, Việt Nam vẫn chỉ gợi nhớ đến "cuộc chiến ở nơi đó". Tôi muốn tìm hiểu văn hóa, con người Việt Nam qua phim ảnh, nhưng không ít phim chỉ mang đến những sáng tạo 'cầm chừng'. Thay vì kể chuyện tinh tế, họ lạm dụng những tín hiệu cảm xúc lộ liễu, zoom cận, slow motion, nhạc dâng trào ồn ã. Những nhân vật phức tạp, đạo đức vùng xám bị gạt bỏ, để lại những sản phẩm đơn giản, phẳng lặng.

Khi đã gần như hết hy vọng, tôi đi xem phim kinh dị như một cách giải khuây, và bất ngờ chưa, tôi như phần nào được bù đắp. Điện ảnh Việt còn yếu nhưng phim ma thì không tệ, như gần đây có Thiên linh cái, Lời nguyền huyết ngải, và mới nhất là Quỷ cẩu - phim kinh dị mà như một cú đá nhẹ vào những ai thích ăn thịt chó.

Có lẽ, vì có nhiều chủ đề nhạy cảm với cả nhà quản lý lẫn thị hiếu tiếp nhận của công chúng, kinh dị trở thành "vùng an toàn hơn" để đạo diễn sáng tạo, xả bớt áp lực thông qua ma quỷ, bùa ngải.

Tôi bỗng ngược lại lịch sử điện ảnh, cố gắng trở thành một khán giả kiên nhẫn hơn. Và tôi dần nhận ra, nghệ thuật và điện ảnh Việt Nam đầy tiềm năng với nhiều tác phẩm đã đoạt các giải thưởng quốc tế, nhưng đang như anh chàng đi gym không có PT (Personal Trainer) - tức là thiếu chiến lược chuẩn xác. Trong khi đó, sức sáng tạo của các nghệ sĩ dường như bị ảnh hưởng bởi một rào cản vô hình, đôi khi do chính họ đặt ra, xuất phát từ những tổn thương sau những lần làm thủ tục xin cấp phép, phê duyệt; hoặc đối diện với các nhà phê bình đứng đắn và bảo thủ.

Có lần tôi được mời làm chương trình cho một đài truyền hình. Tôi cố gắng mang tới cho khán giả sáng tạo riêng của mình, nhưng đạo diễn liên tục nhắc kiềm chế lại, kẻo vướng kiểm duyệt. Thế là tôi rón rén, như thể một nửa tâm trí đã bị phân tán với nỗi lo âu về một ranh giới vô hình.

Tôi nghĩ, nghệ thuật khi bị kìm hãm không còn là nghệ thuật.

Thế kỷ trước, những gì lọt lưới kiểm duyệt sẽ vào thùng rác, hoặc nằm im lìm cho tới khi phân rữa ở một nhà kho gia đình nào đó. Nhưng bây giờ, chúng sẽ tràn ra ngoài những không gian khác như YouTube, TikTok... Nhiều trong số đó thực sự hay ho, giá trị.

Cấm cái gì thì nghệ sĩ lách cái đó - một cuộc chơi mèo vờn chuột không hồi kết.

Nghệ thuật nói chung và điện ảnh nói riêng là một loại quyền lực mềm. Không ít quốc gia từng nghèo nàn đã trở nên giàu có nhờ sức mạnh của nghệ thuật, thứ có thể cuốn hút con người hàng giờ liền. Quyền lực mềm không chỉ mang về nguồn thu khổng lồ mà còn định hình thương hiệu quốc gia.

Ví dụ, những năm 1990, Hàn Quốc "tỉnh ngộ" khi thấy lợi nhuận của Jurassic Park tương đương với lợi nhuận xuất khẩu 1,5 triệu chiếc Hyundai - một điều gây sốc vì Hyundai là biểu tượng niềm tự hào kinh tế của Hàn Quốc. Đây được xem như cú hích tinh thần giúp chính phủ nhận ra tiềm năng kinh tế từ ngành công nghiệp văn hóa. Chính phủ Hàn bắt đầu có các chính sách hỗ trợ ngành văn hóa - giảm kiểm duyệt phim, cấp vốn và khuyến khích đầu tư vào sản xuất nội dung như phim, âm nhạc, ngành làm đẹp... Tất cả đặt nền móng cho sự bùng nổ của Hallyu (Làn sóng văn hóa Hàn Quốc).

Nhật Bản cũng rất thành công. Những anh hùng văn hóa như Oda Nobunaga, Musashi, hay hình tượng samurai đã trở thành biểu tượng toàn cầu; nhiều người phương Tây giờ đây biết lịch sử Nhật nhiều hơn cả lịch sử nước mình.

Người Việt Nam giàu năng lượng và không thiếu các nhân tài nghệ thuật. Tôi nghĩ Việt Nam cần có cơ chế đầu tư và tinh thần đủ cởi mở để tập trung phát triển phim và nghệ thuật, tạo dựng quyền lực mềm, thay vì chỉ quảng bá du lịch qua... mấy video người Tây trên phố Bùi Viện.

Tôi tin rằng với thế hệ trẻ đầy tiềm năng như hiện nay, một ngày không xa, nghệ thuật Việt Nam không còn bị ràng buộc và sẽ vượt lên với những sáng tạo đột phá, khiến cả thế giới phải quan tâm.

Jesse Peterson
(Nguyên tác tiếng Việt)
https://vnexpress.net/so-phim-do-49...iH6nvx0sLvRc8slEtu_aem_3_-Hlm1k0QZ_JaFTz6eZXw

 

Tl; dr

 

Tác giả chia sẻ tình yêu điện ảnh từ tuổi thơ, xem phim như cách khám phá thế giới và nuôi dưỡng trí tưởng tượng.
Anh nhìn thấy nghệ thuật Việt Nam giàu tiềm năng nhưng bị kìm hãm bởi kiểm duyệt và thiếu chiến lược phát triển.
Nếu có cơ chế cởi mở và đầu tư đúng, điện ảnh Việt Nam có thể trở thành quyền lực mềm, vươn tầm quốc tế.

 

Éo có mở đc như Hàn đâu. Nhìn điện ảnh TQ thế nào thì tương lai mình cũng sẽ gần giống vậy đó.

 

fix

 

toàn xem từ rổ phim. Chưa bao giờ ra rạp xem nên phim có dở ẹc cũng không sợ. Mình ủng hộ mấy phim là ủng hộ mồm thôi.

 

Tức là làm phim cung đấu chế cháo tùm lum, hình ảnh boy love ẻo lả quá sau phải ra chỉ đạo cấm đó hả, sao ta không rút kinh nghiệm từ nước bạn mà cấm luôn từ đầu

 

Đang nói cơ chế quản lý. Chứ chất lượng thì nó 100 mình cũng 30-40 rồi. Nói chỉ bằng 1/100 của nó thì hơi quá.

 

???
Có làm đc như nó đâu mà ra chỉ đạo cấm, lol.

 

Văn nịnh tý chớ ko bị chửi. Chứ quyền lực cái éo gì khi nội tại như cái đb. Cái chính là dân trí nó chỉ đến thế, và trình độ các anh làm film cũng chỉ đến thế. Đông Lào chỉ giỏi kĩ thuật, tức chỉ đâu đánh đó, ko có sức sáng tạo, ko có tầm nhìn xa rộng, ko dám mạo hiểm thì làm kẹc gì mà vươn tầm thế giới đc cho dù ko bị kiếm duyệt.
Như film Thám tử Kiên làm chỉn chu đàng hoàng có bị kiểm duyệt khỉ gì đâu ( trừ vụ ko có ma real nhưng kịch bản đàng hoàng thì cũng chả ai quan tâm lẫn thấy cấn) mà h vẫn lắm ông đổ kiểm duyệt với chả ko. Đến cả dòng film gia đình mà cũng chung công thức lặp đi lặp lại an toàn ngày này qua năm khác mà bày đặt so nước này nước kia. Những dòng film basic lấy nước mắt khán giả lâm ly bi đát mà còn viết ko xong chỉ có thể xào lại kịch bản Thái với Hàn mà đòi rờ tới trứng dé bọn nó

 

Cậu Chill còn nhớ hồi chởn đọc kb ĐCNB, có chia sẻ vì vừa đọc vừa tưởng tượng cảnh phim sẽ ra sao nên mới luyện lâu khum

 

làm film hay game đắt đỏ quá mà chưa chắc đã ăn ai sao có thể yên tâm sáng tạo, cơm áo không đùa với khách thơ chỉ mong đất nước giàu mạnh để nhà nghệ thuật có cơ hội được thể hiện nhưng kể cả điều ước giản đơn đó lúc này cũng thật xa vời

 

Làm lương tháng 7-10 củ tuỳ tháng có tăng ca nhiều hay ko, mới đó đã hơn 1 năm chưa ra rạp phim

 

Năm nay có Địa Đạo xem ổn mà, hay thì không phải, nhưng xem ổn. Đừng so với Tàu. Tiền và nhân lực của mình không so được với nó đâu. Chỉ mong 1 năm Đông Lào làm được tầm 5 phim ổn, tính cả điện ảnh lẫn truyền hình là tốt lắm rồi, nhiều năm nay chưa năm nào được như vậy. Phim Việt bây giờ kém hơn chính nó cách đây mười mấy 2 mươi năm.


Cứ làm tốt mấy cái đơn giản sát thực tế kiểu dư lày là dân ủng hộ ngay

 

Chỗ này chính xác này. Riêng việc spam phim hài nhảm, lệ tổ làm ông hoàng phòng vé phản ánh đúng việc dân trí chỉ thích tiếp nhận những sản phẩm như thế thì không việc gì nhà làm phim phải đầu tư cao siêu hơn cả.

 

Thật phim thiểu năng brain rot drama rẻ tiền thu hút cả triệu view, hốt cả đống bạc thì mắc éo gì đầu tư
Nói thật thì cinephile hay audiophile đông lào cũng chả đông lắm, mà những người có não thì phần lớn ít khi xem film hay nghe nhạc VN. Như tôi là từ bỏ nhạc Việt sau cấp 3 cmnr, chưa kể bãi cức thằng Vieon với VTV tạo ra 1 loz nhạc rap rồi film rác, show rác.
Kết luận: Xem film VN là k tôn trọng sức lao động và thời gian của mình

 

Gần đây VN có cái Cuộc Đời Vẫn Đẹp Sao khá tốt, mỗi tội đoạn sau đuối quá.

 

Ông này Tây nhưng mấy bài của ổng hành văn và dùng từ hơn khối người Việt

 

Tìm đoạn văn ko thấy những từ như:

- chỉn chu

- ổn

- cái

- nó

- là

Chứng tỏ đầu óc chịu suy nghĩ câu từ, thông minh, đọc sâu hiểu rộng rồi.

Còn mình đọc bài mà thấy những từ trên xuất hiện và lặp đi lặp lại nhiều thì biết ngay trình độ viết lách hạn hẹp, bó giò, chẳng cần đọc kĩ